Rolnictwo ekologiczne: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
poprawa błędu merytorycznego. Złe tłumaczenie z angielskiego dokumentu z przypisu [2]., drobne merytoryczne
→‎Korzyści: środki ochrony roślin
Linia 34: Linia 34:


== Wady ==
== Wady ==
Badania wykazują, że produkcja takiej samej ilości żywności przy zastosowaniu zasad rolnictwa ekologicznego wymaga wykorzystania o 84% więcej powierzchni<ref name="toumisto">[http://www.academia.edu/1907461/Does_organic_farming_reduce_environmental_impacts_-_A_meta-analysis_of_European_research Does organic farming reduce environmental impacts? - A meta-analysis of European research], H.L. Tuomisto, I.D. Hodge, P. Riordan & D.W. Macdonald</ref>. Brak jest wystarczających dowodów na to, że żywność ekologiczna jest zdrowsza od żywności produkowanej w konwencjonalny sposób<ref name=FSA>{{cytuj stronę|tytuł=Organic food|archiwum=https://web.archive.org/web/20110605025656/http://www.food.gov.uk/foodindustry/farmingfood/organicfood/|opublikowany=UK Food Standards Agency|zarchiwizowano=2011-06-05|url=http://www.food.gov.uk/foodindustry/farmingfood/organicfood/}}</ref><ref name="baranski2017">{{cytuj pismo |nazwisko=Barański|imię=M|nazwisko2=Rempelos|imię2=L|nazwisko3=Iversen|imię3=PO|nazwisko4=Leifert|imię4=C|tytuł=Effects of organic food consumption on human health; the jury is still out!|czasopismo=Food & Nutrition Research|rok=2017|wolumin=61|wydanie=1|strong=1287333|doi=10.1080/16546628.2017.1287333|pmid=28326003|pmc=5345585}}</ref><ref name="2014meta">{{cytuj pismo|nazwisko=Barański|imię=M|nazwisko2=Srednicka-Tober|imię2=D|nazwisko3=Volakakis|imię3=N|nazwisko4=Seal|imię4=C|nazwisko5=Sanderson|imię5=R|nazwisko6=Stewart|imię6=GB|nazwisko7=Benbrook|imię7=C|nazwisko8=Biavati|imię8=B|nazwisko9=Markellou|imię9=E|nazwisko10=Giotis|imię10=C|nazwisko11=Gromadzka-Ostrowska|imię11=J|nazwisko12=Rembiałkowska|imię12=E|nazwisko13=Skwarło-Sońta|imię13=K|nazwisko14=Tahvonen|imię14=R|nazwisko15=Janovská|imię15=D|nazwisko16=Niggli|imię16=U|nazwisko17=Nicot|imię17=P|nazwisko18=Leifert|imię18=C|tytuł=Higher antioxidant and lower cadmium concentrations and lower incidence of pesticide residues in organically grown crops: a systematic literature review and meta-analyses.|czasopismo=The British journal of nutrition|rok=2014|strony=1–18|pmid=24968103|doi=10.1017/S0007114514001366|wolumin=112|wydanie=5|pmc=4141693}}</ref><ref name="Blair1">Blair, Robert. (2012). Organic Production and Food Quality: A Down to Earth Analysis. Wiley-Blackwell, Oxford, UK. Pages 72, 223. {{ISBN|978-0-8138-1217-5}}</ref><ref name=Smith-Spangler2012>{{cytuj pismo|nazwisko=Smith-Spangler|imię=C |autor2=Brandeau, ML |autor3=Hunter, GE |autor4=Bavinger, JC |autor5=Pearson, M |autor6=Eschbach, PJ |autor7=Sundaram, V |autor8=Liu, H |autor9=Schirmer, P |autor10=Stave, C |autor11=Olkin, I |autor12=Bravata, DM|tytuł=Are organic foods safer or healthier than conventional alternatives?: a systematic review.|czasopismo=Annals of Internal Medicine|data=2012-09-04|wolumin=157|wydanie=5|strony=348–366|pmid=22944875 |url=http://annals.org/article.aspx?articleid=1355685|doi=10.7326/0003-4819-157-5-201209040-00007}}</ref>.
