Druga alija: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
uporządkowanie wielokrotnie zdublowanych linków, nowe linki, poprawienie stylu |
Brak nowych zrodel. |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
[[Plik:TelAviv-Founding.jpg|thumb|250px|Założenie Tel |
[[Plik:TelAviv-Founding.jpg|thumb|250px|Założenie [[Tel Awiw-Jafa]]u – 1909 rok.]] |
||
'''Druga alija''' – masowa [[Migracja ludności|imigracja]] Żydów pobudzonych ideami [[syjonizm]]u do [[Palestyna|Palestyny]], która trwała w latach [[1904]]-[[1913]]. Szacuje się, że w tym okresie osiedliło się w [[Palestyna|Palestynie]] około 40 000 [[Żydzi|Żydów]] pochodzących w większości z [[Rosja|Rosji]], [[Polska|Polski]] i [[Jemen]]u<ref>[http://www.moia.gov.il/Moia_en/AboutIsrael/aliya2.htm Israeli government site on the Second Aliyah]</ref>. |
'''Druga alija''' – masowa [[Migracja ludności|imigracja]] [[Żydzi|Żydów]] pobudzonych ideami [[syjonizm]]u do [[Palestyna|Palestyny]], która trwała w latach [[1904]]-[[1913]]. Szacuje się, że w tym okresie osiedliło się w [[Palestyna|Palestynie]] około 40 000 [[Żydzi|Żydów]] pochodzących w większości z [[Rosja|Rosji]], [[Polska|Polski]] i [[Jemen]]u<ref>[http://www.moia.gov.il/Moia_en/AboutIsrael/aliya2.htm Israeli government site on the Second Aliyah]</ref>. |
||
== Historia == |
== Historia == |
||
W latach [[1904]]-[[1913]] do [[Palestyna|Palestyny]] przybyła kolejna fala żydowskich [[Migracja ludności|imigrantów]]. Przeważali zwolennicy [[socjalizm|socjalistyczno]]-[[syjonizm|syjonistycznych]] ideologii z [[Europa Wschodnia|Europy Wschodniej]], którzy po klęsce [[Rewolucja 1905 roku|rewolucji w 1905]] roku i kolejnej fali [[pogrom]]ów |
W latach [[1904]]-[[1913]] do [[Palestyna|Palestyny]] przybyła kolejna fala [[Żydzi|żydowskich]] [[Migracja ludności|imigrantów]]. Przeważali zwolennicy [[socjalizm|socjalistyczno]]-[[syjonizm|syjonistycznych]] ideologii z [[Europa Wschodnia|Europy Wschodniej]], którzy po klęsce [[Rewolucja 1905 roku|rewolucji w 1905]] roku i po kolejnej fali [[pogrom]]ów pochwycili teraz ideę państwa żydowskiego stworzoną przez [[Theodor Herzl|Herzla]]. |
||
Owi ''pionierzy'' (hebr. חלוצים [''chalucim'']) zakładali wspólnoty rolnicze, rekultywowali bagna w [[Dolina Hula|Dolinie Ha-Chula]], [[Pustynia Judzka|Pustynię Judzką]] i nadmorski pas wydm. Założyli nadmorskie miasto [[Tel Awiw-Jafa|Tel Awiw]] i sieć małych osad rolniczych. |
Owi ''pionierzy'' (hebr. חלוצים [''chalucim'']) zakładali wspólnoty rolnicze, rekultywowali bagna w [[Dolina Hula|Dolinie Ha-Chula]], [[Pustynia Judzka|Pustynię Judzką]] i nadmorski pas wydm. Założyli nadmorskie miasto [[Tel Awiw-Jafa|Tel Awiw]] i sieć małych osad rolniczych. |
||
| Linia 9: | Linia 9: | ||
W [[1905]] roku w nadmorskiej osadzie [[Herclijja]] otworzono pierwszą szkołę hebrajską. |
W [[1905]] roku w nadmorskiej osadzie [[Herclijja]] otworzono pierwszą szkołę hebrajską. |
||
W [[1906]] roku w [[Jafa|Jaffie]] została założona pierwsza Hebrajska Szkoła Wyższa. W [[Jerozolima|Jerozolimie]] otworzono Akademię Sztuk Plastycznych Becalel. Jej fundatorem był |
W [[1906]] roku w [[Jafa|Jaffie]] została założona pierwsza Hebrajska Szkoła Wyższa. W [[Jerozolima|Jerozolimie]] otworzono Akademię Sztuk Plastycznych Becalel. Jej fundatorem był Boris Schatz. W szkole ponad tysiąc studentów zgłębiało [[Architektura|architekturę]], [[malarstwo]] i [[Sztuka|sztukę]]. |
||
W [[1908]] roku [[ |
W [[1908]] roku [[Turcja]] nadała [[Żydzi|Żydom]] prawa polityczne. |
||
W latach [[1908]]-[[1909]] do Palestyny |
W latach [[1908]]-[[1909]] do [[Palestyna|Palestyny]] przybyła fala [[Żydzi|żydowskich]] [[Migracja ludności|imigrantów]] z [[Rosja|Rosji]]. Przybywali oni pod wspólnym hasłem „''Kibusz ha-awoda''” (''Zdobyć pracę'') i z werwą zabrali się do zakładania nowych kolonii. Równocześnie do [[Palestyna|Palestyny]] przybyła druga fala żydowskich imigrantów z [[Jemen]]u (lata [[1908]]-[[1914]]). |
||
