Wacław Scaevola-Wieczorkiewicz: Różnice pomiędzy wersjami

Wacław Scaevola-Wieczorkiewicz
	generał brygady
Data i miejsce urodzenia	25 czerwca 1890 ; Polanówka, Królestwo Polskie
Data i miejsce śmierci	7 grudnia 1969 ; Genewa, Szwajcaria
	Przebieg służby
Lata służby	1914-1945
Siły zbrojne	Legiony Polskie; Wojsko Polskie;
Jednostki	9 Pułk Piechoty Legionów; VI Brygada Piechoty Legionów; 31 Pułk Strzelców Kaniowskich; 24 Dywizja Piechoty; Dowództwo Okręgu Korpusu Nr X;
Stanowiska	dowódca pułku piechoty; dowódca brygady piechoty; dowódca dywizji piechoty; dowódca okręgu korpusu;
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa; wojna polsko-bolszewicka; II wojna światowa
	Odznaczenia
	;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 13:01, 28 kwi 2018

Wacław Scaevola-Wieczorkiewicz (ur. 25 czerwca 1890 w Polanówce, zm. 7 grudnia 1969 w Genewie) – generał brygady Wojska Polskiego.

Życiorys

Urodził się w rodzinie ziemiańskiej Józefa i Julii Wieczorkiewicz z domu Tomaszewska. Ukończył gimnazjum im. Stanisława Staszica i zdał maturę w Lublinie w 1901, a następnie studiował do 1914 w Akademii Ziemiańskiej (Hochschule für Bodenkultur) w Wiedniu zdobywając zawód dyplomowanego rolnika. Od 1911 do 1914 był członkiem Polskich Drużyn Strzeleckich. Przybrał wówczas pseudonim Rene Scewola, który potem stał się częścią jego nazwiska. W 1912 roku po odbyciu oficerskiego szkolenia wojskowego mianowany został podporucznikiem. Od 6 sierpnia 1914 do lipca 1917 służył w Legionach Polskich. Walczył między innymi pod Nowym Korczynem, Anielinem, Laskami i Limanową. Ranny pod Marcinkowicami, skierowany do szpitala na Śląsku. Szczególnie wyróżnił się w bitwie pod Konarami. W 1915 roku awansowany do stopnia kapitana piechoty, obejmuje dowództwo III batalionu 1 pułku piechoty. Po kryzysie przysięgowym został internowany w Forcie Beniaminów. Był wśród organizatorów buntu przeciwko władzom obozowym. Za karę wywieziony w głąb Niemiec do twierdzy Werl.

W Wojsku Polskim od 1918, awansowany do stopnia majora. W listopadzie organizował w Lublinie ochotniczy oddział do walki o Lwów. 6 czerwca 1919 roku został zatwierdzony na stanowisku dowódcy I batalionu 23 pułku piechoty^[1]. Od 15 sierpnia 1919 roku jako pułkownik dowodził 9 pułkiem piechoty Legionów. W czasie wojny polsko-bolszewickiej walczył na czele 9 pp Leg, a w ostatniej fazie wojny dowodził VI Brygadą Piechoty i w zastępstwie 3 Dywizją Piechoty. W 1921 stanął na czele Doświadczalnego Centrum Wyszkolenia Armii w Rembertowie. Od 1923 był dowódcą 31 pułku Strzelców Kaniowskich. W latach 1923–1925 studiował w Akademii Wojskowej w Paryżu. W 1926 czasowo pełnił obowiązki I zastępcy szefa Sztabu Generalnego. W czerwcu 1926 zastąpił generała brygady Jana Hempla na stanowisku dowódcy 24 Dywizji Piechoty i Garnizonu Jarosław^[2]. W 1927 roku mianowany generałem brygady. W Jarosławiu działał aktywnie na rzecz rozwoju kultury, ochrony zabytków (członek Okręgowej Komisji Konserwatorskiej) i sportu. Stał na czele delegatury Ligi Morskiej i Kolonialnej. Był honorowym prezesem wojskowego klubu sportowego „Ognisko” i patronował Oddziałowi Związku Strzeleckiego „Strzelec”. W 1935–1939 był pierwszym przewodniczącym Stowarzyszenia Miłośników Jarosławia^[3] i kierował sekcją konserwacji zabytków (1935–1939). Wspólnie z architektem Mieczysławem Dobrzańskim zorganizował prace konserwatorskie na terenie opactwa Benedyktynek.

