Łódź Fabryczna: Różnice pomiędzy wersjami

Łódź Fabryczna
	; Budowa nowego dworca Fabrycznego w 2015 roku.
Państwo	Polska
Miejscowość	Łódź
Lokalizacja	Nowe Centrum Łodzi
Data otwarcia	1865
Data zamknięcia	{{{data zamknięcia}}}
Poprzednie nazwy	Litzmannstadt Mitte, Litzmannstadt Ostbahnhof
Rodzaj	stacja kolejowa
	Dane techniczne
Kasy
	Linie kolejowe
	17 Łódź Fabryczna – Koluszki; 458 Łódź Fabryczna – Łódź Widzew;
	Położenie na mapie Łodzi Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
	Położenie na mapie Polski Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
	Położenie na mapie województwa łódzkiego Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
	Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}\|type:railwaystation}
	Multimedia w Wikimedia Commons
	[{{{www}}} Strona internetowa]

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

[wersja nieprzejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 12:03, 16 gru 2015

Łódź Fabryczna – dworzec kolejowy i stacja czołowa w Łodzi na linii do Koluszek, powstała z inicjatywy przemysłowca Karola Scheiblera w 1866 r. Według klasyfikacji PKP, przed zamknięciem ze względu na przebudowę, miał kategorię B. Znajduje się w centrum Łodzi.

15 października 2011 roku dworzec został zamknięty w związku z przebudową na stację podziemną. Pociągi od strony Koluszek kończą trasę na stacjach Łódź Widzew oraz Łódź Kaliska^[2]. Prace potrwają do 2016 roku.

Historia

Budowę pierwszej linii kolejowej w Łodzi, linii Fabryczno-Łódzkiej, łączącej miasto z Koluszkami, a tym samym z wybudowaną w 1848 roku Drogą Żelazną Warszawsko-Wiedeńską, rozpoczęto 1 września 1865 roku (zgodnie z zezwoleniem cara Aleksandra II z lipca 1865). Szyny zaczęto układać równocześnie od Łodzi i od Koluszek. 18 listopada 1865 roku uruchomiono przewóz towarów. Przewozy pasażerskie zostały zainaugurowane 1 czerwca 1866 roku.

Początkowo tory kolejowe sięgały dalej na zachód niż w chwili obecnej – dochodziły prawie do ul. H. Sienkiewicza (d. Mikołajewskiej, d. Dzikiej), obsługa pasażerów odbywała się w tymczasowym dworcu umiejscowionym przy ul. Krótkiej (w miejscu gdzie obecnie znajduje się Łódzki Dom Kultury). W 1868 roku wybudowano nowy budynek dworca (według projektu warszawskiego architekta Adolfa Schimmelpfenniga), który 1930 roku został przebudowany i istniał do czerwca 2012 roku. Przed zamknięciem dysponował czterema peronami i sześcioma krawędziami peronowymi. Budowa dworca Łódź Fabryczna była początkiem tworzenia łódzkiej kolei obwodowej.

Do I wojny światowej nazywany dworcem "warszawskim", "wschodnim" lub dworcem Kolei Fabryczno-Łódzkiej. Nazwa "Łódź-Fabryczna" pojawiła się w okresie międzywojennym. Podczas okupacji niemieckiej 1939-1945 nosił miano: "Litzmannstadt-Ost".

Modernizacja

Plany modernizacji linii Łódź-Warszawa zakładają wyburzenie wszystkich budynków w całym kwartale ulic Kilińskiego, Składowa, Węglowa i Tramwajowa, przeniesienie dworca pod ziemię, z jednoczesnym przesunięciem go na północ. Tunel prowadzący na nowe perony, rozpoczynać się będzie zaraz za obecną stacją kolejową Łódź Widzew, natomiast przystanek Łódź Niciarniana będzie już znajdował się pod ziemią. Początkowe plany zakładały zmianę nazwy dworca na Łódź Centralny lub Łódź Centralna, jednak według najnowszych założeń nazwa dworca nie ulegnie zmianie, gdyż zbyt dobrze kojarzona jest z obecną stacją. Pasażerowie będą mogli być odprawiani jednocześnie z 4 peronów. 3 z nich będą przystosowane do obsługi pociągów regionalnych, międzywojewódzkich oraz TLK, ostatni przeznaczony będzie do odprawy szybkich pociągów, poruszających się po linii "Y". Linia ta miała połączyć Warszawę z Kaliszem, Wrocławiem oraz Poznaniem, przebiegając przez Łódź. Rozpoczęcie budowy pierwszego odcinka linii "Y" z Warszawy do Łodzi planowano na przełomie 2013/2014 i miało kosztować 10 mld euro. Decyzją Ministra Infrastruktury budowę linii "Y" przesunięto na bliżej nieokreślony termin, jednak nie wcześniej niż na 2020–2030 rok.