Badania wykazują, że produkcja takiej samej ilości żywności przy zastosowaniu zasad rolnictwa ekologicznego wymaga wykorzystania o 84% więcej powierzchni<ref name="toumisto">[http://www.academia.edu/1907461/Does_organic_farming_reduce_environmental_impacts_-_A_meta-analysis_of_European_research Does organic farming reduce environmental impacts? - A meta-analysis of European research], H.L. Tuomisto, I.D. Hodge, P. Riordan & D.W. Macdonald</ref>.
Brak jest wystarczających dowodów na to, że żywność ekologiczna jest zdrowsza od żywności produkowanej w konwencjonalny sposób<ref name="FSA">{{cytuj stronę|tytuł=Organic food|archiwum=https://web.archive.org/web/20110605025656/http://www.food.gov.uk/foodindustry/farmingfood/organicfood/|opublikowany=UK Food Standards Agency|zarchiwizowano=2011-06-05|url=http://www.food.gov.uk/foodindustry/farmingfood/organicfood/}}</ref><ref name="baranski2017">{{cytuj pismo |nazwisko=Barański|imię=M|nazwisko2=Rempelos|imię2=L|nazwisko3=Iversen|imię3=PO|nazwisko4=Leifert|imię4=C|tytuł=Effects of organic food consumption on human health; the jury is still out!|czasopismo=Food & Nutrition Research|rok=2017|wolumin=61|wydanie=1|strong=1287333|doi=10.1080/16546628.2017.1287333|pmid=28326003|pmc=5345585}}</ref><ref name="2014meta">{{cytuj pismo|nazwisko=Barański|imię=M|nazwisko2=Srednicka-Tober|imię2=D|nazwisko3=Volakakis|imię3=N|nazwisko4=Seal|imię4=C|nazwisko5=Sanderson|imię5=R|nazwisko6=Stewart|imię6=GB|nazwisko7=Benbrook|imię7=C|nazwisko8=Biavati|imię8=B|nazwisko9=Markellou|imię9=E|nazwisko10=Giotis|imię10=C|nazwisko11=Gromadzka-Ostrowska|imię11=J|nazwisko12=Rembiałkowska|imię12=E|nazwisko13=Skwarło-Sońta|imię13=K|nazwisko14=Tahvonen|imię14=R|nazwisko15=Janovská|imię15=D|nazwisko16=Niggli|imię16=U|nazwisko17=Nicot|imię17=P|nazwisko18=Leifert|imię18=C|tytuł=Higher antioxidant and lower cadmium concentrations and lower incidence of pesticide residues in organically grown crops: a systematic literature review and meta-analyses.|czasopismo=The British journal of nutrition|rok=2014|strony=1–18|pmid=24968103|doi=10.1017/S0007114514001366|wolumin=112|wydanie=5|pmc=4141693}}</ref><ref name="Blair1">Blair, Robert. (2012). Organic Production and Food Quality: A Down to Earth Analysis. Wiley-Blackwell, Oxford, UK. Pages 72, 223. {{ISBN|978-0-8138-1217-5}}</ref><ref name="Smith-Spangler2012">{{cytuj pismo|nazwisko=Smith-Spangler|imię=C |autor2=Brandeau, ML |autor3=Hunter, GE |autor4=Bavinger, JC |autor5=Pearson, M |autor6=Eschbach, PJ |autor7=Sundaram, V |autor8=Liu, H |autor9=Schirmer, P |autor10=Stave, C |autor11=Olkin, I |autor12=Bravata, DM|tytuł=Are organic foods safer or healthier than conventional alternatives?: a systematic review.|czasopismo=Annals of Internal Medicine|data=2012-09-04|wolumin=157|wydanie=5|strony=348–366|pmid=22944875 |url=http://annals.org/article.aspx?articleid=1355685|doi=10.7326/0003-4819-157-5-201209040-00007}}</ref>.

