Illativus: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
m Dodaję nagłówek przed Szablon:Przypisy
drobne merytoryczne, drobne redakcyjne, int., jęz.
Linia 1: Linia 1:
'''Illativus''' - przypadek w [[aglutynacja|językach aglutynacyjnych]] i [[fleksja|fleksyjnych]] oznaczający kierunek ruchu desygnatu do wewnątrz pewnego określonego obiektu. Występuje w [[języki ugrofińskie|językach ugrofińskich]], zwłaszcza [[język węgierski|węgierskim]] i [[język fiński|fińskim]]<ref name="sija">{{Cytuj stronę | url = http://scripta.kotus.fi/visk/sisallys.php?p=81 | tytuł = § 81 Sijat ja sijapäätteet | praca = Iso Suomen kielioppi | data dostępu = 2017-12-09}}</ref>.
'''Illativus''' ('''illatiwus''') – przypadek w [[aglutynacja|językach aglutynacyjnych]] i [[fleksja|fleksyjnych]] oznaczający kierunek ruchu przedmiotu do wewnątrz jakiegoś obiektu. Odpowiada on zatem znaczeniowo polskim wyrażeniom typu ''do środka (czegoś)'' lub ''w (coś)'' (np. ''Im dalej <u>w las</u>, tym więcej drzew'').
Występuje m.in. w [[języki ugrofińskie|językach ugrofińskich]], zwłaszcza [[język węgierski|węgierskim]] i [[język fiński|fińskim]]<ref name="sija">{{Cytuj stronę | url = http://scripta.kotus.fi/visk/sisallys.php?p=81 | tytuł = § 81 Sijat ja sijapäätteet | praca = Iso Suomen kielioppi | data dostępu = 2017-12-09}}</ref>.


== Język fiński ==
== Język fiński ==
Końcówkami illativu w języku fińskim są w liczbie pojedynczej ''-Vn'', ''-hVn'' lub ''-seen'' (gdzie V symbolizuje powtórzenie ostatniej samogłoski przed końcówką), a w liczbie mnogiej ''-in'', ''-hin'' lub ''-siin''. Zasady doboru końcówki są złożone, patrz [[Język fiński#Illatiivi|illativ w języku fińskim]]{{r|sija}}.
Końcówkami illatiwu w języku fińskim są w liczbie pojedynczej ''-Vn'', ''-hVn'' lub ''-seen'' (gdzie V symbolizuje powtórzenie ostatniej samogłoski przed końcówką), a w liczbie mnogiej ''-in'', ''-hin'' lub ''-siin''. Zasady doboru końcówki są złożone, patrz [[Język fiński#Illatiivi|illativ w języku fińskim]]{{r|sija}}.


* ''talo'' (dom) - ''talo'''on''''' (do domu) ''taloi'''hin''''' (do domów)
* ''talo'' „dom” ''talo'''on''''' „do domu”, ''taloi'''hin''''' „do domów”
* ''Puola'' (Polska) - ''Puola'''an''''' (do Polski) ''He menevät Puola'''an''''' (oni jadą do Polski)
* ''Puola'' „Polska” ''Puola'''an''''' „do Polski” (''He menevät Puola'''an''''' „Oni jadą do Polski”)
* ''työ'' (praca) - ''työ'''hön''''' (do pracy)
* ''työ'' „praca” ''työ'''hön''''' „do pracy”


== Język węgierski ==
== Język węgierski ==
Końcówką inessiwu jest -''ba'' -''be''<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.hungarianreference.com/Nouns/ba-be-illative.aspx | tytuł = Hungarian Illative case: -ba -be | praca = Hungarian Reference | data dostępu = 2017-12-11}}</ref>
Końcówką illatiwu jest ''-ba'' / ''-be''<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.hungarianreference.com/Nouns/ba-be-illative.aspx | tytuł = Hungarian Illative case: -ba -be | praca = Hungarian Reference | data dostępu = 2017-12-11}}</ref>.
* ''vonat'''ba''''' - do pociągu
* ''vonat'''ba''''' „do pociągu”


== Przypisy ==
== Przypisy ==

Wersja z 17:38, 30 mar 2018

Illativus (illatiwus) – przypadek w językach aglutynacyjnych i fleksyjnych oznaczający kierunek ruchu przedmiotu do wewnątrz jakiegoś obiektu. Odpowiada on zatem znaczeniowo polskim wyrażeniom typu do środka (czegoś) lub w (coś) (np. Im dalej w las, tym więcej drzew).

Występuje m.in. w językach ugrofińskich, zwłaszcza węgierskim i fińskim[1].

Język fiński

Końcówkami illatiwu w języku fińskim są w liczbie pojedynczej -Vn, -hVn lub -seen (gdzie V symbolizuje powtórzenie ostatniej samogłoski przed końcówką), a w liczbie mnogiej -in, -hin lub -siin. Zasady doboru końcówki są złożone, patrz illativ w języku fińskim[1].

  • talo „dom” – taloon „do domu”, taloihin „do domów”
  • Puola „Polska” – Puolaan „do Polski” (He menevät Puolaan „Oni jadą do Polski”)
  • työ „praca” – työhön „do pracy”

Język węgierski

Końcówką illatiwu jest -ba / -be[2].

  • vonatba „do pociągu”

Przypisy

  1. a b § 81 Sijat ja sijapäätteet. [w:] Iso Suomen kielioppi [on-line]. [dostęp 2017-12-09].
  2. Hungarian Illative case: -ba -be. [w:] Hungarian Reference [on-line]. [dostęp 2017-12-11].