Jerzy Wincenty Wielhorski: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m Dodaję nagłówek przed Szablon:Przypisy |
m Tworzę Szablon:Cytuj |
||
Linia 37: | Linia 37: | ||
== Bibliografia == |
== Bibliografia == |
||
* [[Władysław Smoleński]] |
* {{Cytuj|autor = [[Władysław Smoleński]]; |tytuł = Konfederacya targowicka |data = 2006 |isbn = 83-89738-84-8 |miejsce = Poznań |wydawca = Wydawnictwo Kurpisz |oclc = 77510640 }} |
||
== Przypisy == |
== Przypisy == |
Wersja z 23:35, 3 cze 2018
Kierdeja | |
Rodzina | |
---|---|
Data urodzenia |
ok. 1755 |
Data śmierci | |
Ojciec | |
Żona |
Zofia z Matiuszkinów |
Dzieci | |
Odznaczenia | |
Jerzy Wincenty Wielhorski herbu Kierdeja (ur. ok. 1755 roku, zm. w 1809 roku) – pisarz polny litewski w latach 1783-1790, konsyliarz konfederacji generalnej koronnej w konfederacji targowickiej[1], starosta kamieniecki, senator Imperium Rosyjskiego, szambelan królewski.
Był synem Michała kuchmistrza litewskiego i Elżbiety z Ogińskich. Żonaty z Zofią z Matiuszkinów. Miał synów Mateusza, Michała i Edwarda[2].
Komisarz w Komisjach Wojskowej i Skarbowej, poseł na sejmy. Ożeniwszy się z Rosjanką, sprzedał swoje dobra w Rzeczypospolitej i wyjechał do Rosji. Stronnik Stanisława Szczęsnego Potockiego, po uchwaleniu Konstytucji 3 maja w 1791, znalazł się w obozie malkontentów w Petersburgu. Jeden z twórców konfederacji targowickiej. Rotmistrz targowickiej formacji Brygady Kawalerii Narodowej Znaków Hussarskich pod Imieniem Województwa Bracławskiego[3]. Po zakończeniu wojny polsko-rosyjskiej w 1792 udał się do Katarzyny II w poselstwie dziękczynnym, za zbrojne poparcie Targowicy. W końcu 1792 mianowany posłem nadzwyczajnym i ministrem pełnomocnym konfederacji w Petersburgu w miejsce Antoniego Augustyna Deboli. W czasie insurekcji kościuszkowskiej Sąd Najwyższy Kryminalny skazał go za zdradę narodową na karę śmierci, wykonaną in effigie 29 września 1794.
Po III rozbiorze Polski został szambelanem, a potem marszałkiem dworu cesarza Pawła I.
Był członkiem paryskiej loży wolnomularskiej Saint Lazare, w 1784 roku stanął na czele polskiej loży Bouclier du Nord[4].
W 1790 roku odznaczony Orderem Orła Białego, w 1782 roku został kawalerem Orderu Świętego Stanisława, kawaler maltański od 1799 roku[5].
Bibliografia
- Władysław Smoleński, Konfederacya targowicka, Poznań: Wydawnictwo Kurpisz, 2006, ISBN 83-89738-84-8, OCLC 77510640 .
Przypisy
- ↑ Dariusz Rolnik, Szlachta koronna wobec konfederacji targowickiej (maj 1792 - styczeń 1793), Katowice 2000, s. 163.
- ↑ Mariusz Machynia, Valdas Rakutis, Czesław Srzednicki, Wojsko Wielkiego Księstwa Litewskiego, Kraków 1999, s. 35; Marta Męclewska, Kawalerowie i statuty Orderu Orła Białego 1705-2008, Zamek Królewski, Warszawa 2008, s. 250.
- ↑ Jarosław Gdański, Mariusz Machynia, Czesław Srzednicki, Kamil Stepan, Wojsko Koronne. Formacje Targowicy, szkolnictwo wojskowe. Varia. Uzupełnienia, Kraków 2003, s. 11.
- ↑ Ludwik Hass, Sekta farmazonii warszawskiej, Warszawa 1980, s. 134, 151, Stanisław Małachowski-Łempicki, Wykaz polskich lóż wolnomularskich oraz ich członków w latach 1738-1821, w: Archiwum Komisji Historycznej, t. XIV, Kraków 1930, s. 330.
- ↑ Marta Męclewska, Kawalerowie i statuty Orderu Orła Białego 1705-2008, Zamek Królewski, Warszawa 2008, s. 250.
- Dyplomaci konfederacji targowickiej
- Kawalerowie maltańscy
- Konsyliarze konfederacji generalnej koronnej (konfederacja targowicka)
- Pisarze polni litewscy
- Polscy wolnomularze (I Rzeczpospolita)
- Polscy wolnomularze inicjowani w lożach zagranicznych
- Posłowie I Rzeczypospolitej w Imperium Rosyjskim
- Senatorowie Imperium Rosyjskiego
- Straceni ''in effigie'' w czasie powstania kościuszkowskiego
- Szambelanowie królewscy
- Uczestnicy wojny polsko-rosyjskiej 1792 (strona rosyjska)
- Wojskowi formacji konfederacji targowickiej
- Wielhorscy herbu Kierdeja
- Zmarli w 1809