Turkuśniki: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
aktualizacja i porządek systematyczny za kompletną listą ptaków świata (wersja: 2015-05-27), drobne redakcyjne
Linia 1: Linia 1:
{{Zwierzę infobox
{{Zwierzę infobox
|nazwa zwyczajowa = Turkuśniki
|nazwa zwyczajowa = Turkuśniki
|nazwa łacińska = Irenidae
|nazwa łacińska = Ireninae
|TSN = 557356
|TSN =
|zoolog = [[Thomas Caverhill Jerdon|Jerdon]], 1863
|zoolog = [[Thomas Caverhill Jerdon|Jerdon]], 1863
|okres istnienia =
|okres istnienia =
|grafika = Lightmatter fairy bluebird.jpg
|grafika = Lightmatter fairy bluebird.jpg
|opis grafiki = [[Turkuśnik indyjski]] (''I. puella'')
|opis grafiki = Przedstawiciel podrodziny – '''[[turkuśnik indyjski]]''' (''I. puella'')
|typ = [[strunowce]]
|typ = [[strunowce]]
|podtyp = [[kręgowce]]
|podtyp = [[kręgowce]]
|gromada = [[ptaki]]
|gromada = [[ptaki]]
|podgromada = [[Neornithes]]
|podgromada = [[Neornithes]]
|nadrząd = [[neognatyczne]]
|nadrząd = [[ptaki neognatyczne]]
|rząd = [[wróblowe]]
|rząd = [[wróblowe]]
|podrząd = [[śpiewające]]
|podrząd = [[śpiewające]]
|rodzina = '''turkuśniki'''
|rodzina = [[turkuśnikowate]]
|podrodzina = turkuśniki
|synonimy =
|synonimy =
Rodzaju:
* ''Glauconympha''{{u|a}} <small>[[Harry Church Oberholser|Oberholser]], 1917</small>{{r|Oberholser}}
* ''Irenella''{{u|b}} <small>[[Joseph Harvey Riley|Riley]], 1927</small>{{r|Riley}}
|ranga podtaksonu = [[rodzaj (biologia)|Rodzaje]]
|ranga podtaksonu = [[rodzaj (biologia)|Rodzaje]]
|podtaksony =
|podtaksony =
* ''Irena'' <small>[[Thomas Horsfield|Horsfield]], 1821</small>
* ''Irena'' <small>[[Thomas Horsfield|Horsfield]], 1821</small>{{r|Horsfield}}
|wikispecies = Irenidae
|wikispecies = Irenidae
|commons = Category:Irenidae
|commons = Category:Irenidae
}}
}}
__BEZSPISU__
'''Turkuśniki''' (Irenidae) – [[takson monotypowy|monotypowa]] rodzina [[ptaki|ptaków]] z rzędu [[wróblowe|wróblowych]] (Passeriformes), obejmująca gatunki występujące w strefie [[Kraina orientalna|tropikalnej Azji]].
'''Turkuśniki'''{{r|eko}} (Ireninae) – [[takson monotypowy|monotypowa]] podrodzina [[ptaki|ptaków]] z rodziny [[turkuśnikowate|turkuśnikowatych]] (Irenidae).

== Występowanie ==
Podrodzina obejmuje gatunki występujące w strefie [[Kraina orientalna|tropikalnej Azji]]{{r|ioc}}

== Charakterystyka ==
Długość ciała 21,2–27,5 cm, masa ciała [[samiec|samców]] 56,6–96,1 g, [[samica|samic]] 52–89,7 g{{r|hbw10}}.


Żyją w otwartych lasach i obszarach krzewiastych. Występuje u nich wyraźny [[dymorfizm płciowy]], samice są ubarwione maskująco w żółcie i zielenie, natomiast samce mają krzykliwe, kolorowe upierzenie.
Żyją w otwartych lasach i obszarach krzewiastych. Występuje u nich wyraźny [[dymorfizm płciowy]], samice są ubarwione maskująco w żółcie i zielenie, natomiast samce mają krzykliwe, kolorowe upierzenie.
Linia 29: Linia 40:


== Systematyka ==
== Systematyka ==
=== Etymologia ===
Do rodziny Irenidae zaliczano kilkanaście gatunków ptaków grupowanych w rodzajach ''Aegithina'' (paskowniki), ''Chloropsis'' (zieleniki) i ''Irena'' (turkuśniki). Na podstawie wyników badań genetycznych każdy z tych [[Rodzaj (biologia)|rodzajów]] wydzielono w osobne [[rodzina (biologia)|rodziny]]. Do rodziny należy jeden rodzaj z dwoma gatunkami{{r|ioc|eko|tif}}:
Nazwa rodzajowa pochodzi od imienia [[Ejrene]] (Irene lub Eirene), w [[mitologia grecka|mitologii greckiej]] bogini pokoju i obfitości{{r|hbwalive}}.


