Unicode: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
Linia 5: Linia 5:


== Kodowanie Unicode ==
== Kodowanie Unicode ==
Standard Unicode obejmuje przydział przestrzeni numeracyjnej poszczególnym grupom znaków oraz sposoby bajtowego [[Zestaw znaków|kodowania znaków]]. Jest kilka metod kodowania, oznaczanych skrótowcami ''UCS'' (Universal Character Set) i ''UTF'' (Unicode Transformation Format). Do najważniejszych należą:
Standard Unicode obejmuje przydział przestrze i ''UCS'' (Universal Character Set) i ''UTF'' (Unicode Transformation Format). Do najważniejszych należą:
* [[UTF-32/UCS-4]]
* [[UTF-32/UCS-4]]
* [[UTF-16]]
* [[UTF-16]]

Wersja z 14:31, 5 sty 2018

Logo Unikodu

Unikod (ang. Unicode) – komputerowy zestaw znaków mający w zamierzeniu obejmować wszystkie pisma używane na świecie. Definiują go dwa standardy – Unicode oraz ISO 10646. Znaki obu standardów są identyczne. Standardy te różnią się w drobnych kwestiach, m.in. Unicode określa sposób składu.

Rozwijany jest przez konsorcjum, w którego skład wchodzą ważne firmy komputerowe, producenci oprogramowania, instytuty naukowe, agencje międzynarodowe oraz grupy zainteresowanych użytkowników. Konsorcjum współpracuje z organizacją ISO.

Kodowanie Unicode

Standard Unicode obejmuje przydział przestrze i UCS (Universal Character Set) i UTF (Unicode Transformation Format). Do najważniejszych należą:

Mniej popularnymi kodowaniami Unicode są:

Istnieją również inne kodowania, stanowiące margines lub pozostające na etapie propozycji, na przykład:

Kody pierwszych 256 znaków Unicode pokrywają się z kodami ISO Latin 1 (czyli ISO-8859-1), przez co kody pierwszych 128 znaków pokrywają się z ASCII. Należy jednak pamiętać, że jest to zbieżność wyłącznie numerów przyporządkowanych konkretnym znakom, natomiast wartości bajtów użytych do ich zapisania mogą (i w większości kodowań będą) różnić się od tych, które uzyska się stosując Latin 1 lub ASCII.

Historia standardu

  • 1991 Unicode 1.0.0 (październik[1])
  • 1993 Unicode 1.1.0 (czerwiec[1])
  • 1996 Unicode 2.0.0 (lipiec[1])
  • 1998 Unicode 2.1.2 (maj[1])
  • 1998 Unicode 2.1.5 (sierpień[1])
  • 1998 Unicode 2.1.8 (grudzień[1])
  • 1999 Unicode 2.1.9 (kwiecień[1])
  • 1999 Unicode 3.0.0 (wrzesień[1])
  • 2000 Unicode 3.0.1 (sierpień[1])
  • 2001 Unicode 3.1.0 (23 marca)
  • 2001 Unicode 3.1.1 (sierpień[1])
  • 2002 Unicode 3.2.0 (25 marca)
  • 2003 Unicode 4.0.0 (17 kwietnia)
  • 2004 Unicode 4.0.1 (marzec[1])
  • 2005 Unicode 4.1.0 (31 marca[1])
  • 2006 Unicode 5.0.0 (4 lipca[1]) (ogłoszenie prasowe: 18 lipca)
  • 2008 Unicode 5.1.0 (15 marca) (ogłoszenie prasowe: 4 kwietnia[2])
  • 2009 Unicode 5.2.0 (1 października[1])
  • 2010 Unicode 6.0.0 (11 października[1])
  • 2012 Unicode 6.1.0 (31 stycznia[1])
  • 2012 Unicode 6.2.0 (26 września[1])
  • 2013 Unicode 6.3.0 (30 września[1])
  • 2014 Unicode 7.0 (16 czerwca)
  • 2015 Unicode 8.0 (17 czerwca)
  • 2016 Unicode 9.0 (czerwiec)
  • 2017 Unicode 10.0 (czerwiec)