Rolnictwo ekologiczne nie stosuje niektórych nowoczesnych środków ochrony roślin, co nie znaczy, że nie stosuje ich w ogóle. Wiele substancji dopuszczonych do stosowania w rolnictwie ekologicznym jak np. powszechnie stosowany [[Siarczan miedzi(II)|siarczan miedzi]] (stosowany jako fungicyd, algicyd oraz moluskocyd) jest nadal produkowana syntetycznie i wykazuje się wręcz większą szkodliwością niż inne środki uznane za "nieekologiczne".<ref>{{Cytuj |tytuł = Ekologiczne pestycydy bardziej toksyczne od konwencjonalnych? |data dostępu = 2018-11-28 |opublikowany = www.totylkoteoria.pl |url = https://www.totylkoteoria.pl/2018/05/rolnictwo-ekologiczne-pestycydy.html}}</ref>


=== ''Land sharing'' vs ''land sparing'' ===
=== ''Land sharing'' vs ''land sparing'' ===

Wersja z 15:51, 28 lis 2018

Jedna z metod stosowanych w ekorolnictwie: uprawa współrzędna, Capay (Kalifornia)
Cytryny z upraw ekologicznych

Rolnictwo ekologiczne, ekorolnictwo – alternatywny dla rolnictwa konwencjonalnego system gospodarowania, który poprzez stosowanie środków naturalnych, nieprzetworzonych technologicznie pozwala produkować produkty rolnicze – żywność ekologiczną.

Historia

Pod koniec pierwszej połowy XX w. rozpowszechniły się odkryte wcześniej[1] technologie mineralnego nawożenia oraz mechanizacja rolnictwa. Zapewniło to w krajach wysoko uprzemysłowionych znaczny wzrost plonów w stosunku do stanu sprzed II wojny światowej, tworząc nadmiar produkcji rolnej i umożliwiło przeniesienie dużej części siły roboczej z pracy w rolnictwie do przemysłu. Opracowano wiele preparatów wspomagających uprawę np. herbicydy i defolianty i niektóre wprowadzono do użytku w produkcji rolnej. Jednocześnie rozwinięto i opatentowano[potrzebny przypis] metody tworzenia organizmów genetycznie modyfikowanych (GMO), część z nich dopuszczono do produkcji i sprzedaży w celach konsumpcyjnych lub jako pasze dla zwierząt. Pod koniec XX w. produkcja zwierzęca posługiwała się antybiotykami, stosowano też mechaniczne, wymuszone karmienie drobiu w celu przyspieszenia wzrostu masy mięsnej. Obecnie (w 2012 r.) do pasz dodaje się także hormony, zwłaszcza estrogeny i hormon wzrostu. Trwałość produktów przewożonych na duże odległości zwiększa się przez zbiór niedojrzałych owoców oraz napromieniowywanie promieniami gamma niektórych produktów (takich jak przyprawy) w celu zabicia występujących w nich drobnoustrojów. W ogólności, rolnictwo uprawia się w dużych, wyspecjalizowanych gospodarstwach, a produkty przewozi na wymaganą odległość do konsumenta, w razie konieczności również do zakładu przetwórczego. Produkty wysoko przetworzone (charakteryzujące się złożonym procesem produkcji) zawierają dużą ilość różnych substancji chemicznych, które poprawiają ich walory smakowe, przeciwdziałają procesom rozkładu i pozwalają zmniejszyć ilość zużytego surowca. Stosowanie chemii w przetwórstwie rolnym i spożywczym dotyczy wszystkich produktów i jest ściśle kontrolowane przez prawo.[potrzebny przypis]

W celu zwiększenia wartości żywieniowej produktów spożywczych, powstała końcem XX w. moda na suplementację diety witaminami i minerałami, a na początku XXI w. na tworzenie małych, rodzinnych gospodarstw rolnych. W państwach Unii Europejskiej wprowadzono wtedy przepisy chroniące ekologiczną produkcję rolną przed fałszowaniem.

Zasady stosowane w ekorolnictwie

To jak ważne są technologie stosowane w rolnictwie uświadomiły wszystkim powszechnie stosowane środki ochrony roślin i nawozy mineralne. Konsumenci produktów rolnictwa ekologicznego uważają, ze produkty rolnictwa konwencjonalnego są szkodliwe dla zdrowia. W pierwszej kolejności zwrócono uwagę na odżywianie dzieci, ale wkrótce, w wielu krajach, zapanowała moda na zdrową żywność uzyskiwaną w gospodarstwach ekologicznych.

