Kolorado (rzeka): Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
drobne redakcyjne, WP:SK
m MalarzBOT: regeneracja szablonu {{Rzeka infobox}}
Linia 1: Linia 1:
{{inne znaczenia|rzeki w USA|[[Kolorado (ujednoznacznienie)|inne znaczenia tej nazwy]]}}
{{inne znaczenia|rzeki w USA|[[Kolorado (ujednoznacznienie)|inne znaczenia tej nazwy]]}}
{{Rzeka infobox
{{Rzeka infobox
| nazwa = Kolorado (''Colorado River'')
|nazwa = Kolorado (''Colorado River'')
| zdjęcie = Colorado River, Grand Canyon.jpg
|zdjęcie = Colorado River, Grand Canyon.jpg
| opis zdjęcia = Dorzecze rzeki Kolorado
|opis zdjęcia = Dorzecze rzeki Kolorado
| kontynent = Ameryka Północna
|kontynent = Ameryka Północna
| lokalizacja = {{Państwo|USA}}<br />{{Państwo|MEX}}
|państwo = {{Państwo|USA}}<br />{{Państwo|MEX}}
| rodzaj cieku = rzeka
|lokalizacja =
| długość = 2330
|rodzaj cieku = rzeka
| spadek =
|długość = 2330
|spadek =
| powierzchnia zlewni = 632 000
|powierzchnia zlewni = 632 000
| średni przepływ = 637
| miejsce przepływu = [[Topock]], Arizona
|średni przepływ = 637
|miejsce przepływu = [[Topock]], Arizona
| źródło: miejsce = Przełęcz La Poudre ([[Góry Skaliste]])
|źródło: miejsce = Przełęcz La Poudre ([[Góry Skaliste]])
| źródło: wysokość = 3104
|źródło: wysokość = 3104
| źródło: współrzędne =
|źródło: współrzędne =
| ujście: recypient = [[Zatoka Kalifornijska]]
|ujście: recypient = [[Zatoka Kalifornijska]]
| ujście: miejsce = [[Meksyk]], [[Sonora (stan)|Sonora]]/[[Kalifornia Dolna]]
|ujście: miejsce = [[Meksyk]], [[Sonora (stan)|Sonora]]/[[Kalifornia Dolna]]
| ujście: wysokość = 0
|ujście: wysokość = 0
| ujście: współrzędne =
|ujście: współrzędne =
| mapa = Colorado watershed.png
|mapa = Colorado watershed.png
| opis mapy =
|opis mapy =
| szlak =
|szlak =
⚫
|commons = Category:Colorado River
<!--
⚫
|nierozpoznany:nierozpoznane:dopływy = lewe:[[Fraser River|Fraser]], [[Eagle River|Eagle]], [[Roaring Fork River|Roaring Fork]], [[Gunnison River|Gunnison]], [[Dolores River|Dolores]], [[San Juan (dopływ Kolorado)|San Juan]], [[Małe Kolorado]], [[Bill Williams River|Bill Williams]], [[Gila River|Gila]], prawe:[[Green River (dopływ Kolorado)|Green River]], [[Dirty Devil River|Dirty Devil]], [[Escalante River|Escalante]], [[Kanab Creek]], [[Virgin River|Virgin]]
{{Rzeka infobox/źródło|2330|Przełęcz La Poudre ([[Góry Skaliste]])|3104}}
{{Rzeka infobox/dopływ||L|}}
{{Rzeka infobox/ujście|D||[[Meksyk]], [[Sonora (stan)|Sonora]]/[[Kalifornia Dolna]]}}
-->
⚫