=== [[Gatunek typowy]] ===
* Rodzaj: ''Irena''
''Coracias puella'' <small>Latham</small>
** [[turkuśnik indyjski]] (''Irena puella'')
** [[turkuśnik czarnogrzbiety]] (''Irena cyanogastra'')
=== Podział systematyczny ===
Do podrodziny należy jeden rodzaj ''Irena'' z dwoma gatunkami{{r|eko}}:
* ''Irena puella'' – [[turkuśnik indyjski]]
* ''Irena cyanogastra'' – [[turkuśnik czarnogrzbiety]]


{{Przypisy|przypisy =
{{Uwagi|uwagi =
* <ref name="a">[[język grecki|Greckie]] {{grc|γλαυκος}} ''glaukos'' – „niebiesko-szary, modry” oraz {{grc|νυμφη}} ''numphē'' – „nimfa”.</ref>
<ref name=ioc>{{Cytuj stronę |autor = Frank Gill, David Donsker |url = http://www.worldbirdnames.org/n-sugarbirds.html|tytuł = Family Irenidae|opublikowany = IOC World Bird List: Version 3.2 |język = en |data dostępu = 2012-10-31}}</ref>
* <ref name="b">[[Zdrobnienie]] nazwy rodzaju ''Irena'' <small>Horsfield, 1821</small>.</ref>
<ref name=eko>Nazwy polskie za: {{cytuj stronę|autor = Paweł Mielczarek, Marek Kuziemko |url = http://www.eko.uj.edu.pl/listaptakow/|tytuł = Irenidae Jerdon, 1863 - turkuśniki - Fairy-bluebirds|opublikowany = Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego |praca = Kompletna lista ptaków świata|data dostępu = 2012-10-31}}</ref>
}}
<ref name=tif>{{cytuj stronę |autor = John H. Boyd III|url = http://jboyd.net/Taxo/List27.html#irenidae| tytuł = Irenidae: Fairy Bluebirds| opublikowany = John Boyd's Home Page|praca = Aves—A Taxonomy in Flux 2.5 Introduction| data dostępu = 2012-10-31|język = en}}</ref>}}


{{Przypisy|2|przypisy =
== Linki zewnętrzne ==
* <ref name="Horsfield">{{cytuj pismo |autor = T. Horsfield|tytuł = Systematic Arrangement and Description of Birds from the Island of Java|url = http://biodiversitylibrary.org/item/13692#page/172/mode/1up|czasopismo = Transactions of the Linnean Society of London| wolumin = 13|wydanie = 1|strony = 153|rok = 1822|doi = |język = en}}</ref>
* '''{{lang|en}}''' Krótkie filmy z różnymi gatunkami turkuśników [http://www.hbw.com/ibc/phtml/familia.phtml?idFamilia=174 rodzaj ''Irena''], [http://www.hbw.com/ibc/phtml/familia.phtml?idFamilia=128 rodzaj ''Aegithina''], [http://www.hbw.com/ibc/phtml/familia.phtml?idFamilia=127 rodzaj ''Chloropsis'']
* <ref name="Oberholser">{{cytuj pismo |autor = H.Ch. Oberholser|tytuł = Diagnosis of a new pycnonotine family of Passeriformes|url = http://biodiversitylibrary.org/item/18415#page/545/mode/1up|czasopismo = Journal of the Washington Academy of Sciences| wolumin = 7|wydanie = |strony = 539|rok = 1917|doi = |język = en}}</ref>
* <ref name="Riley">{{cytuj pismo |autor = J.H. Riley|tytuł = Note on the genus Irena Horsfield|url = http://biodiversitylibrary.org/item/107492#page/43/mode/1up|czasopismo = Proceedings of the Biological Society of Washington| wolumin = 40|wydanie = |strony = 23|rok = 1927|doi = |język = en}}</ref>
* <ref name="hbw10">{{cytuj książkę| autor = J. del Hoyo, A. Elliott, D.A. Christie| tytuł = Handbook of the Birds of the World | część = 10|tytuł części = Cuckoo-shrikes to Thrushes| rozdział = Family Irenidae (Fairy-bluebirds)| imię r = D. | nazwisko r = Wells| rok = 2005 | wydawca = Lynx Edicions | miejsce = Barcelona | isbn = 84-87334-72-5| strony = 276-277| język = en}}</ref>
* <ref name="hbwalive">{{cytuj książkę| autor = J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie, E. de Juana (red.)| tytuł = Handbook of the Birds of the World Alive |url = http://www.hbw.com/|rok = 2014|autor r = J.A. Jobling | rozdział = Key to Scientific Names in Ornithology| adres rozdziału = http://www.hbw.com/dictionary/definition/irena| wydawca = Lynx Edicions|miejsce = Barcelona|język = en | data dostępu = 2015-11-27}}</ref>
* <ref name="ioc">{{Cytuj stronę |autor = F. Gill, D. Donsker (red.)|url = http://www.worldbirdnames.org/bow/sugarbirds/|tytuł = Dapple-throats, sugarbirds, fairy-bluebirds, kinglets, hyliotas, wrens & gnatcatchers|opublikowany = IOC World Bird List: Version 5.4 |język = en |data dostępu = 2015-11-27}}</ref>
* <ref name="eko">Nazwy polskie za: {{cytuj stronę|autor = P. Mielczarek, M. Kuziemko |url = http://www.eko.uj.edu.pl/listaptakow/passerines3.html#Ireninae |tytuł = Podrodzina: Ireninae Jerdon, 1863 - turkuśniki (wersja: 2015-05-27)|opublikowany = Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego |praca = Kompletna lista ptaków świata|data dostępu = 2015-11-27}}</ref>}}


