Powstanie praskie: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
linki zewnętrzne, poprawa linków, ilustracja, infobox, merytoryczne
linki zewnętrzne, poprawa linków, infobox, drobne merytoryczne
Linia 7: Linia 7:
|data = [[5 maja|5]]–[[8 maja]] [[1945]]
|data = [[5 maja|5]]–[[8 maja]] [[1945]]
|miejsce = [[Praga]]
|miejsce = [[Praga]]
|wynik = zwycięstwo [[alianci II wojny światowej|aliantów]], wyzwolenie Pragi
|wynik = zawieszenie broni, wycofanie się Niemców z miasta
|przyczyna =
|przyczyna =
|terytorium = [[Protektorat Czech i Moraw]]
|terytorium = [[Protektorat Czech i Moraw]]
|strona1 = {{państwo|DEU|1935}}
|strona1 = {{państwo|DEU|1935}}
|strona2 = {{państwo|CSK}}<br />{{flaga|RUS}} [[Rosyjska Armia Wyzwoleńcza|ROA]]<br />{{państwo|SUN|1924}}
|strona2 = {{państwo|CSK}}<br />{{flaga|RUS}} [[Rosyjska Armia Wyzwoleńcza|ROA]]<br />
----
{{państwo|SUN|1924}}
|dowódca1 = {{flaga|DEU|1935}} [[Karl Hermann Frank]]<br />{{flaga|DEU|1935}} [[Rudolf Toussaint]]<br />{{flaga|DEU|1935}} [[Carl Friedrich von Pückler-Burghauss]]
|dowódca1 = {{flaga|DEU|1935}} [[Karl Hermann Frank]]<br />{{flaga|DEU|1935}} [[Rudolf Toussaint]]<br />{{flaga|DEU|1935}} [[Carl Friedrich von Pückler-Burghauss]]
|dowódca2 = {{flaga|CSK}} [[Otakar Machotka]]<br />{{flaga|RUS}} [[Siergiej Buniaczenko]]
|dowódca2 = {{flaga|CSK}} [[Otakar Machotka]]<br />{{flaga|RUS}} [[Siergiej Buniaczenko]]<br />
----
{{flaga|SUN|1924}} [[Iwan Koniew]]
|siły1 = 40 000 żołnierzy
|siły1 = 40 000 żołnierzy
|siły2 = {{flaga|CSK}} 30 000 żołnierzy<br />{{flaga|RUS}} 18 000 żołnierzy
|siły2 = {{flaga|CSK}} 30 000 żołnierzy<br />{{flaga|RUS}} 18 000 żołnierzy
Linia 29: Linia 33:
Żywiołowe starcia ludności z wojskami okupacyjnymi, które rozpoczęły się w Pradze 4 maja, przeobraziły się w dniu następnym w ogólne powstanie kierowane przez [[Komunizm|komunistów]]. W stolicy [[Protektorat Czech i Moraw|Protektoratu Czech i Moraw]] rozgorzały zacięte walki, przy czym już pod koniec 7 maja sytuacja powstańców stała się krytyczna. 8 maja czołgi [[Narodowy socjalizm|hitlerowskie]] wtargnęły na ulice śródmieścia Pragi. Wobec takiej sytuacji [[Stawka Najwyższego Naczelnego Dowództwa]] [[Armia Czerwona|Armii Czerwonej]] zażądała od wszystkich wojsk maksymalnego zwiększenia tempa pościgu prowadzonego w ramach [[Operacja praska|operacji praskiej]].
Żywiołowe starcia ludności z wojskami okupacyjnymi, które rozpoczęły się w Pradze 4 maja, przeobraziły się w dniu następnym w ogólne powstanie kierowane przez [[Komunizm|komunistów]]. W stolicy [[Protektorat Czech i Moraw|Protektoratu Czech i Moraw]] rozgorzały zacięte walki, przy czym już pod koniec 7 maja sytuacja powstańców stała się krytyczna. 8 maja czołgi [[Narodowy socjalizm|hitlerowskie]] wtargnęły na ulice śródmieścia Pragi. Wobec takiej sytuacji [[Stawka Najwyższego Naczelnego Dowództwa]] [[Armia Czerwona|Armii Czerwonej]] zażądała od wszystkich wojsk maksymalnego zwiększenia tempa pościgu prowadzonego w ramach [[Operacja praska|operacji praskiej]].