W [[1908]] roku założono ''Urząd Rozwoju Ziemi Palestyńskiej'' (''Palestine Land Development Authority''), później znany jako ''Urząd Rozwoju Ziemi Izraela''. Na jego czele stanęli [[Otto Warburg]] i [[Arthur Ruppin]], z sekretarzem dr |
W [[1908]] roku założono ''Urząd Rozwoju Ziemi Palestyńskiej'' (''Palestine Land Development Authority''), później znany jako ''Urząd Rozwoju Ziemi Izraela''. Na jego czele stanęli [[Otto Warburg]] i [[Arthur Ruppin]], z sekretarzem dr Jakubem Thonem. Urząd udzielił pomocy osadnikom między innymi przy zakładaniu osad Nahalal, Tel Josef, En Charod. Wiele pracy włożono w rekultywację [[Równina Szaron|Równiny Szaron]] i osuszenie [[Dolina Hula|Doliny Ha-Chula]]. |
||
W [[1908]] roku rozpoczęto wydawanie encyklopedycznego słownika [[Język hebrajski|hebrajskiego]] „Thesaurus totius hebraitatis”. Przy jego tworzeniu pracował [[Eliezer ben Jehuda]] (właśc. Jehuda Perlman). |
W [[1908]] roku rozpoczęto wydawanie encyklopedycznego słownika [[Język hebrajski|hebrajskiego]] „Thesaurus totius hebraitatis”. Przy jego tworzeniu pracował [[Eliezer ben Jehuda]] (właśc. Jehuda Perlman). |
||
W [[1909]] roku Żydzi założyli na wydmach na północ od Jaffy nową osadę, której rok później nadano nazwę [[Tel Awiw-Jafa|Tel Awiw]]. Początkowo osada liczyła zaledwie 60 domów. Cała operacja była przeprowadzona przy finansowym wsparciu [[Światowa Organizacja Syjonistyczna|Światowej Organizacji Syjonistycznej]]. Pierwszym burmistrzem Tel |
W [[1909]] roku [[Żydzi]] założyli na wydmach na północ od Jaffy nową osadę, której rok później nadano nazwę [[Tel Awiw-Jafa|Tel Awiw]]. Początkowo osada liczyła zaledwie 60 domów. Cała operacja była przeprowadzona przy finansowym wsparciu [[Światowa Organizacja Syjonistyczna|Światowej Organizacji Syjonistycznej]]. Pierwszym burmistrzem [[Tel Awiw-Jafa]]u (lata 1911-1936) został Meir Dizengof. |
||
W [[1909]] roku powstał pierwszy [[kibuc]] [[Degania]], w [[Galilea|Galilei]]. Jednym z fundatorów kibucu był |
W [[1909]] roku powstał pierwszy [[kibuc]] [[Degania]], w [[Galilea|Galilei]]. Jednym z fundatorów kibucu był Aharon Dawid Gordon. Zapoczątkował on ruch kibucowy. |
||
W [[1909]] roku w osadzie Sedżera (obecnie: Ilanija) w Dolnej Galilei powstała żydowska organizacja samoobrony [[Ha-Szomer]]. |
W [[1909]] roku w osadzie Sedżera (obecnie: Ilanija) w [[Galilea|Dolnej Galilei]] powstała żydowska organizacja samoobrony [[Ha-Szomer]]. |
||
W [[1912]] roku wmurowano w [[Hajfa|Hajfie]] kamień węgielny pod budynek żydowskiego ośrodka naukowego [[Technion]]. Miał on na celu kształcenie nowych kadr naukowych i technicznych dla Palestyny. [[Uniwersytet]] został uruchomiony dzięki wydatnej pomocy finansowej od Żydów z [[Niemcy|Niemiec]], [[Rosja|Rosji]] i [[Stany Zjednoczone|Stanów Zjednoczonych]]. Po długich sporach za język wykładowy na uczelni uznano [[Język hebrajski|hebrajski]] (w [[1913]] r.). |
W [[1912]] roku wmurowano w [[Hajfa|Hajfie]] kamień węgielny pod budynek żydowskiego ośrodka naukowego [[Technion]]. Miał on na celu kształcenie nowych kadr naukowych i technicznych dla [[Palestyna|Palestyny]]. [[Uniwersytet]] został uruchomiony dzięki wydatnej pomocy finansowej od [[Żydzi|Żydów]] z [[Niemcy|Niemiec]], [[Rosja|Rosji]] i [[Stany Zjednoczone|Stanów Zjednoczonych]]. Po długich sporach za język wykładowy na uczelni uznano [[Język hebrajski|hebrajski]] (w [[1913]] r.). |
||
W [[1913]] roku w Tel Awiwie założono pierwszą żydowską szkołę techniczną. |
W [[1913]] roku w [[Tel Awiw-Jafa|Tel Awiwie]] założono pierwszą żydowską szkołę techniczną. |
||
W [[1914]] roku w Palestynie istniały już 43 żydowskie kolonie rolnicze, z czego 14 było [[kibuc]]ami. |
W [[1914]] roku w [[Palestyna|Palestynie]] istniały już 43 żydowskie kolonie rolnicze, z czego 14 było [[kibuc]]ami. |
||
{{Przypisy}} |
{{Przypisy}} |
||
Wersja z 04:37, 14 paź 2015
Druga alija – masowa imigracja Żydów pobudzonych ideami syjonizmu do Palestyny, która trwała w latach 1904-1913. Szacuje się, że w tym okresie osiedliło się w Palestynie około 40 000 Żydów pochodzących w większości z Rosji, Polski i Jemenu[1].
