Roman Kramsztyk: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Szczebrzeszynski (dyskusja | edycje)
20 789 edycji
Szczebrzeszynski (dyskusja | edycje)
20 789 edycji
Herterich
Linia 32: Linia 32:
Syn [[Julian Kramsztyk|Juliana Kramsztyka]], wnuk [[Izaak Kramsztyk|Izaaka]]. Urodził się w [[Warszawa|Warszawie]] w zasymilowanej rodzinie żydowskiej.
Syn [[Julian Kramsztyk|Juliana Kramsztyka]], wnuk [[Izaak Kramsztyk|Izaaka]]. Urodził się w [[Warszawa|Warszawie]] w zasymilowanej rodzinie żydowskiej.


Studiował w [[Kraków|krakowskiej]] [[Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie|Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie]] pod kierunkiem [[Józef Mehoffer|Józefa Mehoffera]], w Warszawie w prywatnej szkole [[Adolf Edward Herstein|Adolfa Edwarda Hersteina]] oraz od roku 1904 w [[Akademia Sztuk Pięknych w Monachium|Akademii Sztuk Pięknych w Monachium]] u Johanna Caspara Hertericha. Lata 1910–1914 spędził w [[Paryż]]u, w czasie [[I wojna światowa|I wojny światowej]] przebywał w [[Polska|Polsce]], a w 1922 osiadł w Paryżu na stałe. Corocznie jednak przyjeżdżał do Polski, gdzie w 1939 zaskoczył go wybuch [[II wojna światowa|II wojny światowej]]. Choć nie znał [[jidysz]] i [[judaizm]] był mu obcy zdecydował się pozostać w getcie. Jego ocalone rysunki z getta są świadectwem nędzy, głodu i śmierci Żydów w czasie [[Zagłada Żydów|Holocaustu]]. Zginął zastrzelony na ulicy w [[Wielka Akcja|pierwszych dniach likwidacji]] [[getto warszawskie|getta warszawskiego]].
Studiował w [[Kraków|krakowskiej]] [[Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie|Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie]] pod kierunkiem [[Józef Mehoffer|Józefa Mehoffera]], w Warszawie w prywatnej szkole [[Adolf Edward Herstein|Adolfa Edwarda Hersteina]] oraz od roku 1904 w [[Akademia Sztuk Pięknych w Monachium|Akademii Sztuk Pięknych w Monachium]] u [[Johann Caspar Herterich|Johanna Caspara Hertericha]]. Lata 1910–1914 spędził w [[Paryż]]u, w czasie [[I wojna światowa|I wojny światowej]] przebywał w [[Polska|Polsce]], a w 1922 osiadł w Paryżu na stałe. Corocznie jednak przyjeżdżał do Polski, gdzie w 1939 zaskoczył go wybuch [[II wojna światowa|II wojny światowej]]. Choć nie znał [[jidysz]] i [[judaizm]] był mu obcy zdecydował się pozostać w getcie. Jego ocalone rysunki z getta są świadectwem nędzy, głodu i śmierci Żydów w czasie [[Zagłada Żydów|Holocaustu]]. Zginął zastrzelony na ulicy w [[Wielka Akcja|pierwszych dniach likwidacji]] [[getto warszawskie|getta warszawskiego]].


Był przedstawicielem nurtu klasycyzującego w polskim malarstwie (w 1922 roku współzałożyciel Stowarzyszenia Rytm), można też dostrzec u niego silne wpływy [[Paul Cézanne|Cézanne’a]] w technice i kompozycji. Wystawiał prace w Krakowie, [[Warszawa|Warszawie]], [[Lwów|Lwowie]], [[Barcelona|Barcelonie]], Paryżu i [[Bruksela|Brukseli]]. Uczestniczył w Międzynarodowej Wystawie Sztuka i Technika w Paryżu w 1937 i [[Wystawa światowa|Wystawie Światowej]] w [[Nowy Jork|Nowym Jorku]] w 1939 roku. Malował [[portret]]y, sceny figuralne, [[martwa natura|martwe natury]], [[akt]]y, znany był z zamiłowania do [[pastel]]u i [[sangwina|sangwiny]]. Gdy w ostatnich latach życia utrwalał w tej technice wstrząsające sceny zagłady [[getto warszawskie|getta]] przekazał swoje ówczesne rysunki Marii Konowej (Kowalskiej), która ukrywała się po stronie aryjskiej. Po wojnie Maria Kowalska wyjechała do Brazylii, tam też w grudniu 1946 r. zorganizowała wystawę rysunków Romana Kramsztyka z warszawskiego getta ([[São Paulo]], XII 1946). Los większości rysunków jest nieznany, najsłynniejszy z nich – ''Rodzina żydowska w getcie'' – znajduje się w [[Oneg Szabat|Archiwum Ringelbluma]].
Był przedstawicielem nurtu klasycyzującego w polskim malarstwie (w 1922 roku współzałożyciel Stowarzyszenia Rytm), można też dostrzec u niego silne wpływy [[Paul Cézanne|Cézanne’a]] w technice i kompozycji. Wystawiał prace w Krakowie, [[Warszawa|Warszawie]], [[Lwów|Lwowie]], [[Barcelona|Barcelonie]], Paryżu i [[Bruksela|Brukseli]]. Uczestniczył w Międzynarodowej Wystawie Sztuka i Technika w Paryżu w 1937 i [[Wystawa światowa|Wystawie Światowej]] w [[Nowy Jork|Nowym Jorku]] w 1939 roku. Malował [[portret]]y, sceny figuralne, [[martwa natura|martwe natury]], [[akt]]y, znany był z zamiłowania do [[pastel]]u i [[sangwina|sangwiny]]. Gdy w ostatnich latach życia utrwalał w tej technice wstrząsające sceny zagłady [[getto warszawskie|getta]] przekazał swoje ówczesne rysunki Marii Konowej (Kowalskiej), która ukrywała się po stronie aryjskiej. Po wojnie Maria Kowalska wyjechała do Brazylii, tam też w grudniu 1946 r. zorganizowała wystawę rysunków Romana Kramsztyka z warszawskiego getta ([[São Paulo]], XII 1946). Los większości rysunków jest nieznany, najsłynniejszy z nich – ''Rodzina żydowska w getcie'' – znajduje się w [[Oneg Szabat|Archiwum Ringelbluma]].

