Jan Papadopulos: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m usunięcie powiadomienia o propozycji CzyWiesza (Wikiprojekt:Czy wiesz/ekspozycje/2017-08-26) |
drobne redakcyjne |
||
| Linia 27: | Linia 27: | ||
|wikicytaty = |
|wikicytaty = |
||
}} |
}} |
||
'''Jan Papadopulos''' (in. ''Ioannis Papadopoulos Koukouzelis'', ''Kukuzeles'', ''Koukuzeles''; ur. ok. [[1280]] w [[Durrës|Dirachionie]], [[Bułgaria]], zm. [[1375]] na [[Athos|Górze Athos]], [[Grecja]]) – bułgarski [[śpiew]]ak na dworze cesarskim w [[Konstantynopol]]u, [[kompozytor]], teoretyk muzyki, twórca notacji |
'''Jan Papadopulos''' (in. ''Ioannis Papadopoulos Koukouzelis'', ''Kukuzeles'', ''Koukuzeles''; ur. ok. [[1280]] w [[Durrës|Dirachionie]], [[Bułgaria]], zm. [[1375]] na [[Athos|Górze Athos]], [[Grecja]]) – bułgarski [[śpiew]]ak na dworze cesarskim w [[Konstantynopol]]u, [[kompozytor]], teoretyk muzyki, twórca notacji neobizantyńskiej. |
||
== Życiorys == |
== Życiorys == |
||
| Linia 35: | Linia 35: | ||
== Działalność kompozytorska == |
== Działalność kompozytorska == |
||
Jako kompozytor wprowadził muzykę |
Jako kompozytor wprowadził muzykę bizantyńską w nowy okres, który trwał aż do końca XVIII wieku i jest określany mianem „drugiego źródła muzyki greckiej” (po [[Jan z Damaszku|św. Janie z Damaszku]]){{r|Koco}}. Stworzył między innymi tak zwany wielki ison śpiewu papadiczewskiego (zbiór 60 formuł śpiewów bizantyńskich o charakterze dydaktycznym), układał księgi śpiewów (''akoluthia'') oraz pisał utwory ze wszystkich gatunków muzyki bizantyńskiej{{r|PWM}}. Jako teoretyk muzyki napisał ''Hermenēja tēs parallagēs tou trochou'', usystematyzował [[neumy]] i zwiększył ich liczbę, tworząc notację neobizantyjską{{r|PWM}}. |
||
== Kult == |
== Kult == |
||
Wersja z 15:17, 26 sie 2017
 Św. Jan Papadopulos przedstawiony w XV-wiecznym kodeksie muzycznym w klasztorze Wielkiej Ławry | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Czczony przez | |
| Wspomnienie |
1 października?/14 października |
| Patron |
śpiewaków kościelnych[1] |
Jan Papadopulos (in. Ioannis Papadopoulos Koukouzelis, Kukuzeles, Koukuzeles; ur. ok. 1280 w Dirachionie, Bułgaria, zm. 1375 na Górze Athos, Grecja) – bułgarski śpiewak na dworze cesarskim w Konstantynopolu, kompozytor, teoretyk muzyki, twórca notacji neobizantyńskiej.
Życiorys
O jego życiu nie mamy żadnych informacji źródłowych, a jedynie dwie wersje życiorysu oraz liczne wzmianki w późniejszych rękopisach[2].
Jan Papadopulos urodził się w Dirachionie, na terenach ówczesnej Bułgarii (obecnie Durrës, Albania), i jako dziecko przeniósł się do Konstantynopola. Tam był śpiewakiem na dworze cesarskim i ze względu na swój głos uzyskał miano Angelophōnos („anielski głos”)[3]. Przezwisko Koukouzelis („fasola i groch”), zostało mu nadane po tym, jak na pytanie, co jadł na obiad na pełnych przepychu ucztach na dworze cesarskim, odparł „fasolę i groch”[1]. Podczas pobytu na dworze pobierał nauki w zakresie muzyki u Jana XIII Glykysa[2]. Następnie wstąpił do monastyru Wielka Ławra, w którym zarówno wykonywał, jak i komponował utwory muzyczne[2]. Po śmierci w 1375 roku został pochowany w kaplicy archanioła w monastyrze Wielka Ławra[2].
Działalność kompozytorska
Jako kompozytor wprowadził muzykę bizantyńską w nowy okres, który trwał aż do końca XVIII wieku i jest określany mianem „drugiego źródła muzyki greckiej” (po św. Janie z Damaszku)[3]. Stworzył między innymi tak zwany wielki ison śpiewu papadiczewskiego (zbiór 60 formuł śpiewów bizantyńskich o charakterze dydaktycznym), układał księgi śpiewów (akoluthia) oraz pisał utwory ze wszystkich gatunków muzyki bizantyńskiej[2]. Jako teoretyk muzyki napisał Hermenēja tēs parallagēs tou trochou, usystematyzował neumy i zwiększył ich liczbę, tworząc notację neobizantyjską[2].
Kult
W późniejszym okresie Jan Papadopulos został uznany za świętego Kościoła prawosławnego, jego wspomnienie przypada 1?/14 października[1][4].
Imię Jana Papadopulosa nosi szkoła muzyczna w Durrës[5] oraz zatoka Kukuzela na wyspie Livingstona (Szetlandy Południowe)[6].
Przypisy
Linki zewnętrzne
- Koukouzelis, Greek Byzantine Choir, Lycourgos Angelopoulos. YouTube, 2015. [dostęp 2017-08-09]. – wybór najważniejszych dzieł muzycznych św. Jana Papadopulosa w wykonaniu Greek Byzantine Choir, pod kierownictwem Lycourgosa Angelopoulosa
- ↑ a b c Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwieOCABŁĄD PRZYPISÓW - ↑ a b c d e f Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwiePWMBŁĄD PRZYPISÓW - ↑ a b Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwieKocoBŁĄD PRZYPISÓW - ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwieOABŁĄD PRZYPISÓW - ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwieTimesBŁĄD PRZYPISÓW - ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwieSCARBŁĄD PRZYPISÓW