| nierozpoznane:dopływy = lewe:[[Fraser River|Fraser]], [[Eagle River|Eagle]], [[Roaring Fork River|Roaring Fork]], [[Gunnison River|Gunnison]], [[Dolores River|Dolores]], [[San Juan (dopływ Kolorado)|San Juan]], [[Małe Kolorado]], [[Bill Williams River|Bill Williams]], [[Gila River|Gila]], prawe:[[Green River (dopływ Kolorado)|Green River]], [[Dirty Devil River|Dirty Devil]], [[Escalante River|Escalante]], [[Kanab Creek]], [[Virgin River|Virgin]]
⚫
| commons = Category:Colorado River
}}
}}
'''Kolorado''', ([[język angielski|ang.]] ''Colorado River'', [[język hiszpański|hiszp.]] ''Río Colorado'') – rzeka w [[Ameryka Północna|Ameryce Północnej]]. Przepływa przez stany: [[Kolorado]], [[Utah]], [[Arizona]], [[Nevada]], [[Kalifornia]] oraz przez terytorium [[Meksyk]]u. Należy do zlewiska [[Ocean Spokojny|Oceanu Spokojnego]], gdyż uchodzi do [[Zatoka Kalifornijska|Zatoki Kalifornijskiej]], jednak ze względu na ogromny pobór wody jej poziom w największych zbiornikach retencyjnych ([[Mead (jezioro)|Mead]] i [[Powell (jezioro)|Powell]]) systematycznie spada, a także wypływ wody do delty w Meksyku jest coraz mniejszy<ref>{{cytuj stronę | url = http://www.smithsonianmag.com/science-nature/the-colorado-river-runs-dry-61427169/?no-ist | tytuł = The Colorado River Runs Dry | opublikowany = [[Smithsonian Institution]] | język = en | data dostępu = 2016-10-29}}</ref>. Stanowi większą część zachodniej granicy Arizony i południowo-wschodniej Nevady, także na niewielkim odcinku [[granica amerykańsko-meksykańska|granicę USA i Meksyku]].
'''Kolorado''', ([[język angielski|ang.]] ''Colorado River'', [[język hiszpański|hiszp.]] ''Río Colorado'') – rzeka w [[Ameryka Północna|Ameryce Północnej]]. Przepływa przez stany: [[Kolorado]], [[Utah]], [[Arizona]], [[Nevada]], [[Kalifornia]] oraz przez terytorium [[Meksyk]]u. Należy do zlewiska [[Ocean Spokojny|Oceanu Spokojnego]], gdyż uchodzi do [[Zatoka Kalifornijska|Zatoki Kalifornijskiej]], jednak ze względu na ogromny pobór wody jej poziom w największych zbiornikach retencyjnych ([[Mead (jezioro)|Mead]] i [[Powell (jezioro)|Powell]]) systematycznie spada, a także wypływ wody do delty w Meksyku jest coraz mniejszy<ref>{{cytuj stronę | url = http://www.smithsonianmag.com/science-nature/the-colorado-river-runs-dry-61427169/?no-ist | tytuł = The Colorado River Runs Dry | opublikowany = [[Smithsonian Institution]] | język = en | data dostępu = 2016-10-29}}</ref>. Stanowi większą część zachodniej granicy Arizony i południowo-wschodniej Nevady, także na niewielkim odcinku [[granica amerykańsko-meksykańska|granicę USA i Meksyku]].