Z godziny na godzinę sytuacja powstańców w Pradze stawała się katastrofalna. Pomocy [[Czesi|Czechom]] udzieliła dywizja [[Rosyjska Armia Wyzwoleńcza|Rosyjskiej Armii Wyzwoleńczej]] (ROA), lecz mimo tego [[Niemcy (naród)|Niemcy]] dławili powstanie błyskawicznie. Opanowali centrum miasta i rozpoczęli represje wobec powstańców i ludności. Do akcji wkroczyły [[Działo samobieżne|działa samobieżne]], [[Miotacz ognia|miotacze ognia]] i SS-mani z pobliskiego poligonu w [[Benešov]]ie tworzący ''[[Kampfgruppe Wallenstein]]''. Jednocześnie czołgi Armii Czerwonej i jej sojuszników zajęły [[Jaroměřice nad Rokytnou]] i [[Igława (miasto)|Igławę]] wieczorem 7 maja. Następnego dnia prawe skrzydło [[1 Front Ukraiński|1 Frontu Ukraińskiego]] wkroczyło na terytorium Czech na głębokość 40 km, zajęto tego samego dnia [[Drezno]]. Wieczorem Niemcy podjęli pertraktacje z powstańcami i zaczęli się wycofywać w stronę [[Amerykanie|Amerykanów]], wkraczających na ziemie czeskie od strony [[Bawaria|Bawarii]]. W nocy 9 maja pierwsze oddziały [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|sowieckie]] wkroczyły do Pragi. Atak na Pragę z wielu kierunków udaremnił wycofanie się większości sił [[Grupa Armii „Środek”|Grupy Armii „Środek”]]. Strach przed radzieckimi wojskami spowodował dalsze walki i przedzieranie się Niemców przez linie sowieckie do 11 maja. Z milionowej armii feldmarszałka [[Ferdinand Schörner|Schörnera]] do Amerykanów dotarło tylko 140 tysięcy.
Z godziny na godzinę sytuacja powstańców w Pradze stawała się katastrofalna. Pomocy [[Czesi|Czechom]] udzieliła dywizja [[Rosyjska Armia Wyzwoleńcza|Rosyjskiej Armii Wyzwoleńczej]] (ROA), lecz mimo tego [[Niemcy (naród)|Niemcy]] dławili powstanie błyskawicznie. Opanowali centrum miasta i rozpoczęli represje wobec powstańców i ludności. Do akcji wkroczyły [[Działo samobieżne|działa samobieżne]], [[Miotacz ognia|miotacze ognia]] i SS-mani z pobliskiego poligonu w [[Benešov]]ie tworzący ''[[Kampfgruppe Wallenstein]]''. Jednocześnie czołgi Armii Czerwonej i jej sojuszników zajęły [[Jaroměřice nad Rokytnou]] i [[Igława (miasto)|Igławę]] wieczorem 7 maja. Następnego dnia prawe skrzydło [[1 Front Ukraiński|1 Frontu Ukraińskiego]] wkroczyło na terytorium Czech na głębokość 40 km, zajęto tego samego dnia [[Drezno]]. Wieczorem Niemcy podjęli pertraktacje z powstańcami zakończone podpisaniem zawieszenia broni i zaczęli wycofywać się w stronę wojsk [[Stany Zjednoczone|amerykańskich]], wkraczających na ziemie czeskie od strony [[Bawaria|Bawarii]]. W nocy 9 maja pierwsze oddziały [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|sowieckie]] wkroczyły do Pragi. Atak na Pragę z wielu kierunków udaremnił wycofanie się większości sił [[Grupa Armii „Środek”|Grupy Armii „Środek”]]. Strach przed radzieckimi wojskami spowodował dalsze walki i przedzieranie się Niemców przez linie sowieckie do 11 maja. Z milionowej armii feldmarszałka [[Ferdinand Schörner|Schörnera]] do [[Amerykanie|Amerykanów]] dotarło tylko 140 tysięcy.