Poprowadzenie pociągów pod ziemią pozwoli na nowe zagospodarowanie terenów okalających dworzec, utworzenie nowoczesnego węzła przesiadkowego PKP – MPK – PKS, jak również przedłużenie linii kolejowej do dworca Łódź Kaliska, dzięki wybudowaniu tunelu średnicowego.

Przed rozpoczęciem modernizacji, na terenie dworca znajdował się centralny dworzec PKS oraz pętla autobusów komunikacji miejskiej. Ze stacji kursowały pociągi do Koluszek i dalej do: Warszawy, Krakowa, Radomia, Częstochowy, Piotrkowa Trybunalskiego i Tomaszowa Mazowieckiego.

Łódź Fabryczna przed modernizacją

Dworzec Fabryczny od strony parkingu

Wyburzanie dworca, pozostałości po peronach

Pociągi Przewozów Regionalnych przy peronach

TLK do Warszawy gotowy do odjazdu

Czeska lokomotywa Skody na Dworcu Fabrycznym

Łódź Fabryczna i okolice przed rozbiórką, listopad 2011

Dawny parking w oddali wyburzanie budynków w okolicy dworca

Przygotowania do przebudowy

w listopadzie 2010 PKP PLK ogłosiły listę pięciu konsorcjów, które zostały zaproszone przez zarządcę infrastruktury kolejowej do złożenia ofert w przetargu na budowę podziemnej stacji. Projekt ma zostać zrealizowany w latach 2011–2014. Jego szacunkowy koszt to 1,9 mld zł^[3].
28 marca 2011 władze Łodzi (prezydent Hanna Zdanowska, wiceprezydent Marek Cieślak), minister infrastruktury Cezary Grabarczyk, prezes PKP PLK Zbigniew Szafrański, członek zarządu PKP SA Paweł Olczyk, dyrektor ds. projektów unijnych PKP PLK Alina Giedryś, członek zarządu PKP Jacek Prześluga podpisali umowę, która określa zasady współpracy miasta i ww. spółek przy przebudowie stacji i okolicznych terenów w tym:
• schowanie dworca i prowadzących do niego torów pod ziemię,
• budowę dworca multimodalnego,
• przebudowę układu komunikacyjnego w jego okolicach.
Kosztem projektu (szacowanym na 2 miliardy złotych) podzielą się strony parafujące umowę następująco: 73% PKP PLK, 24% miasto Łódź, 3% PKP^[4].

8 kwietnia 2011 w Warszawie w siedzibie Polskich Linii Kolejowych otwarto oferty na przebudowę dworca Łódź Fabryczna. Kosztorys inwestorski inwestycji wynosił 2,463 mld zł. Swoje oferty złożyło 5 konsorcjów:
1. Przedsiębiorstwo Robót Inżynieryjnych POL-AQUA (Piaseczno), Dragados (Madryt) – 1,541 mld zł
2. firma Torpol (Poznań), Astaldi (Rzym), Przedsiębiorstwo Usług Technicznych INTERCOR (Zawiercie), Przedsiębiorstwo Budowy Dróg i Mostów (Mińsk Mazowiecki) – 1,759 mld zł
3. Hydrobudowa (Polska) – 1,958 mld zł
4. Budimex (Warszawa), Ferrovial Agroman (Madryt) – 2,231 mld zł
5. Strabag (Pruszków), Mostostal Warszawa (Warszawa), Acciona Infraestructuras (Madryt), Dywidag International (Niemcy) – 2,345 mld zł^[5]
24 maja 2011 PKP PLK S.A. wybrało Konsorcjum: Torpol (Poznań), Astaldi (Rzym), PUT INTERCOR (Zawiercie), Przedsiębiorstwo Budowy Dróg i Mostów (Mińsk Mazowiecki) na wykonawcę przebudowę dworca Łódź Fabryczna^[6].
5 sierpnia 2011 Urząd Zamówień Publicznych nie doszukał się błędów w dokumentacji przetargowej i tym samym potwierdził brak formalnych przeszkód przed podpisaniem umowy z zwycięskim Konsorcjum^[7].
18 sierpnia 2011 prezydent Łodzi Hanna Zdanowska, prezes PLK Zbigniew Szafrański i prezes Torpolu Tomasz Sweklej podpisali umowę na przebudowę dworca^[8].
od 16 października 2011 roku dworzec został zamknięty w związku z planowaną przebudową na stację podziemną. Prace, według umowy z wykonawcą, potrwają 42 miesiące.
Projekt koncepcyjny, budowlany i wykonawczy wykonała firma Systra S.A. Oddział w Polsce. Systra uzyskała również w imieniu inwestora pozwolenia na budowę dla dworca i tunelu.

