Cyfry arabskie: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
Emptywords (dyskusja | edycje) Wycofano ostatnią zmianę treści (wprowadzoną przez 37.248.254.188) i przywrócono wersję 40992638 autorstwa Soldier of Wasteland |
|||
Linia 58: | Linia 58: | ||
|- |
|- |
||
! style="font-size: small" | [[Pismo birmańskie|birmańskie]] |
! style="font-size: small" | [[Pismo birmańskie|birmańskie]] |
||
| ၀ || ၁ || ၂ |
| ၀ || ၁ || ၂ || ၃ || ၄ || ၅ || ၆ || ၇ || ၈ || ၉ |
||
|- |
|- |
||
! style="font-size: small" | khmerskie |
! style="font-size: small" | khmerskie |
||
Linia 71: | Linia 71: | ||
! style="font-size: small" | [[nowe pismo tai lue]] |
! style="font-size: small" | [[nowe pismo tai lue]] |
||
| ᧐ || ᧑ || ᧒ || ᧓ || ᧔ || ᧕ || ᧖ || ᧗ || ᧘ || ᧙ |
| ᧐ || ᧑ || ᧒ || ᧓ || ᧔ || ᧕ || ᧖ || ᧗ || ᧘ || ᧙ |
||
|} |
|||
{| class="wikitable" |
|||
! |
|||
! |
|||
! |
|||
! |
|||
|- |
|||
| |
|||
| |
|||
| |
|||
| |
|||
|- |
|||
| |
|||
| |
|||
| |
|||
| |
|||
|- |
|||
| |
|||
| |
|||
| |
|||
| |
|||
|} |
|} |
||
== Zobacz też == |
|||
* [[cyfry nautyczne]] |
* [[cyfry nautyczne]] |
||
* [[rzymski system zapisywania liczb|cyfry rzymskie]] |
* [[rzymski system zapisywania liczb|cyfry rzymskie]] |
Wersja z 21:11, 4 mar 2015
Cyfry arabskie, właściwie cyfry indyjskie europeizowane – cyfry stosowane obecnie powszechnie na całym świecie do zapisywania liczb. Są to kolejno znaki: 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 oraz 9 i pierwotnie służyły do zapisu liczb w systemie dziesiętnym. Obecnie wykorzystywane również w pozostałych systemach (na przykład w szesnastkowym przy czym cyfry większe od 9 symbolizowane są kolejnymi literami alfabetu łacińskiego).
Cyfry i dziesiętny system pozycyjny pochodzą z Indii, które około VII wieku najechali Arabowie. Ich łupem (oprócz skarbów, dzieł sztuki i wyrobów użytkowych, niekiedy bardzo cennych) padły też starożytne indyjskie pisma w tym także te zawierające wiedzę matematyczną i astronomiczną. Uczeni arabscy wraz z poznaniem sanskrytu uzyskali dostęp do tej wiedzy. Cyfry weszły do powszechnego użytku a ich propagatorem był perski matematyk Muhammad ibn Musa al-Chuwarizmi, który zastosował je do badań nad algebrą i trygonometrią. Cyfry na zachód w średniowieczu rozprzestrzenili Arabowie (stąd ich przyjęta w Europie nazwa), a ich propagatorem w Europie był włoski matematyk Fibonacci.
Jako ciekawostkę należy wymienić fakt, że współcześnie używane w krajach arabskich cyfry znacznie różnią się od nam znanych, dostosowanych do alfabetu łacińskiego, współczesnych cyfr arabskich i są to, kolejno, znaki: ٠١٢٣٤٥٦٧٨٩. Liczby za pomocą tych cyfr zapisywane są tak samo jak w naszym systemie – czyli jedności po prawej.
- Osobny artykuł:
Etniczne warianty dziesiętnych cyfr arabsko-indyjskich
standardowe europejskie | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
arabskie | ٠ | ١ | ٢ | ٣ | ٤ | ٥ | ٦ | ٧ | ٨ | ٩ |
wschodnio-arabskie | ۰ | ۱ | ۲ | ۳ | ۴ | ۵ | ۶ | ۷ | ۸ | ۹ |
dewanagari | ० | १ | २ | ३ | ४ | ५ | ६ | ७ | ८ | ९ |
bengalskie | ০ | ১ | ২ | ৩ | ৪ | ৫ | ৬ | ৭ | ৮ | ৯ |
gurmukhi | ੦ | ੧ | ੨ | ੩ | ੪ | ੫ | ੬ | ੭ | ੮ | ੯ |
gudżarati | ૦ | ૧ | ૨ | ૩ | ૪ | ૫ | ૬ | ૭ | ૮ | ૯ |
orija | ୦ | ୧ | ୨ | ୩ | ୪ | ୫ | ୬ | ୭ | ୮ | ୯ |
tamilskie | ௦ | ௧ | ௨ | ௩ | ௪ | ௫ | ௬ | ௭ | ௮ | ௯ |
telugu | ౦ | ౧ | ౨ | ౩ | ౪ | ౫ | ౬ | ౭ | ౮ | ౯ |
kannada | ೦ | ೧ | ೨ | ೩ | ೪ | ೫ | ೬ | ೭ | ೮ | ೯ |
malajalam | ൦ | ൧ | ൨ | ൩ | ൪ | ൫ | ൬ | ൭ | ൮ | ൯ |
tajskie | ๐ | ๑ | ๒ | ๓ | ๔ | ๕ | ๖ | ๗ | ๘ | ๙ |
laotańskie | ໐ | ໑ | ໒ | ໓ | ໔ | ໕ | ໖ | ໗ | ໘ | ໙ |
tybetańskie | ༠ | ༡ | ༢ | ༣ | ༤ | ༥ | ༦ | ༧ | ༨ | ༩ |
birmańskie | ၀ | ၁ | ၂ | ၃ | ၄ | ၅ | ၆ | ၇ | ၈ | ၉ |
khmerskie | ០ | ១ | ២ | ៣ | ៤ | ៥ | ៦ | ៧ | ៨ | ៩ |
mongolskie | ᠐ | ᠑ | ᠒ | ᠓ | ᠔ | ᠕ | ᠖ | ᠗ | ᠘ | ᠙ |
limbu | ᥆ | ᥇ | ᥈ | ᥉ | ᥊ | ᥋ | ᥌ | ᥍ | ᥎ | ᥏ |
nowe pismo tai lue | ᧐ | ᧑ | ᧒ | ᧓ | ᧔ | ᧕ | ᧖ | ᧗ | ᧘ | ᧙ |