Metody uprawy roślin oraz chowu zwierząt gospodarskich stosowane w ekorolnictwie w znacznie większym stopniu, w porównaniu z konwencjonalnym rolnictwem, uwzględniają wymagania ekologii. Dąży się tu do zmniejszenia obciążenia środowiska naturalnego, jakie może powodować przemysłowa produkcja na wielkich farmach. Oznacza to z jednej strony redukcję ilości używanych produktów przemysłowych (maszyn, środków chemicznych itp.), jak również przetwarzanie i wykorzystanie wszystkich odpadów (gnojowicy, obornika, kompost itp.) na terenie gospodarstwa, dzięki czemu gospodarstwo ekologiczne jest w znacznym stopniu samowystarczalne.

Stopniowo wykluczano stosowanie nawozów mineralnych, syntetycznych pestycydów, regulatorów wzrostu i syntetycznych dodatków do pasz. Stopniowo ustalone zostały ostre standardy i za gospodarstwa ekorolnicze dziś uznaje się te, w których:

  1. nie stosuje się syntetycznych środków ochrony roślin (pestycydów, fungicydów, herbicydów itd.), w celu zwalczania chorób, szkodników i chwastów wykorzystując w tym celu przede wszystkim prawidłowy płodozmian oraz metody biologiczne i agrotechniczne,
  2. nie stosuje się wielohektarowych monokultur, za to prowadzi się uprawy w systemie mozaikowym, na niewielkich poletkach, oddzielonych od siebie uprawami osłonowymi oraz barierami z drzew i krzewów dającymi schronienie naturalnym sprzymierzeńcom rolnika (ptakom i owadom zjadającym szkodniki) i poprawiających mikroklimat,
  3. w terenie uprawnym pozostawia się zbiorniki i cieki wodne, a nawet buduje nowe zamiast stosowanej dotychczas totalnej melioracji,
  4. monokultury wyczerpujące jednostronnie gleby są stosowane w wydłużonych cyklach płodozmianowych (nawet kilkunastoletnich),
  5. powszechnie stosuje się nawozy zielone, szczególnie z roślin motylkowych, co w połączeniu z kompostem, obornikiem i przy udziale wapnowania pozwala utrzymać strukturę i żyzność gleby na prawidłowym poziomie,
  6. używa się maszyn i narzędzi chroniących glebę, poprawiających jej strukturę, oszczędzających energię; elementarna zasada ekologicznej uprawy roli brzmi: płytko orać, a głęboko spulchniać, chodzi o to, aby nie odwracać gleby, ponieważ niszczy to naturalną stratyfikację mikroorganizmów glebowych,
  7. przygotowuje się siano i kiszonki zgodnie z prawidłowościami biologicznymi,
  8. w odżywianiu zwierząt hodowlanych nie stosuje się substancji czynnych takich jak antybiotyki, hormony a stosowana pasza pochodzi z własnego gospodarstwa (o znanych właściwościach),
  9. zwierzęta hoduje się w tak zwanym systemie ściółkowym, w efekcie którego powstaje obornik a nie gnojowica.

Niektóre tereny już się nie nadają do prowadzenia gospodarki naturalnej – są zbyt zdegradowane. Ziemia położona przy drogach zawiera zbyt dużo ołowiu, w innych miejscach występuje zbyt duży opad zanieczyszczeń z pobliskich zakładów przemysłowych.

Korzyści

Produkcja ekorolnicza jest bardziej zróżnicowana, bowiem gospodarstwo ekologiczne nie może wyspecjalizować się wyłącznie w uprawie roślin bądź hodowli, stosowanie monokultur jest wykluczone. Aby uzyskać zamknięty obieg materii organicznej rośliny są spożywane przez zwierzęta, a te przetwarzają pożywienie w nawóz i cykl się zamyka. Małe poletka i brak chemii powodują, że produkcja naturalna jest mniej wydajna i bardziej czasochłonna. Dlatego plon podstawowych ziemiopłodów z gospodarstw prowadzonych metodami ekologicznymi jest nieco niższy (o około 1/3) w porównaniu z plonami z gospodarstw konwencjonalnych. Ponadto jednostkowe koszty produkcji są wyższe niż w konwencjonalnych gospodarstwach, przez co ceny zbytu bywają 2–3 razy wyższe. Jednak są ludzie i zakłady gotowe płacić więcej i mieć gwarancję otrzymywania produktów posiadających certyfikaty ekologiczności. Ekorolnictwo w pewnym stopniu zmniejsza zjawisko bezrobocia na wsi. Mniejszą mechanizację zastępuje się dodatkową pracą ludzi. Gospodarstwo naturalne może być podstawą bazy noclegowo-żywieniowej dla rodzinnego przedsiębiorstwa turystycznego. Nie mniej ważne jest przetwórstwo żywności. Zastosowanie tradycyjnych technik konserwacji często pozwala na produkcję lokalnych wyrobów. Jeżeli uruchomiona zostanie sieć dystrybucji, możliwe jest sprzedawanie własnych przetworów jako luksusowych produktów ekologicznych. Tak pomyślane kompleksowe usługi, zwłaszcza w okolicach atrakcyjnych turystycznie, dla wielu rodzin stanowią intratne źródło utrzymania.