Harmonogram przebudowy

Planowany harmonogram budowy nowego dworca kolejowego^[9]^[10]:

18 sierpnia 2011: podpisanie umowy
16 października 2011: zamknięcie dworca
27 października 2011: przejęcie całego placu budowy
1 stycznia 2012 – 30 czerwca 2012: wyburzanie starych zabudowań i porządkowanie terenu
31 sierpnia 2011 – 31 stycznia 2012: zakończenie prac nad koncepcją
1 lutego 2012 – 16 listopada 2012: projekt budowlany
24 lutego 2012 – 18 listopada 2014: projekt wykonawczy
1 listopada 2011 – 27 lutego 2015: roboty budowlane
13 lipca 2012-26 sierpnia 2014: wykop
13 września 2012 rozpoczęto wykop^[11]
10 kwietnia 2012 – 5 listopada 2014: drogi dojazdowe – ul. Składowa, Nowowęglowa pomiędzy ul. Kilińskiego i projektowaną ul. Nowotargową
15 października 2012 – 25 sierpnia 2014: linia tramwajowa wzdłuż ul. Składowej i Nowowęglowej
25 sierpnia 2014 – 31 października 2014: przystanki autobusowe – ul. Nowowęglowa
1 listopada 2011 – 23 października 2014: wschodnia i zachodnia głowica dworca wraz z podłączeniami komunikacji pieszej i jezdnej
5 stycznia 2015 – 27 lutego 2015: próby techniczne i odbiory

sierpień 2016 – przypuszczalny, opóźniony termin otwarcia dworca^[12]

↑ Biblioteka Cyfrowa Regionalia Ziemi Łódzkiej, Litzmannstadt/Warthegau, Ostbahnhof. [dostęp 2011-10-19]. (pol.).
↑ Zamykają dworzec Fabryczny. Do Warszawy z Kaliskiego. 23 września 2011. [dostęp 25 września 2011].
↑ Łódź Fabryczna: pięć konsorcjów rywalizuje o kontrakt za 2 mld zł. „Rynek Kolejowy”. 1/2011. s. 5. ISSN 1644-1958.
↑ 3 razy tak dla dworca Łódź Fabryczna. Umowa już podpisana. [dostęp 30.03.2011]. (pol.).
↑ Od 1,5 do 2,3 mld zł – oferty na nowy dworzec Fabryczny. [dostęp 8.04.2011]. (pol.).
↑ Przebudowa dworca w tym roku? Znamy wykonawcę robót. [dostęp 15.06.2011]. (pol.).
↑ Jest decyzja w sprawie dworca Fabrycznego! Budujemy!. [dostęp 7.08.2011]. (pol.).
↑ Umowa podpisana. Można rozpoczynać budowę nowego dworca. [dostęp 18.08.2011]. (pol.).
↑ Informujemy o nowym dworcu, uml.lodz.pl.
↑ Nowy dworzec Łódź Fabryczna: budowa na żywo w internecie [ZDJĘCIA+FILMY – Naszemiasto.pl]. [dostęp 12.01.2012]. (pol.).
↑ Zaczęli kopać na Fabrycznym!. [w:] EC1 Dziennik Kolejowy [on-line]. EC1 Fundacja Łódzka. [dostęp 2012-09-16].
↑ Kolejna zmiana terminu ukończenia Łodzi Fabrycznej. www.ec1kolejowy.pl. [dostęp 2015-06-30].

