Wacław Scaevola-Wieczorkiewicz: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
drobne redakcyjne |
drobne redakcyjne |
||
Linia 39: | Linia 39: | ||
W 1992 roku jego imię otrzymała dotychczasowa ulica 8 marca na Kolonii Oficerskiej, a w 2010 roku 14. dywizjon artylerii samobieżnej w [[Jarosław]]iu. |
W 1992 roku jego imię otrzymała dotychczasowa ulica 8 marca na Kolonii Oficerskiej, a w 2010 roku 14. dywizjon artylerii samobieżnej w [[Jarosław]]iu. |
||
Od 2 kwietnia 1935 roku do września 1939 roku sprawował funkcję przewodniczącego Zarządu [[Stowarzyszenie Miłośników Jarosławia|Stowarzyszenia Miłośników Jarosławia]]. |
|||
== Awanse == |
== Awanse == |
Wersja z 15:47, 16 lip 2016
generał brygady | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Lata służby | |
Siły zbrojne | |
Jednostki |
9 Pułk Piechoty Legionów |
Stanowiska |
dowódca pułku piechoty |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Wacław Scaevola-Wieczorkiewicz (ur. 25 czerwca 1890 w Polanówce, zm. 7 grudnia 1969 w Genewie) – generał brygady Wojska Polskiego.
Życiorys
Urodził się w rodzinie ziemiańskiej Józefa i Julii Wieczorkiewicz z domu Tomaszewska. Ukończył gimnazjum im. Stanisława Staszica i zdał maturę w Lublinie w 1901, a następnie studiował do 1914 w Akademii Ziemiańskiej (Hochschule für Bodenkultur) w Wiedniu zdobywając zawód dyplomowanego rolnika. Od 1911 do 1914 był członkiem Polskich Drużyn Strzeleckich. Przybrał wówczas pseudonim Rene Scewola, który potem stał się częścią jego nazwiska. W 1912 roku po odbyciu oficerskiego szkolenia wojskowego mianowany został podporucznikiem. Od 6 sierpnia 1914 do lipca 1917 służył w Legionach Polskich. Walczył między innymi pod Nowym Korczynem, Anielinem, Laskami i Limanową. Ranny pod Marcinkowicami, skierowany do szpitala na Śląsku. Szczególnie wyróżnił się w bitwie pod Konarami. W 1915 roku awansowany do stopnia kapitana piechoty, obejmuje dowództwo III batalionu 1 pp. Leg. Po kryzysie przysięgowym został internowany w Forcie Beniaminów. Był wśród organizatorów buntu przeciwko władzom obozowym. Za karę wywieziony w głąb Niemiec do twierdzy Werl.
W Wojsku Polskim od 1918, awansowany do stopnia majora. W listopadzie organizował w Lublinie ochotniczy oddział do walki o Lwów. 6 czerwca 1919 roku został zatwierdzony na stanowisku dowódcy I batalionu 23 Pułku Piechoty[1]. Od 15 sierpnia 1919 roku jako pułkownik dowodził 9 Pułkiem Piechoty Legionów. W czasie wojny polsko-bolszewickiej walczył na czele 9 pp Leg, a w ostatniej fazie wojny dowodził VI Brygadą Piechoty i w zastępstwie 3 Dywizją Piechoty. W 1921 roku stanął na czele Doświadczalnego Centrum Wyszkolenia Armii w Rembertowie. Od 1923 był dowódcą 31 Pułku Strzelców Kaniowskich. W latach 1923-1925 studiował w Akademii Wojskowej w Paryżu. W 1926 czasowo pełnił obowiązki I zastępcy szefa Sztabu Generalnego. W czerwcu 1926 zastąpił generała brygady Jana Hempla na stanowisku dowódcy 24 Dywizji Piechoty i Garnizonu Jarosław[2]. W 1927 roku mianowany generałem brygady. W Jarosławiu działał aktywnie na rzecz rozwoju kultury, ochrony zabytków (członek Okręgowej Komisji Konserwatorskiej) i sportu. Stał na czele delegatury Ligi Morskiej i Kolonialnej. Był honorowym prezesem wojskowego klubu sportowego „Ognisko” i patronował Oddziałowi Związku Strzeleckiego „Strzelec”. W 1935-1939 był pierwszym przewodniczącym Stowarzyszenia Miłośników Jarosławia[3] i kierował sekcją konserwacji zabytków (1935-1939). Wspólnie z architektem Mieczysławem Dobrzańskim zorganizował prace konserwatorskie na terenie opactwa Benedyktynek.