Relacje do UCS

  • Unicode 1.1 ISO/IEC ≈ 10646-1:1993
  • Unicode 3.0 ISO/IEC ≈ 10646-1:2000
  • Unicode 3.2 ISO/IEC ≈ 10646-2:2001
  • Unicode 4.0 ISO/IEC ≈ 10646:2003
  • Unicode 5.0 ISO/IEC ≈ 10646:2003/Amd.2:2006
  • Unicode 5.1 ISO/IEC ≈ 10646:2003/Amd.4:2008
  • Unicode 5.2 ISO/IEC ≈ 10646:2003/Amd.6:2009
  • Unicode 6.0 ISO/IEC ≈ 10646:2010
  • Unicode 6.1 ISO/IEC ≈ 10646:2012

Wprowadzanie znaków Unicode

Typowe układy klawiatur udostępniają tylko niewielki zbiór znaków, na przykład standardowe polskie układy klawiatury zawierają wyłącznie polskie litery i znak euro, nie zawierają natomiast znaków cudzysłowu. Do wprowadzania znaków nieobecnych na klawiaturze można użyć jednej z poniższych metod:

  • W systemie Windows NT, Mac OS X (od wersji 10.2) oraz w licznych dystrybucjach Linuksa (ze środowiskiem graficznym) dostępna jest tablica znaków, w której można wyszukać potrzebny znak, skopiować go do schowka, a następnie wkleić w program. W Systemach Windows 95, 98 i ME tablica znaków nie daje dostępu do wszystkich znaków Unicode.
  • Znając numer pozycji znaku (czy to dziesiętny, czy to szesnastkowy), można wprowadzić ten znak na kilka sposobów (nie wszystkie programy obsługują wszystkie opisane tu sposoby):
    • Trzymając naciśnięty (lewy) Alt i wpisując z klawiatury numerycznej numer dziesiętny tego znaku, po czym zwolnić klawisz Alt.
    • Wpisać numer szesnastkowy tego znaku, a następnie wcisnąć kombinację (lewy) Alt+x. Przed numerem szesnastkowym nie może być cyfra ani litera z zakresu af (gdyż zostaną uznane jako część kodu, ewentualnie należy poprzedzić kod np. spacją lub uzupełnić kod wiodącymi zerami, tak by liczył dokładnie sześć pozycji).
    • Trzymając naciśnięty (lewy) Alt nacisnąć klawisz plus, wpisać numer szesnastkowy znaku, po czym zwolnić klawisz Alt. Metoda ta działa w systemie Windows XP i nowszych.
    • Trzymając naciśnięte klawisze Ctrl+Shift wpisać numer szesnastkowy znaku, a następnie puścić klawisze. Metoda ta działa w środowisku GNOME. Od wersji GTK+ 2.10 należy nacisnąć Ctrl+Shift+u, wprowadzić kod szesnastkowy znaku, nacisnąć Enter.

Istnieją też programy do tworzenia własnych układów klawiatur, dzięki nim można podpiąć dowolny znak Unicode pod dowolną kombinację klawiszy (najczęściej wykorzystywana jest kombinacja AltGr+klawisz, gdzie AltGr to prawy klawisz Alt). Niektóre programy dla Windows pozwalają jedynie na wprowadzanie z klawiatury znaków istniejących jedynie w stronie kodowej właściwej dla języka klawiatury, np. w przypadku polskiego systemu Windows próba wpisania kombinacją AltGr+klawisz znaku nieistniejącego w stronie kodowej Windows-1250 nie da oczekiwanego efektu. Inne ograniczenie systemu Windows dotyka znaków o numerach z zakresu 160–255. Przytrzymanie wciśniętego klawisza Alt i wpisanie trzycyfrowego numeru z tego zakresu powoduje wstawienie znaku o tym numerze ze strony kodowej DOS właściwej dla języka klawiatury (w przypadku polskiej klawiatury będzie to znak ze strony kodowej CP852), zaś wpisanie numeru poprzedzonego zerem – znaku ze strony kodowej Windows (w przypadku polskiej klawiatury będzie to znak ze strony kodowej Windows-1250).

Nazewnictwo

Rada Języka Polskiego proponuje nazwę unikod dla każdego systemu unifikacji kodyfikacji liter[3].

  1. a b c d e f g h i j k l m n o p q r Daty publikacji poszczególnych wydań
  2. wydanie wersji 5.1.0 standardu
  3. Unicode, unikod. porady językowe Rady Języka Polskiego. [dostęp 2010-08-12].

Linki zewnętrzne