Spółgłoska szczelinowa krtaniowa dźwięczna: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m Usunięto kategorię "Spółgłoski"; Dodano kategorię "Spółgłoski płucne" za pomocą HotCat |
|||
| Linia 30: | Linia 30: | ||
{{spółgłoski}} |
{{spółgłoski}} |
||
[[Kategoria:Spółgłoski]] |
[[Kategoria:Spółgłoski płucne|szczelinowa krtaniowa dźwięczna]] |
||
Wersja z 18:28, 19 maj 2019
| Numer IPA | 147 | |||
|---|---|---|---|---|
| ɦ | ||||
| Jednostka znakowa |
ɦ | |||
| Unikod |
U+0266 | |||
| UTF-8 (hex) |
c9 a6 | |||
| Inne systemy | ||||
| X-SAMPA | h\ | |||
| Kirshenbaum | h<?> | |||
| IPA Braille↗ | ⠦⠓ | |||
| Przykład | ||||
| informacje • pomoc | ||||
| ||||
| Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. | ||||
Spółgłoska szczelinowa krtaniowa dźwięczna – rodzaj dźwięku spółgłoskowego występujący w językach naturalnych. W międzynarodowej transkrypcji fonetycznej IPA oznaczana jest symbolem: [ɦ]. W niektórych językach słowiańskich zastępuje ona spółgłoskę [ɡ]. Również niektórzy użytkownicy języka polskiego, zwłaszcza z pogranicza białoruskiego, ukraińskiego i czeskiego, wymawiają nadal <h> jako /ɦ/, w przeciwieństwie do <ch> wymawianego /x/. Jest to wymowa tradycyjna, która obowiązywała jeszcze w XVII wieku i później[1].
Artykulacja
W czasie artykulacji podstawowego wariantu [ɦ]:
- modulowany jest prąd powietrza wydychanego z płuc, czyli jest to spółgłoska płucna egresywna
- tylna część podniebienia miękkiego zamyka dostęp do jamy nosowej, powietrze uchodzi przez jamę ustną (spółgłoska ustna)
- prąd powietrza w jamie ustnej przepływa ponad całym językiem lub przynajmniej uchodzi wzdłuż środkowej linii języka (spółgłoska środkowa)
- jest to spółgłoska krtaniowa – Masy powietrza wydychanego z płuc przechodzą między więzadłami głosowymi, ale właściwie nie jest to spółgłoska szczelinowa.
- spółgłoska ta jest dysząco dźwięczna – w tym miejscu artykulacji dźwięczność sensu stricto jest niemożliwa.
Przykłady
- w języku białoruskim: гара [ɦaˈra] "góra"
- w języku czeskim: hora [ˈɦɔra] "góra"
- w języku fińskim: raha ['rɑɦɑ] "pieniądze"
- w języku ukraińskim: багато [bä'ɦätɔ] "wiele"
- w języku zulu: ihhashi [iːˈɦaːʃi] "koń"
Przypisy
- ↑ Mirosława Siuciak: Skąd wzięła się różnica w pisowni głosek ch i h?. Uniwersytet Śląski Instytut Języka Polskiego Poradnia językowa, 2004-10-11. [dostęp 2014-05-04]. (pol.).