Jan Hińcza z Rogowa: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
Linia 42: Linia 42:
[[Kategoria:Rogowscy herbu Działosza]]
[[Kategoria:Rogowscy herbu Działosza]]
[[Kategoria:Zmarli w 1473]]
[[Kategoria:Zmarli w 1473]]
[[Kategoria:Kasztelanowie sieradzcy]]
[[Kategoria:Kasztelanowie sandomierscy]]

Wersja z 09:25, 7 kwi 2019

Jan Hińcza
Herb rodowy
Herb Działosza
Data urodzenia

1405–1410

Data śmierci

29 września 1473

Rodzice

Hińcza z Rogowa

Wojny i bitwy

Bitwa pod Grotnikami
Wojna trzynastoletnia

Administracja

podskarbi koronny, kasztelan sandomierski

Jan Hińcza z Rogowa herbu Działosza (ur. pomiędzy 1405 a 1410, zm. 29 września 1473) – podskarbi koronny, kasztelan sandomierski.

Był najmłodszym synem Hińczy z Rogowa. W 1427 przebywał na dworze króla Władysława Jagiełły, gdzie został oskarżony o romans z królową Sonką Holszańską[1]. Następnie związał się z ruchem husyckim kierowanym przez Spytka z Melsztyna. Opuścił go jednak przed decydująca walką i przeszedł na stronę przeciwną [2]. W 1439 w czasie bitwy pod Grotnikami dowodził wojskami atakującymi obóz husytów w zakolu Nidy[3].

 Osobny artykuł: Bitwa pod Grotnikami.

W 1440 towarzyszył Władysławowi Warneńczykowi w podróży na Węgry. W latach 1447–1460 pełnił funkcję podskarbiego koronnego, w latach 1443–1452 był kasztelanem rozpierskim. W 1452 pełnił funkcje starosty nieszawskiego, jako rycerz i dyplomata brał udział w wojnie trzynastoletniej wraz z Mikołajem Szarlejskim włączył się czynnie o przyłączenie Prus do Polski. Wg Jana Długosza brał udział w rokowaniach pokojowych z Krzyżakami w 1455 i 1464 roku. W 1457 towarzyszył w orszaku królowi Kazimierzowi w czasie wizyty w Gdańsku. Od 1453 był kasztelanem sieradzkim. W 1460 został mianowany kasztelanem sandomierskim, w 1466 został starostą krzepickim a w 1572 starostą golubskim[4]. Ożenił się z Dorotą Koziegłowską (zm. ok. 1489) herbu Lis. W jej imieniu w latach 1445–1473 zarządzał zamkiem w Mirowie mianując burgrabiów[5].

Dysponując ogromnym majątkiem dokonał wielu fundacji głównie na rzecz kościoła katolickiego. W 1459 rozpoczął budowę rodzinnego mauzoleum kaplicy na Wawelu. W rodzinnym Rogowie ufundował drewniany kościół, po śmierci kardynała Zbigniewa Oleśnickiego wspierał finansowo budowę kościoła Bernardynów na Stradomiu. Dla bernardynek ufundował drewniany kościół św. Agnieszki. W 1466 jako starosta krzepicki za zgodą króla wyraził zgodę na utworzenie w Krzepicach klasztoru kanoników laterańskich[6]. W Kole przy Kościele Podwyższenia Krzyża Świętego ufundował i uposażył kolegium mansjonarzy. Wspierał szpitale: św. Ducha w Krakowie, św. Jadwigi na Stradomiu, w testamencie zapisał srebrne naczynia katedrze wawelskiej[7]. Wobec bezpotomnej śmierci Jana Hińczy pozostawiony przez niego majątek odziedziczyły wnuki siostry Małgorzaty synowie Jana Kobylańskiego starosty brzeskiego (zm. 1471) Jan i Jakub Kobylański (zm. 1528).

Przypisy

  1. Bożena Czwojdrak Jan Hińcza z Rogowa – rycerz królowej Zofii [w] Faworyci i opozycjoniści. Król a elity polityczne w Rzeczpospolitej XV-XVIII wieku wyd. Zamek Królewski na Wawelu 2006
  2. Rycerz Hińcza z Rogowa i husytyzm
  3. Tadeusz Manteuffel, Historia Polski. Tam I do roku 1764. Warszawa 1958, s. 597
  4. Hińcza z Rogowa (zm. 1473), kasztelan sandomierski [w] Polski Słownik Biograficzny t. 9 wyd. 1961 s. 521
  5. Urzędnicy łęczyccy, sieradzccy i wieluńscy XIII-XV w. spisy oprac. Janusz Bieniak, Alicja Szymczakowa. Wyd. Wrocław 1985 s. 154
  6. Parafia św. Jakuba w Krzepicach
  7. Janina Kalinowska, Jan Hińcza z Rogowa i jego działalność fundacyjna na dworze pierwszych Jagiellonów [w] „Analecta Cracoviensia” t. 19 (1987), s. 319–341