Linki zewnętrzne

Łódź Fabryczna w Ogólnopolskiej Bazie Kolejowej
EC1 Dziennik Kolejowy (pol. • ang.) – strona relacjonująca postępy w realizacji projektu Nowego Centrum Łodzi, wyd. EC1 Fundacja Łódzka
Fotografia pamiątkowa łodzian podczas „Pożegnania z Łodzią Fabryczną” 15 października 2011 (link bezpośredni do pliku) – strona aktualności Urzędu Miasta Łodzi, publ. 16 października 2011

Łódź Fabryczna
Linia 17 Łódź Fabryczna – Koluszki
		Łódź Niciarniana odległość: 2,771 km
Linia 458 Łódź Fabryczna – Łódź Widzew
		Łódź Niciarniana odległość: 2,771 km

[1] Biblioteka Cyfrowa Regionalia Ziemi Łódzkiej, Litzmannstadt/Warthegau, Ostbahnhof. [dostęp 2011-10-19]. (pol.).

[zamkniecie-2] Zamykają dworzec Fabryczny. Do Warszawy z Kaliskiego. 23 września 2011. [dostęp 25 września 2011].

[RK-3] Łódź Fabryczna: pięć konsorcjów rywalizuje o kontrakt za 2 mld zł. „Rynek Kolejowy”. 1/2011. s. 5. ISSN 1644-1958.

[4] 3 razy tak dla dworca Łódź Fabryczna. Umowa już podpisana. [dostęp 30.03.2011]. (pol.).

[5] Od 1,5 do 2,3 mld zł – oferty na nowy dworzec Fabryczny. [dostęp 8.04.2011]. (pol.).

[6] Przebudowa dworca w tym roku? Znamy wykonawcę robót. [dostęp 15.06.2011]. (pol.).

[7] Jest decyzja w sprawie dworca Fabrycznego! Budujemy!. [dostęp 7.08.2011]. (pol.).

[8] Umowa podpisana. Można rozpoczynać budowę nowego dworca. [dostęp 18.08.2011]. (pol.).

[harmonogram_budowy-9] Informujemy o nowym dworcu, uml.lodz.pl.

[10] Nowy dworzec Łódź Fabryczna: budowa na żywo w internecie [ZDJĘCIA+FILMY – Naszemiasto.pl]. [dostęp 12.01.2012]. (pol.).

[11] Zaczęli kopać na Fabrycznym!. [w:] EC1 Dziennik Kolejowy [on-line]. EC1 Fundacja Łódzka. [dostęp 2012-09-16].

[12] Kolejna zmiana terminu ukończenia Łodzi Fabrycznej. www.ec1kolejowy.pl. [dostęp 2015-06-30].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

@@ Linia 38: / Linia 38: @@
 Początkowo tory kolejowe sięgały dalej na zachód niż w chwili obecnej – dochodziły prawie do [[Ulica Henryka Sienkiewicza w Łodzi|ul. H. Sienkiewicza]] (d. Mikołajewskiej, d. Dzikiej), obsługa pasażerów odbywała się w tymczasowym dworcu umiejscowionym przy ul. Krótkiej (w miejscu gdzie obecnie znajduje się [[Łódzki Dom Kultury]]). W 1868 roku wybudowano nowy budynek dworca (według projektu warszawskiego architekta [[Adolf Schimmelpfennig|Adolfa Schimmelpfenniga]]), który 1930 roku został przebudowany i istniał do czerwca 2012 roku. Przed zamknięciem dysponował czterema [[peron]]ami i sześcioma krawędziami
 peronowymi. Budowa dworca Łódź Fabryczna była początkiem tworzenia łódzkiej [[Kolej obwodowa w Łodzi|kolei obwodowej]].
+Do I wojny światowej nazywany dworcem "warszawskim", "wschodnim" lub dworcem Kolei Fabryczno-Łódzkiej. Nazwa "Łódź-Fabryczna" pojawiła się w okresie międzywojennym. Podczas okupacji niemieckiej 1939-1945 nosił miano: "Litzmannstadt-Ost".
 == Modernizacja ==