Ekorolnictwo zapewnia biologiczną samoregulację, stosuje metody ochrony gleby, wody a także krajobrazu, czego efektem są produkty rolne o wysokiej jakości biologicznej. Ograniczona ingerencja człowieka w ekosystem gospodarstwa powstrzymuje proces degradacji siedliska rolniczego. Obszary upraw ekologicznych pozwalają przetrwać wielu gatunkom i stanowią ważne ośrodki ekspansji tych organizmów na okolicę. Urozmaicają one krajobraz, poprawiają mikroklimat, są też wzorcem prawidłowych zachowań dla mniej uświadomionych ekologicznie sąsiadów. Mniejsze zanieczyszczenie gleb azotem o 31% w przeliczeniu na powierzchnię, a nawet 49% w przeliczeniu na jednostkę produktu. [2]

Wady

Badania wykazują, że produkcja takiej samej ilości żywności przy zastosowaniu zasad rolnictwa ekologicznego wymaga wykorzystania o 84% więcej powierzchni[2].

Brak jest wystarczających dowodów na to, że żywność ekologiczna jest zdrowsza od żywności produkowanej w konwencjonalny sposób[3][4][5][6][7].

Rolnictwo ekologiczne nie stosuje niektórych nowoczesnych środków ochrony roślin, co nie znaczy, że nie stosuje ich w ogóle. Wiele substancji dopuszczonych do stosowania w rolnictwie ekologicznym jak np. powszechnie stosowany siarczan miedzi (stosowany jako fungicyd, algicyd oraz moluskocyd) jest nadal produkowana syntetycznie i wykazuje się wręcz większą szkodliwością niż inne środki uznane za "nieekologiczne".[8]

Land sharing vs land sparing

Wyróżniono dwie strategie zagospodarowania terenu mające na celu minimalizację niekorzystnego wpływu rolnictwa na środowisko. W pierwszej z nich dostępny teren przeznacza się na rolnictwo ekologiczne (ang. land sharing). W drugim podejściu teren dzieli się na obszar, który zajmuje rolnictwo intensywne oraz część pozostawioną "dla przyrody" (ang. land sparing). Prowadzone są badania, których celem jest ustalenie jaka z tych strategii – przy zachowaniu takiej samej wielkości produkcji – powoduje mniejsze szkody dla środowiska. Wyniki dla południowo-wschodniej Ghany oraz północnych Indii wskazują, że przy strategii land sparing populacja ptaków oraz drzew, szczególnie tych o małym zasięgu, jest większa niż przy podejściu land sharing (przy założeniu aktualnej lub wyższej wydajności)[9]. Podobne badanie, prowadzone pod kierunkiem tych samych autorów, trwa w Polsce a wstępne wyniki potwierdzają przewagę strategii land sparing także w tym przypadku[10][11].

Rozwój ekorolnictwa

Koncepcja rolnictwa ekologicznego wywodzi się z krajów wysoko uprzemysłowionych, gdzie produkcja rolnicza jest szczególnie rozwinięta, istnieją więc nadwyżki produktów rolnych. Ponadto ruchy ekologiczne i uświadomienie społeczeństwa ma tu duże znaczenie. Idee realizowane w rolnictwie ekologicznym wywodzą się z różnych filozofii i przyjmują różne formy społeczne i ekonomiczne.