7 listopada 1931 wojewoda lwowski zezwolił mu na zmianę nazwiska rodowego Wieczorkiewicz na Scaevola-Wieczorkiewicz^[4].

Został osadnikiem wojskowym w osadzie Laski w gminie Porozów (ziemię otrzymał tam również por. Julian Wieczorkiewicz)^[5].

Od 12 października 1935 do wybuchu II wojny światowej był dowódcą Okręgu Korpusu nr X w Przemyślu. W maju 1936 został prezesem zarządu Okręgowego Towarzystwa Przyjaciół Związku Strzeleckiego w Przemyślu^[6]. W połowie 1936^[7] (według innego źródła 23 czerwca 1937) Rada miasta Jarosławia przyznała mu tytuł honorowego obywatela miasta.

W czasie kampanii wrześniowej był dowódcą etapów najpierw Armii „Kraków”, a następnie Armii „Karpaty”. W 1940 przedostał się przez Węgry do Francji, gdzie służył w Inspektoracie Wyszkolenia Naczelnego Wodza. Po klęsce Francji działał w ruchu oporu. Działał też w organizacjach polonijnych. W 1943 roku osiedlił się w Szwajcarii, pracował w Towarzystwie Asekuracyjnym. Zmarł w Genewie i został pochowany na cmentarzu świętego Józefa.

W 1992 roku jego imię otrzymała dotychczasowa ulica 8 marca na Kolonii Oficerskiej, a w 2010 roku 14. dywizjon artylerii samobieżnej w Jarosławiu.

Awanse

porucznik – 1914
kapitan piechoty – 1915
major – 1918
podpułkownik – 1920
pułkownik – 1920
generał brygady – 1927

Ordery i odznaczenia

Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari (1921)^[8]^[9]
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski^[8]
Krzyż Niepodległości^[8]
Krzyż Walecznych (czterokrotnie)^[8]
Złoty Krzyż Zasługi^[8]
Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921^[8]
Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości^[8]
Medal 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej (Łotwa)^[8]
Order Pogromcy Niedźwiedzia III klasy (Litwa)^[8]
Order Legii Honorowej III klasy (Francja, 1936)^[8]^[10]
Odznaka „Znak Pancerny”^[8]

Życie prywatne

6 kwietnia 1929 roku poślubił w Warszawie Janinę Awenartusówną, z którą miał dwóch synów: Tomasza (ur. 1930, zm. 2017) i Wojciecha (ur. 1932).

Przypisy

↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 71 z 28 czerwca 1919 roku, poz. 2300.
↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 22 z 05.06.1926 r.
↑ Biogram Wacława Scaevoli Wieczorkiewicza
↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 2 z 26.01.1934 r.
↑ Osadnicy wojskowi – lista kompletna. kresy.genealodzy.pl. s. 200. [dostęp 10 kwietnia 2015].
↑ Nowy zarząd Tow. Przyjaciół Strzelców w Przemyślu. „Wschód”. Nr 13, s. 9, 30 maja 1936.
↑ Z ostatnich dni. Generał Wieczorkiewicz – honorowym obywatelem m. Jarosławia. „Wschód”, s. 4, Nr 19 z 30 lipca 1936.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k Gen. bryg. WP II RP Wacław Scaevola Wieczorkiewicz. ogrodywspomnien.pl. [dostęp 2016-10-18].
↑ Dekret Wodza Naczelnego L. 2980 z 17 maja 1921 r. Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 21, poz. 820.
↑ Dekoracja generałów orderem Legii Honorowej. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 224 z 30 września 1936.

Bibliografia

Piotr Stawecki, Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918–1939, Warszawa 1994, ISBN 83-11-08262-6.
Henryk P. Kosk, Generalicja polska t. II M-Ż, Pruszków 2001, ISBN 83-87103-81-0.
Z. Mierzwiński, Generałowie II Rzeczypospolitej, Warszawa 1995
Zofia Kostka-Bieńkowska, Honorowi obywatele Jarosławia 1857-2003, Jarosław 2009
Zofia Kostka-Bieńkowska, Monografia Stowarzyszenia Miłośników Jarosławia, Jarosław 2013

[1] Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 71 z 28 czerwca 1919 roku, poz. 2300.

[2] Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 22 z 05.06.1926 r.