Wersja z 11:22, 15 lip 2018

Roman Kramsztyk
Ilustracja
Fotografia z 1932 r.
Data i miejsce urodzenia

18 sierpnia 1885
Warszawa

Data i miejsce śmierci

6 sierpnia 1942
Warszawa

Dziedzina sztuki

malarstwo, grafika

Multimedia w Wikimedia Commons

Roman Kramsztyk (ur. 18 sierpnia 1885 w Warszawie, zm. 6 sierpnia 1942 w Warszawie) – polski malarz żydowskiego pochodzenia.

Życiorys

Syn Juliana Kramsztyka, wnuk Izaaka. Urodził się w Warszawie w zasymilowanej rodzinie żydowskiej.

Studiował w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie pod kierunkiem Józefa Mehoffera, w Warszawie w prywatnej szkole Adolfa Edwarda Hersteina oraz od roku 1904 w Akademii Sztuk Pięknych w Monachium u Johanna Caspara Hertericha. Lata 1910–1914 spędził w Paryżu, w czasie I wojny światowej przebywał w Polsce, a w 1922 osiadł w Paryżu na stałe. Corocznie jednak przyjeżdżał do Polski, gdzie w 1939 zaskoczył go wybuch II wojny światowej. Choć nie znał jidysz i judaizm był mu obcy zdecydował się pozostać w getcie. Jego ocalone rysunki z getta są świadectwem nędzy, głodu i śmierci Żydów w czasie Holocaustu. Zginął zastrzelony na ulicy w pierwszych dniach likwidacji getta warszawskiego.

Był przedstawicielem nurtu klasycyzującego w polskim malarstwie (w 1922 roku współzałożyciel Stowarzyszenia Rytm), można też dostrzec u niego silne wpływy Cézanne’a w technice i kompozycji. Wystawiał prace w Krakowie, Warszawie, Lwowie, Barcelonie, Paryżu i Brukseli. Uczestniczył w Międzynarodowej Wystawie Sztuka i Technika w Paryżu w 1937 i Wystawie Światowej w Nowym Jorku w 1939 roku. Malował portrety, sceny figuralne, martwe natury, akty, znany był z zamiłowania do pastelu i sangwiny. Gdy w ostatnich latach życia utrwalał w tej technice wstrząsające sceny zagłady getta przekazał swoje ówczesne rysunki Marii Konowej (Kowalskiej), która ukrywała się po stronie aryjskiej. Po wojnie Maria Kowalska wyjechała do Brazylii, tam też w grudniu 1946 r. zorganizowała wystawę rysunków Romana Kramsztyka z warszawskiego getta (São Paulo, XII 1946). Los większości rysunków jest nieznany, najsłynniejszy z nich – Rodzina żydowska w getcie – znajduje się w Archiwum Ringelbluma.

Zawsze uważał się za Polaka. Do wybuchu II wojny światowej motywy żydowskie nie pojawiły się w jego twórczości. Tym niemniej prasa endecka w recenzjach z wystaw wypominała mu zawsze jego żydowskie pochodzenie.

Jest bohaterem poematu Jacka Kaczmarskiego Kredka Kramsztyka[1], utwór ten, do własnej muzyki, wykonywał Przemysław Gintrowski.

Jego bratem był Jerzy Kramsztyk (1888-1942/3) – ekonomista i menedżer, również zamordowany w getcie warszawskim.

Wybrane dzieła

Przypisy

  1. ↑ Jacek Kaczmarski, Kredka Kramsztyka, [w:] Ale źródło wciąż bije, Warszawa 2002, s. 76.

Linki zewnętrzne

Artyści związani z École de Paris
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Roman_Kramsztyk&oldid=53935353”