W Niemczech rozwinęły się bardzo silnie różne kierunki rolnictwa ekologicznego; między innymi rolnictwo biodynamiczne i rolnictwo organiczno-biologiczne. W roku 1989 w związkach rolnictwa ekologicznego zrzeszonych było 0,31% ogólnej liczby rolników, czyli 2330 gospodarstw.

W Stanach Zjednoczonych występuje trend do zwiększania produkcji ekologicznej (ang. organic farming), który rozpoczął się od tworzenia małych gospodarstw wiejskich sprzedających swoje produkty przez internet i rozwinął się w dodatkowy nurt polegający na uprawie jadalnych roślin w miastach (urban homesteading)[12][13] i okolicach podmiejskich, który jest możliwy dzięki temu, że znaczna część populacji USA zamieszkuje w wolnostojących domach z niewielkim ogrodem. Powrót do tradycji i prostego życia spotyka się tam obecnie (w 2012 r.) z powszechnym entuzjazmem i podziwem.[potrzebny przypis]

W Polsce powstają stowarzyszenia i kluby propagujące idee ekorolnictwa, coraz większa liczba gospodarstw preferuje agrotechnikę opartą na zasadach rolnictwa naturalnego produkując żywność ekologiczną. Od czasu powstania Ekolandu (1989) wprowadzono pierwsze kontrole i certyfikaty dla produktów ekologicznych. Od maja 2004 r. certyfikaty przyznawane polskim produktom ekologicznym spełniają normy unijne – przekształcanie gospodarstw konwencjonalnych trwa dwa–trzy lata i wiąże się z przyznaniem specjalnych dotacji. Według raportu GIJHARS powierzchnia upraw ekologicznych w Polsce wynosiła w 2009 roku 367 tys. ha, tj. około 2% polskich upraw rolnych to uprawy ekologiczne.

Do najważniejszych elementów strategii rozwoju polskiego rolnictwa ekologicznego należy zaliczyć:

  • dostosowanie produkcji rolniczej do zmieniających się warunków klimatycznych,
  • zmiany programów melioracji i nakierowanie ich na nawodnienia,
  • zmiany metod agrotechniki: ograniczenie zużycia środków chemicznych, propagowanie stosowania kompleksowych nawozów mineralnych,
  • ograniczenie ścieków, np. z ferm hodowlanych bezściółkowych,
  • poprawę stanu sanitarnego obszarów wiejskich: usuwanie i utylizację odpadów, kompostowanie i segregację odpadów;
  • budowę kanalizacji zbiorczych i oczyszczalni ścieków, co powinno poprawić stan czystości wód powierzchniowych i podziemnych,
  • wprowadzenie atestowania żywności, bez czego rozwój rolnictwa produkującego bezpieczną żywność nie jest możliwy.

System kontroli w rolnictwie ekologicznym

Dla konsumenta bardzo istotne jest to, że wszyscy producenci ekologiczni, zarówno rolnicy, jak i przetwórcy, dobrowolnie poddają się specjalnemu systemowi kontroli, który ma zagwarantować, że produkty oferowane jako ekologiczne, rzeczywiście spełniają wymogi określone w przepisach. Polski system kontroli w rolnictwie ekologicznym składa się z komercyjnych jednostek certyfikujących oraz nadzorującego je organu państwowego, jakim jest Główny Inspektor Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych.

Jednostki certyfikujące, aby prowadzić kontrole producentów ekologicznych, muszą posiadać upoważnienie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, a jednym z warunków otrzymania tego upoważnienia jest akredytacja jednostki na zgodność z normą PN-EN ISO/IEC 17065:2013 "Ocena zgodności. Wymagania dla jednostek certyfikujących wyroby, procesy i usługi”. Obecnie funkcjonuje w Polsce 11 jednostek upoważnionych przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi do przeprowadzenia kontroli oraz wydawania i cofania certyfikatów zgodności w zakresie rolnictwa ekologicznego[14].

Podstawa prawna w Polsce

W roku 2001 Sejm Rzeczypospolitej Polskiej uchwalił ustawę o rolnictwie ekologicznym, która miała pomóc w rozwoju tej gałęzi gospodarki. Przed wejściem Polski do Unii Europejskiej weszła w życie nowa ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o rolnictwie ekologicznym, która w dniu 7 sierpnia 2009 r. została zastąpiona przez ustawę z dnia 25 czerwca 2009 r. o rolnictwie ekologicznym (Dz.U. z 2017 r. poz. 1054).

