Tęcznik mniejszy: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
m Poprawiam Szablon:Przypisy i dodaję nagłówek
diakrytyki, link wewn., WP:SK+Bn
Linia 1: Linia 1:
{{Zwierzę infobox
{{Zwierzę infobox
|nazwa zwyczajowa = Tęcznik mniejszy
|nazwa zwyczajowa = Tęcznik mniejszy
|nazwa łacińska = ''Calosoma inquisitor''
|nazwa łacińska = ''Calosoma inquisitor''
|TSN =
|TSN =
|zoolog = ([[Karol Linneusz|Linnaeus]], [[1758]])
|zoolog = ([[Karol Linneusz|Linnaeus]], [[1758]])
|okres istnienia =
|okres istnienia =
|grafika = Puppenraeuber fg01.jpg
|grafika = Puppenraeuber fg01.jpg
|opis grafiki =
|opis grafiki =
|typ = [[stawonogi]]
|typ = [[stawonogi]]
|gromada = [[owady]]
|gromada = [[owady]]
|podgromada = [[Owady uskrzydlone|uskrzydlone]]
|podgromada = [[Owady uskrzydlone|uskrzydlone]]
|rząd = [[chrząszcze]]
|rząd = [[chrząszcze]]
|podrząd = [[chrząszcze drapieżne]]
|podrząd = [[chrząszcze drapieżne]]
|rodzina = [[Biegaczowate]]
|rodzina = [[Biegaczowate]]
|podrodzina = [[Carabinae]]
|podrodzina = [[Carabinae]]
|plemię = [[Carabini]]
|plemię = [[Carabini]]
|rodzaj = ''[[Calosoma]]''
|rodzaj = ''[[Calosoma]]''
|gatunek = tęcznik mniejszy
|gatunek = tęcznik mniejszy
|synonimy =
|synonimy =
|wikispecies = Calosoma inquisitor
|wikispecies = Calosoma inquisitor
|commons = Calosoma inquisitor
|commons = Calosoma inquisitor
}}
}}
'''Tęcznik mniejszy''', '''liszkarz mniejszy'''{{r|Zahradnik}} (''Calosoma inquisitor'') - gatunek [[chrząszcze|chrząszcza]] z rodziny [[Biegaczowate|biegaczowatych]] i plemienia [[Carabini]]. W Polsce objęty jest częściową [[Gatunkowa ochrona zwierząt|ochroną gatunkową]]{{r|Ochr}}{{r|rozp2016}}.
'''Tęcznik mniejszy''', '''liszkarz mniejszy'''{{r|Zahradnik}} (''Calosoma inquisitor'') gatunek [[chrząszcze|chrząszcza]] z rodziny [[Biegaczowate|biegaczowatych]] i plemienia [[Carabini]]. W Polsce objęty jest częściową [[Gatunkowa ochrona zwierząt|ochroną gatunkową]]{{r|Ochr|rozp2016}}.


== Opis ==
== Opis ==
Osiąga długość 13-21 mm. Wierzch ciała miedzianobrązowy lub brązowy z niebieskim, zielonym lub czarnym odcieniem. Spód zielony (lub zielononiebieski), nogi czarne. [[Przedplecze]] i spód punktowane{{r|mały}}. Wyróżnia się także obrzeżeniem przedplecza zanikającym na długo przed jego podstawą{{r|ik}}.
Osiąga długość 13–21 mm. Wierzch ciała miedzianobrązowy lub brązowy z niebieskim, zielonym lub czarnym odcieniem. Spód zielony (lub zielononiebieski), nogi czarne. [[Przedplecze]] i spód punktowane{{r|mały}}. Wyróżnia się także obrzeżeniem przedplecza zanikającym na długo przed jego podstawą{{r|ik}}.


== Biologia i ekologia ==
== Biologia i ekologia ==
Tęcznik mniejszy jest [[chrząszcze drapieżne|chrząszczem drapieżnym]], żyjącym w nasłonecznionych lasach liściastych. Należy do chrząszczy pożytecznych, niszczy szkodliwe [[Gąsienica (larwa)|gąsienice]] [[Motyle|motyli]]. Poluje na nie na drzewach i na ziemi{{r|mały}}.
Tęcznik mniejszy jest [[chrząszcze drapieżne|chrząszczem drapieżnym]], żyjącym w nasłonecznionych lasach liściastych. Należy do chrząszczy pożytecznych, niszczy szkodliwe [[Gąsienica (larwa)|gąsienice]] [[Motyle|motyli]]. Poluje na nie na drzewach i na ziemi{{r|mały}}.


Owad ten nie posiada zdolności do lotu{{r|mały}}.
Owad ten nie posiada zdolności do lotu{{r|mały}}.


Żyje 2-3 lata. Samica składa jaja do ziemi w maju, gdzie szybko wylęgają się z nich larwy i przepoczwarczają. Młode chrząszcze pojawiają się już w czerwcu, lecz pozostają w ziemi do wiosny następnego roku{{r|Zahradnik}}.
Żyje 2–3 lata. Samica składa jaja do ziemi w maju, gdzie szybko wylęgają się z nich larwy i przepoczwarczają. Młode chrząszcze pojawiają się już w czerwcu, lecz pozostają w ziemi do wiosny następnego roku{{r|Zahradnik}}.