== Linki zewnętrzne ==
{{Passeriformes}}
* '''{{lang|en}}''' Krótkie filmy z różnymi gatunkami turkuśników [http://www.hbw.com/ibc/phtml/familia.phtml?idFamilia=174 rodzaj ''Irena'']


[[Kategoria:Turkuśniki| ]]
[[Kategoria:Turkuśniki|*]]

Wersja z 19:04, 27 lis 2015

Turkuśniki
Ireninae
Jerdon, 1863
Ilustracja
Przedstawiciel podrodziny – turkuśnik indyjski (I. puella)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Nadrząd

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

turkuśnikowate

Podrodzina

turkuśniki

Synonimy

Rodzaju:

Rodzaje

Turkuśniki[4] (Ireninae) – monotypowa podrodzina ptaków z rodziny turkuśnikowatych (Irenidae).

Występowanie

Podrodzina obejmuje gatunki występujące w strefie tropikalnej Azji[5]

Charakterystyka

Długość ciała 21,2–27,5 cm, masa ciała samców 56,6–96,1 g, samic 52–89,7 g[6].

Żyją w otwartych lasach i obszarach krzewiastych. Występuje u nich wyraźny dymorfizm płciowy, samice są ubarwione maskująco w żółcie i zielenie, natomiast samce mają krzykliwe, kolorowe upierzenie.

Żywią się owocami, zwłaszcza figami, prawdopodobnie zjadają również owady. Gniazdują na drzewach, składają 2–3 jaja.

Systematyka

Etymologia

Nazwa rodzajowa pochodzi od imienia Ejrene (Irene lub Eirene), w mitologii greckiej bogini pokoju i obfitości[7].

Gatunek typowy

Coracias puella Latham

Podział systematyczny

Do podrodziny należy jeden rodzaj Irena z dwoma gatunkami[4]:

  1. Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie a
    BŁĄD PRZYPISÓW
  2. Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie b
    BŁĄD PRZYPISÓW
Błąd w przypisach: Znacznik <ref> o nazwie „uwagi”, zdefiniowany w <references>, nie był użyty wcześniej w treści.
BŁĄD PRZYPISÓW
  1. H.Ch. Oberholser. Diagnosis of a new pycnonotine family of Passeriformes. „Journal of the Washington Academy of Sciences”. 7, s. 539, 1917. (ang.). 
  2. J.H. Riley. Note on the genus Irena Horsfield. „Proceedings of the Biological Society of Washington”. 40, s. 23, 1927. (ang.). 
  3. T. Horsfield. Systematic Arrangement and Description of Birds from the Island of Java. „Transactions of the Linnean Society of London”. 13 (1), s. 153, 1822. (ang.). 
  4. a b Nazwy polskie za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Podrodzina: Ireninae Jerdon, 1863 - turkuśniki (wersja: 2015-05-27). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2015-11-27].
  5. F. Gill, D. Donsker (red.): Dapple-throats, sugarbirds, fairy-bluebirds, kinglets, hyliotas, wrens & gnatcatchers. IOC World Bird List: Version 5.4. [dostęp 2015-11-27]. (ang.).
  6. D. Wells: Family Irenidae (Fairy-bluebirds). W: J. del Hoyo, A. Elliott, D.A. Christie: Handbook of the Birds of the World. Cz. 10: Cuckoo-shrikes to Thrushes. Barcelona: Lynx Edicions, 2005, s. 276-277. ISBN 84-87334-72-5. (ang.).
  7. J.A. Jobling: Key to Scientific Names in Ornithology. W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie, E. de Juana (red.): Handbook of the Birds of the World Alive. Barcelona: Lynx Edicions, 2014. [dostęp 2015-11-27]. (ang.).
  8. Greckie γλαυκος glaukos – „niebiesko-szary, modry” oraz νυμφη numphē – „nimfa”.
  9. Zdrobnienie nazwy rodzaju Irena Horsfield, 1821.
{{Przypisy}} Nieprawidłowe pola: przypisy.

Linki zewnętrzne

  • (ang.) Krótkie filmy z różnymi gatunkami turkuśników rodzaj Irena