Od maja 2004 r. (przystąpienie Polski do Unii Europejskiej) podstawowe zasady rolnictwa ekologicznego w Polsce są regulowane przez prawodawstwo unijne, uzupełniane krajową ustawą. Do końca 2008 r. obowiązywało Rozporządzenie Rady NR 2092/91/EWG z dnia 24 czerwca 1991 r. w sprawie produkcji ekologicznej produktów rolnych oraz znakowania produktów rolnych i środków spożywczych (Dz.Urz. L 198, 22.7.1991, s. 1). Od 1 stycznia 2009 r. obowiązuje Rozporządzenie Rady nr 834/2007 z dnia 28 czerwca 2007 r. w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych i uchylające rozporządzenie (EWG) nr 2092/91(Dz.U.L. 189 z 20.07.2007 r, s.1).

Zobacz też

Przypisy

  1. Rolnicy - Offline [online], rolnicy.com [dostęp 2017-11-26].
  2. a b Does organic farming reduce environmental impacts? - A meta-analysis of European research, H.L. Tuomisto, I.D. Hodge, P. Riordan & D.W. Macdonald
  3. Organic food. UK Food Standards Agency. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-06-05)].
  4. M Barański, L Rempelos, PO Iversen, C Leifert. Effects of organic food consumption on human health; the jury is still out!. „Food & Nutrition Research”. 61 (1), 2017. DOI: 10.1080/16546628.2017.1287333. PMID: 28326003. PMCID: PMC5345585. 
  5. M Barański, D Srednicka-Tober, N Volakakis, C Seal i inni. Higher antioxidant and lower cadmium concentrations and lower incidence of pesticide residues in organically grown crops: a systematic literature review and meta-analyses.. „The British journal of nutrition”. 112 (5), s. 1–18, 2014. DOI: 10.1017/S0007114514001366. PMID: 24968103. PMCID: PMC4141693. 
  6. Blair, Robert. (2012). Organic Production and Food Quality: A Down to Earth Analysis. Wiley-Blackwell, Oxford, UK. Pages 72, 223. ISBN 978-0-8138-1217-5
  7. C Smith-Spangler, Brandeau, ML, Hunter, GE, Bavinger, JC i inni. Are organic foods safer or healthier than conventional alternatives?: a systematic review.. „Annals of Internal Medicine”. 157 (5), s. 348–366, 2012-09-04. DOI: 10.7326/0003-4819-157-5-201209040-00007. PMID: 22944875. 
  8. Ekologiczne pestycydy bardziej toksyczne od konwencjonalnych? [online], www.totylkoteoria.pl [dostęp 2018-11-28].
  9. Ben Phalan, Malvika Onial, Andrew Balmford, Rhys E. Green: Reconciling Food Production and Biodiversity Conservation: Land Sharing and Land Sparing Compared. 2011.
  10. Claire Feniuk, Rhys Green, Ben Phalan, Ian Burfield, Andrew Balmford1: Finding the balance: food production and biodiversity conservation in Europe.
  11. Claire Feniuk, Rhys Green, Ben Phalan, Paul Donald, Andrew Balmford1: Finding the balance: food production and biodiversity conservation in Europe (abstrakt prezentacji). 2014.
  12. homepage • The Urban Homestead [online], urbanhomestead.org [dostęp 2017-11-26] (ang.).
  13. urban-homesteading.com [online], www.urban-homesteading.com [dostęp 2018-03-21].
  14. MRiRW, Jednostki Certyfikujące - BIP Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi [online], bip.minrol.gov.pl [dostęp 2017-11-08] (pol.).

Bibliografia

  • Podręcznik rolnictwa ekologicznego, red. G.E. Siebeneicher, Warszawa 1997 r. ISBN 83-01-12306-0
  • The Organic Food Market in Poland, SixtyTwo International Consultants, sierpień 2006 [1]
  • Wprowadzenie do rolnictwa ekologicznego, Józef Tyburski, Sylwia Żakowska-Biemans, Warszawa 2007 r. ISBN 978-83-7244-874-3

Linki zewnętrzne