Wersja z 16:21, 6 gru 2016

Kolorado (Colorado River)
Ilustracja
Dorzecze rzeki Kolorado
Kontynent

Ameryka Północna

Państwo

 Stany Zjednoczone
 Meksyk

Rzeka
Długość 2330 km
Powierzchnia zlewni

632 000 km²

Średni przepływ

637 m³/s Topock, Arizona

Źródło
Miejsce Przełęcz La Poudre (Góry Skaliste)
Wysokość

3104

Współrzędne

40°28′19,9″N 105°49′34,0″W/40,472200 -105,826100

Ujście
Recypient Zatoka Kalifornijska
Miejsce

Meksyk, Sonora/Kalifornia Dolna

Wysokość

0

Współrzędne

31°48′54″N 114°48′00″W/31,815000 -114,800000

Mapa
Mapa rzeki
Położenie na mapie brak
Mapa konturowa brak, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „ujście”
Brak mapy: {{państwo dane  Stany Zjednoczone
 Meksyk | mapa/core | wariant =  Stany Zjednoczone
 Meksyk }}
Położenie na mapie świata
Mapa konturowa świata, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „ujście”
Multimedia w Wikimedia Commons

Kolorado, (ang. Colorado River, hiszp. Río Colorado) – rzeka w Ameryce Północnej. Przepływa przez stany: Kolorado, Utah, Arizona, Nevada, Kalifornia oraz przez terytorium Meksyku. Należy do zlewiska Oceanu Spokojnego, gdyż uchodzi do Zatoki Kalifornijskiej, jednak ze względu na ogromny pobór wody jej poziom w największych zbiornikach retencyjnych (Mead i Powell) systematycznie spada, a także wypływ wody do delty w Meksyku jest coraz mniejszy[1]. Stanowi większą część zachodniej granicy Arizony i południowo-wschodniej Nevady, także na niewielkim odcinku granicę USA i Meksyku.

Długość Kolorado to 2330 kilometrów, a powierzchnia dorzecza wynosi 632 tysiące km². Jest żeglowna na długości około 980 km. Źródła rzeki znajdują się w Górach Skalistych, a ujście w Zatoce Kalifornijskiej, gdzie tworzy deltę. Jej główne dopływy to San Juan, Małe Kolorado, Gila River, Green. Na rzece znajduje się kilka zbiorników wodnych (największe: Mead, Powell) i elektrowni wodnych. Ze zbiornika Havasu doprowadza się wodę Akweduktem Kolorado do Los Angeles i San Diego. Kolorado zasila również system kanałów nawadniających Imperial Valley (dł. ok. 4700 km). Średni roczny przepływ wody w rzece to 637 m³ na sekundę[2]. Przepływ wody przy ujściu do Meksyku w porównaniu do górnego i środkowego biegu bywa stosunkowo niski, ze względu na wcześniejszy duży pobór wody do celów rolniczych oraz miejskich. Szacuje się że wody rzeki Kolorado nawadniają około 6 milionów akrów ziemi uprawnej oraz są źródłem wody dla około 36 milionów ludzi[3]. Na ostatniej stacji pomiarowej w USA w Winterhaven w Kalifornii (8 km przed granicą z Meksykiem) w latach 2015-2016 przepływ wody wyniósł średnio tylko 9,6 stopy sześciennej na sekundę (przy minimum 6,4 a maksimum 31,0)[4].

Jest znana z malowniczego Wielkiego Kanionu Kolorado, który rzeka utworzyła przecinając Wyżynę Kolorado. Najbardziej malownicza część Wielkiego Kanionu o długości ok. 170 km stanowi od 1919 r. Park Narodowy Wielkiego Kanionu.

  • Rzeka w pobliżu miejscowości Page w Arizonie
    Rzeka w pobliżu miejscowości Page w Arizonie
  • Rzeka Kolorado płynąca przez Wielki Kanion (widok z Desert View)
    Rzeka Kolorado płynąca przez Wielki Kanion (widok z Desert View)
  • Wielki Kanion Kolorado widziany z kosmosu
    Wielki Kanion Kolorado widziany z kosmosu

Zobacz też

  1. ↑ The Colorado River Runs Dry. Smithsonian Institution. [dostęp 2016-10-29]. (ang.).
  2. ↑ Nowak, Kenneth C.: Stochastic Streamflow Simulation at Interdecadal Time Scales and Implications to Water Resources Management in the Colorado River Basin. [w:] Center for Advanced Decision Support for Water and Environmental Systems [on-line]. University of Colorado, 2 kwietnia, 2012. [dostęp 4 marca 2014]. (ang.).
  3. ↑ Where the River Runs Dry. The New Yorker. [dostęp 2016-10-29]. (ang.).
  4. ↑ USGS 09530500 DRAIN 8-B NEAR WINTERHAVEN, CA. USGS Water Resources , National Water Information System. [dostęp 2016-10-18]. (ang.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kolorado_(rzeka)&oldid=47787305”