{{sekcja stub}}
{{sekcja stub}}
Linia 53: Linia 57:
== Linki zewnętrzne ==
== Linki zewnętrzne ==
* [http://www.ahmp.cz/povstani/ Powstanie praskie] {{lang|cs}}
* [http://www.ahmp.cz/povstani/ Powstanie praskie] {{lang|cs}}
* {{YouTube|vbqLSyzS1lQ|Wyzwolenie Pragi}}
* [[Pathé News]]: [http://www.britishpathe.com/video/prague-liberated/query/prague Prague Liberated 1945] {{lang|en}}


[[Kategoria:Historia Pragi]]
[[Kategoria:Historia Pragi]]

Wersja z 02:00, 3 lis 2016

Powstanie praskie
Powstanie majowe ludu czeskiego
Front wschodni II wojny światowej
Ilustracja
{{{opis grafiki}}}
Czas

{{{czas}}}

Miejsce

Praga

Terytorium

Protektorat Czech i Moraw

Wynik

zawieszenie broni, wycofanie się Niemców z miasta

Strony konfliktu
 III Rzesza  Czechosłowacja
Rosja ROA

 ZSRR

Dowódcy
III Rzesza Karl Hermann Frank
III Rzesza Rudolf Toussaint
III Rzesza Carl Friedrich von Pückler-Burghauss 		Czechosłowacja Otakar Machotka
Rosja Siergiej Buniaczenko

Iwan Koniew

Siły
40 000 żołnierzy Czechosłowacja 30 000 żołnierzy
Rosja 18 000 żołnierzy
Straty
1000 zabitych Czechosłowacja 1500 zabitych
Rosja 300 zabitych
30 zabitych w Pradze
Położenie na mapie świata
Mapa konturowa świata
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|}
Multimedia w Wikimedia Commons
Plik:Alois Kříž (1911–1947).jpg
Niemiecki kolaborant Alois Kříž aresztowany w czasie powstania

Powstanie praskie (czes. Pražské povstání) – powstanie mieszkańców Pragi przeciw administracji niemieckiej, oraz kolaboracyjnemu rządowi i administracji czeskiej trwające od 5 do 8 maja 1945. Powstanie praskie było częścią powstania majowego ludu czeskiego.

Przebieg

Żywiołowe starcia ludności z wojskami okupacyjnymi, które rozpoczęły się w Pradze 4 maja, przeobraziły się w dniu następnym w ogólne powstanie kierowane przez komunistów. W stolicy Protektoratu Czech i Moraw rozgorzały zacięte walki, przy czym już pod koniec 7 maja sytuacja powstańców stała się krytyczna. 8 maja czołgi hitlerowskie wtargnęły na ulice śródmieścia Pragi. Wobec takiej sytuacji Stawka Najwyższego Naczelnego Dowództwa Armii Czerwonej zażądała od wszystkich wojsk maksymalnego zwiększenia tempa pościgu prowadzonego w ramach operacji praskiej.

Z godziny na godzinę sytuacja powstańców w Pradze stawała się katastrofalna. Pomocy Czechom udzieliła dywizja Rosyjskiej Armii Wyzwoleńczej (ROA), lecz mimo tego Niemcy dławili powstanie błyskawicznie. Opanowali centrum miasta i rozpoczęli represje wobec powstańców i ludności. Do akcji wkroczyły działa samobieżne, miotacze ognia i SS-mani z pobliskiego poligonu w Benešovie tworzący Kampfgruppe Wallenstein. Jednocześnie czołgi Armii Czerwonej i jej sojuszników zajęły Jaroměřice nad Rokytnou i Igławę wieczorem 7 maja. Następnego dnia prawe skrzydło 1 Frontu Ukraińskiego wkroczyło na terytorium Czech na głębokość 40 km, zajęto tego samego dnia Drezno. Wieczorem Niemcy podjęli pertraktacje z powstańcami zakończone podpisaniem zawieszenia broni i zaczęli wycofywać się w stronę wojsk amerykańskich, wkraczających na ziemie czeskie od strony Bawarii. W nocy 9 maja pierwsze oddziały sowieckie wkroczyły do Pragi. Atak na Pragę z wielu kierunków udaremnił wycofanie się większości sił Grupy Armii „Środek”. Strach przed radzieckimi wojskami spowodował dalsze walki i przedzieranie się Niemców przez linie sowieckie do 11 maja. Z milionowej armii feldmarszałka Schörnera do Amerykanów dotarło tylko 140 tysięcy.

 Ta sekcja jest niekompletna. Jeśli możesz, rozbuduj ją.

Uczestnicy walk

Czeski Komitet Narodowy

Siły okupacyjne

Upamiętnienie

Jedna ze stacji metra w Pradze nosi nazwę Pražského povstání.

Linki zewnętrzne

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Powstanie_praskie&oldid=47387172”