== Występowanie ==
== Występowanie ==
Linia 38: Linia 38:
== Przypisy ==
== Przypisy ==
{{Przypisy|
{{Przypisy|
<ref name=ik>{{cytuj książkę |autor=Jürgen Trautner |autor2=Kartin Geigenmüller |tytuł=Tiger Beetles, Ground Beetles. Ilustrated Key to the Cicindellidae and Carabidae of Europe |rok=1987 |wydawca= Josef Margraf |strony=}}</ref>
<ref name=ik>{{cytuj książkę |autor=Jürgen Trautner |autor2=Kartin Geigenmüller |tytuł=Tiger Beetles, Ground Beetles. Ilustrated Key to the Cicindellidae and Carabidae of Europe |rok=1987 |wydawca= Josef Margraf |strony=}}</ref>
<ref name="mały">{{Cytuj książkę | tytuł = Mały atlas chrząszczy | data = 1972 | wydawca = PWRiL | miejsce = Warszawa}}</ref>
<ref name="mały">{{Cytuj książkę |tytuł = Mały atlas chrząszczy |data = 1972 |wydawca = PWRiL |miejsce = Warszawa}}</ref>
<ref name=Zahradnik>{{Cytuj książkę |autor=Jiri Zahradnik |tytuł=Przewodnik: Owady |rok=2000 |miejsce=Warszawa |wydawca=Multico |strony=134}}</ref>
<ref name=Zahradnik>{{Cytuj książkę |autor= Jiří Zahradník |autor link = Jiří Zahradník |tytuł=Przewodnik: Owady |rok=2000 |miejsce=Warszawa |wydawca=Multico |strony=134}}</ref>
<ref name=Ochr>{{cytuj stronę | url = http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20140001348 | tytuł = Dz.U. 2014 poz. 1348 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt | data dostępu= 2014-10-08}}</ref>
<ref name=Ochr>{{cytuj stronę |url = http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20140001348 |tytuł = Dz.U. 2014 poz. 1348 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt |data dostępu= 2014-10-08}}</ref>
<ref name=rozp2016>{{cytuj stronę | url = http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20160002183 | tytuł = Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz. U. z 2016 r., poz. 2183)| data dostępu= 2017-01-16}}.</ref>
<ref name=rozp2016>{{cytuj stronę |url = http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20160002183 |tytuł = Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz. U. z 2016 r., poz. 2183)| data dostępu= 2017-01-16}}</ref>
}}
}}



Wersja z 01:06, 23 lut 2019

Tęcznik mniejszy
Calosoma inquisitor
(Linnaeus, 1758)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Podgromada

uskrzydlone

Rząd

chrząszcze

Podrząd

chrząszcze drapieżne

Rodzina

Biegaczowate

Podrodzina

Carabinae

Plemię

Carabini

Rodzaj

Calosoma

Gatunek

tęcznik mniejszy

Tęcznik mniejszy, liszkarz mniejszy[1] (Calosoma inquisitor) – gatunek chrząszcza z rodziny biegaczowatych i plemienia Carabini. W Polsce objęty jest częściową ochroną gatunkową[2][3].

Opis

Osiąga długość 13–21 mm. Wierzch ciała miedzianobrązowy lub brązowy z niebieskim, zielonym lub czarnym odcieniem. Spód zielony (lub zielononiebieski), nogi czarne. Przedplecze i spód punktowane[4]. Wyróżnia się także obrzeżeniem przedplecza zanikającym na długo przed jego podstawą[5].

Biologia i ekologia

Tęcznik mniejszy jest chrząszczem drapieżnym, żyjącym w nasłonecznionych lasach liściastych. Należy do chrząszczy pożytecznych, niszczy szkodliwe gąsienice motyli. Poluje na nie na drzewach i na ziemi[4].

Owad ten nie posiada zdolności do lotu[4].

Żyje 2–3 lata. Samica składa jaja do ziemi w maju, gdzie szybko wylęgają się z nich larwy i przepoczwarczają. Młode chrząszcze pojawiają się już w czerwcu, lecz pozostają w ziemi do wiosny następnego roku[1].

Występowanie

Występuje w Europie, Afryce Północnej i na Kaukazie[1]

Przypisy

  1. a b c Jiří Zahradník: Przewodnik: Owady. Warszawa: Multico, 2000, s. 134.
  2. Dz.U. 2014 poz. 1348 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt. [dostęp 2014-10-08].
  3. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz. U. z 2016 r., poz. 2183). [dostęp 2017-01-16].
  4. a b c Mały atlas chrząszczy. Warszawa: PWRiL, 1972.
  5. Jürgen Trautner, Kartin Geigenmüller: Tiger Beetles, Ground Beetles. Ilustrated Key to the Cicindellidae and Carabidae of Europe. Josef Margraf, 1987.

Linki zewnętrzne