[3] Biogram Wacława Scaevoli Wieczorkiewicza

[4] Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 2 z 26.01.1934 r.

[5] Osadnicy wojskowi – lista kompletna. kresy.genealodzy.pl. s. 200. [dostęp 10 kwietnia 2015].

[6] Nowy zarząd Tow. Przyjaciół Strzelców w Przemyślu. „Wschód”. Nr 13, s. 9, 30 maja 1936.

[7] Z ostatnich dni. Generał Wieczorkiewicz – honorowym obywatelem m. Jarosławia. „Wschód”, s. 4, Nr 19 z 30 lipca 1936.

[ow-8] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k Gen. bryg. WP II RP Wacław Scaevola Wieczorkiewicz. ogrodywspomnien.pl. [dostęp 2016-10-18].

[9] Dekret Wodza Naczelnego L. 2980 z 17 maja 1921 r. Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 21, poz. 820.

[10] Dekoracja generałów orderem Legii Honorowej. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 224 z 30 września 1936.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

@@ Linia 35: / Linia 35: @@
 Został [[Osadnictwo wojskowe|osadnikiem wojskowym]] w osadzie Laski w [[gmina Porozów|gminie Porozów]] (ziemię otrzymał tam również por. Julian Wieczorkiewicz)<ref>{{cytuj stronę|url=http://kresy.genealodzy.pl/zbior/pdf/osadnicy_wojskowi.pdf|tytuł=Osadnicy wojskowi – lista kompletna|opublikowany=kresy.genealodzy.pl|strony=200|data dostępu=10 kwietnia 2015}}</ref>.
-Od 12 października 1935 do wybuchu [[II wojna światowa|II wojny światowej]] był dowódcą [[Dowództwo Okręgu Korpusu Nr X|Okręgu Korpusu nr X]] w [[Przemyśl]]u. W połowie 1936<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = Z ostatnich dni. Generał Wieczorkiewicz – honorowym obywatelem m. Jarosławia | czasopismo = [[Wschód (polskie czasopismo)|Wschód]] | strony = 4 | data = Nr 19 z 30 lipca 1936 | url = http://www.pbc.rzeszow.pl/dlibra/docmetadata?id=11550}}</ref> (według innego źródła 23 czerwca 1937) Rada miasta Jarosławia przyznała mu tytuł [[Honorowi obywatele Jarosławia|honorowego obywatela miasta]].
+Od 12 października 1935 do wybuchu [[II wojna światowa|II wojny światowej]] był dowódcą [[Dowództwo Okręgu Korpusu Nr X|Okręgu Korpusu nr X]] w [[Przemyśl]]u. W maju 1936 został prezesem zarządu Okręgowego Towarzystwa Przyjaciół Związku Strzeleckiego w Przemyślu<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = Nowy zarząd Tow. Przyjaciół Strzelców w Przemyślu | czasopismo = [[Wschód (polskie czasopismo)|Wschód]] | wolumin = Nr 13 | strony = 9 | data = 30 maja 1936 | url = http://www.pbc.rzeszow.pl/publication/12598}}</ref>. W połowie 1936<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = Z ostatnich dni. Generał Wieczorkiewicz – honorowym obywatelem m. Jarosławia | czasopismo = [[Wschód (polskie czasopismo)|Wschód]] | strony = 4 | data = Nr 19 z 30 lipca 1936 | url = http://www.pbc.rzeszow.pl/dlibra/docmetadata?id=11550}}</ref> (według innego źródła 23 czerwca 1937) Rada miasta Jarosławia przyznała mu tytuł [[Honorowi obywatele Jarosławia|honorowego obywatela miasta]].
 W czasie [[Kampania wrześniowa|kampanii wrześniowej]] był dowódcą etapów najpierw [[Armia „Kraków”|Armii „Kraków”]], a następnie [[Armia „Karpaty”|Armii „Karpaty”]]. W 1940 przedostał się przez [[Węgry]] do [[Francja|Francji]], gdzie służył w Inspektoracie Wyszkolenia Naczelnego Wodza. Po klęsce Francji działał w [[Francuski ruch oporu|ruchu oporu]]. Działał też w organizacjach polonijnych. W 1943 roku osiedlił się w [[Szwajcaria|Szwajcarii]], pracował w Towarzystwie Asekuracyjnym. Zmarł w [[Genewa|Genewie]] i został pochowany na cmentarzu świętego Józefa.