Historia
W latach 1904-1913 do Palestyny przybyła kolejna fala żydowskich imigrantów. Przeważali zwolennicy socjalistyczno-syjonistycznych ideologii z Europy Wschodniej, którzy po klęsce rewolucji w 1905 roku i po kolejnej fali pogromów pochwycili teraz ideę państwa żydowskiego stworzoną przez Herzla.
Owi pionierzy (hebr. חלוצים [chalucim]) zakładali wspólnoty rolnicze, rekultywowali bagna w Dolinie Ha-Chula, Pustynię Judzką i nadmorski pas wydm. Założyli nadmorskie miasto Tel Awiw i sieć małych osad rolniczych.
W 1905 roku w nadmorskiej osadzie Herclijja otworzono pierwszą szkołę hebrajską.
W 1906 roku w Jaffie została założona pierwsza Hebrajska Szkoła Wyższa. W Jerozolimie otworzono Akademię Sztuk Plastycznych Becalel. Jej fundatorem był Boris Schatz. W szkole ponad tysiąc studentów zgłębiało architekturę, malarstwo i sztukę.
W 1908 roku Turcja nadała Żydom prawa polityczne.
W latach 1908-1909 do Palestyny przybyła fala żydowskich imigrantów z Rosji. Przybywali oni pod wspólnym hasłem „Kibusz ha-awoda” (Zdobyć pracę) i z werwą zabrali się do zakładania nowych kolonii. Równocześnie do Palestyny przybyła druga fala żydowskich imigrantów z Jemenu (lata 1908-1914).
W 1908 roku założono Urząd Rozwoju Ziemi Palestyńskiej (Palestine Land Development Authority), później znany jako Urząd Rozwoju Ziemi Izraela. Na jego czele stanęli Otto Warburg i Arthur Ruppin, z sekretarzem dr Jakubem Thonem. Urząd udzielił pomocy osadnikom między innymi przy zakładaniu osad Nahalal, Tel Josef, En Charod. Wiele pracy włożono w rekultywację Równiny Szaron i osuszenie Doliny Ha-Chula.
W 1908 roku rozpoczęto wydawanie encyklopedycznego słownika hebrajskiego „Thesaurus totius hebraitatis”. Przy jego tworzeniu pracował Eliezer ben Jehuda (właśc. Jehuda Perlman).
W 1909 roku Żydzi założyli na wydmach na północ od Jaffy nową osadę, której rok później nadano nazwę Tel Awiw. Początkowo osada liczyła zaledwie 60 domów. Cała operacja była przeprowadzona przy finansowym wsparciu Światowej Organizacji Syjonistycznej. Pierwszym burmistrzem Tel Awiw-Jafau (lata 1911-1936) został Meir Dizengof.
W 1909 roku powstał pierwszy kibuc Degania, w Galilei. Jednym z fundatorów kibucu był Aharon Dawid Gordon. Zapoczątkował on ruch kibucowy.
W 1909 roku w osadzie Sedżera (obecnie: Ilanija) w Dolnej Galilei powstała żydowska organizacja samoobrony Ha-Szomer.
W 1912 roku wmurowano w Hajfie kamień węgielny pod budynek żydowskiego ośrodka naukowego Technion. Miał on na celu kształcenie nowych kadr naukowych i technicznych dla Palestyny. Uniwersytet został uruchomiony dzięki wydatnej pomocy finansowej od Żydów z Niemiec, Rosji i Stanów Zjednoczonych. Po długich sporach za język wykładowy na uczelni uznano hebrajski (w 1913 r.).
W 1913 roku w Tel Awiwie założono pierwszą żydowską szkołę techniczną.
W 1914 roku w Palestynie istniały już 43 żydowskie kolonie rolnicze, z czego 14 było kibucami.