7 listopada 1931 wojewoda lwowski zezwolił mu na zmianę nazwiska rodowego Wieczorkiewicz na Scaevola-Wieczorkiewicz[4].
Został osadnikiem wojskowym w osadzie Laski w gminie Porozów (ziemię otrzymał tam również por. Julian Wieczorkiewicz)[5].
Od 12 października 1935 do wybuchu II wojny światowej był dowódcą Okręgu Korpusu nr X w Przemyślu. W połowie 1936[6] (według innego źródła 23 czerwca 1937) Rada miasta Jarosławia przyznała mu tytuł honorowego obywatela miasta.
W czasie kampanii wrześniowej był dowódcą etapów najpierw Armii Kraków, a następnie Armii Karpaty. W 1940 przedostał się przez Węgry do Francji, gdzie służył w Inspektoracie Wyszkolenia Naczelnego Wodza. Po klęsce Francji działał w ruchu oporu. Działał też w organizacjach polonijnych.W 1943 roku osiedlił się w Szwajcarii, pracował w Towarzystwie Asekuracyjnym. Zmarł w Genewie i został pochowany na cmentarzu świętego Józefa.
W 1992 roku jego imię otrzymała dotychczasowa ulica 8 marca na Kolonii Oficerskiej, a w 2010 roku 14. dywizjon artylerii samobieżnej w Jarosławiu.
Awanse
- porucznik – 1914
- kapitan piechoty – 1915
- major – 1918
- podpułkownik – 1920
- pułkownik – 1920
- generał brygady – 1927
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari (1921)[7]
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
- Krzyż Niepodległości
- Krzyż Walecznych (czterokrotnie)
- Złoty Krzyż Zasługi
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918-1921
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Odznaka „Znak Pancerny”
- Komandor Legii Honorowej (III Republika Francuska, 1936)[8]
Rodzina
6 kwietnia 1929 roku poślubił w Warszawie Janinę Awenartusówną, z którą miał dwóch synów: Tomasza (ur. 1930) i Wojciecha (ur. 1932).
- ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 71 z 28 czerwca 1919 roku, poz. 2300.
- ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 22 z 05.06.1926 r.
- ↑ Biogram Wacława Scaevoli Wieczorkiewicza
- ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 2 z 26.01.1934 r.
- ↑ Osadnicy wojskowi – lista kompletna. kresy.genealodzy.pl. s. 200. [dostęp 10 kwietnia 2015].
- ↑ Z ostatnich dni. Generał Wieczorkiewicz – honorowym obywatelem m. Jarosławia. „Wschód”, s. 4, Nr 19 z 30 lipca 1936.
- ↑ Dekret Wodza Naczelnego L. 2980 z 17 maja 1921 r. Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 21, poz. 820.
- ↑ Dekoracja generałów orderem Legii Honorowej. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 224 z 30 września 1936.
Bibliografia
- Piotr Stawecki, Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918–1939, Warszawa 1994, ISBN 83-11-08262-6.
- Henryk P. Kosk, Generalicja polska t. II M-Ż, Pruszków 2001, ISBN 83-87103-81-0.
- Z. Mierzwiński, Generałowie II Rzeczypospolitej, Warszawa 1995
- Zofia Kostka-Bieńkowska, Honorowi obywatele Jarosławia 1857-2003, Jarosław 2009
- Zofia Kostka-Bieńkowska, Monografia Stowarzyszenia Miłośników Jarosławia, Jarosław 2013
- Członkowie Polskich Drużyn Strzeleckich
- Generałowie brygady II Rzeczypospolitej
- Honorowi obywatele Jarosławia
- Internowani w Beniaminowie
- Ludzie związani z Jarosławiem
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski
- Odznaczeni Krzyżem Niepodległości
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych
- Odznaczeni Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Odznaczeni Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918-1921
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi
- Odznaczeni znakiem oficerskim tzw. „Parasolem”
- Osadnicy wojskowi II Rzeczypospolitej
- Polacy - Komandorzy Legii Honorowej
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej
- Uczestnicy kampanii wrześniowej
- Urodzeni w 1890
- Wojskowi związani z Przemyślem
- Zmarli w 1969
- Żołnierze I Brygady Legionów Polskich
- Żołnierze Wojska Polskiego na emigracji w Szwajcarii po II wojnie światowej