Przejdź do zawartości

Dżelada brunatna: Różnice pomiędzy wersjami

Dodane 299 bajtów ,  4 lata temu
drobne techniczne, dojrzałość płciowa
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
new photo
drobne techniczne, dojrzałość płciowa
Linia 53:
 
== Wygląd ==
Długość głowy i tułowia ok. 70cm70 cm, ogona ok. 50cm50 cm. Sierść na grzbiecie ciemnobrązowa, na spodzie ciała jaśniejsza, szara lub szarawobiała. Otwory nosowe umiejscowione z boku nosa. Występuje charakterystyczne jasne obramowanie oczu. Ogon zakończony pędzlem{{odn|Kowalski|Krzanowski|Kubiak|Rzebik-Kowalska|1990|s=60}}. Z przodu długie włosy tworzą rodzaj płaszcza, skóra na piersi i gardzieli nieowłosiona, czerwona, o zabarwieniu i wyglądzie zależnym od cyklu płciowego samicy. U samców twarz okolona długimi bokobrodami{{odn|Kowalski|Krzanowski|Kubiak|Rzebik-Kowalska|1990|s=60}}, występuje bujna grzywa.
 
== Ekologia i rozród ==
Dżelady żywią się w 90% trawą<ref name=":0">{{Cytuj|autor=Redakcja|tytuł=Łąki dla krwawiących serc. Piękny świat dla fascynujących małp|data dostępu=2017-06-04|opublikowany=www.national-geographic.pl|url=http://www.national-geographic.pl/national-geographic/przyroda/laki-dla-krwawiacych-serc-piekny-swiat-dla-fascynujacych-malp?smclient=a3cc6837-0659-456c-ba06-50f87121151b|język=pl}}</ref>, a przy jej niedoborze innymi roślinami, owocami i kwiatami. Poszukując pokarmu wspinają się w ciągu dnia na wysokość 3000 m, aż po granice śniegu, gdzie znajdują się górskie łąki{{odn|Kowalski|Krzanowski|Kubiak|Rzebik-Kowalska|1990|s=60}}. Pokarm rozcierają zębami trzonowymi<ref name=":0" />. Żyją w grupach rodzinnych, które na czas żerowania łączą się w większe [[Stado|stada]] liczące do 70 osobników. Przewodnikami stada jest kilka starych samców, które w razie niebezpieczeństwa wydają ostrzegawcze szczeknięcia. Atakowane stado broniąc się obrzuca przeciwnika kamieniami{{odn|Kowalski|Krzanowski|Kubiak|Rzebik-Kowalska|1990|s=60}}. Grupa rodzinna złożona jest z jednego samca i kilku samic z młodymi. Dżelady prowadzą naziemny i dzienny tryb życia, w nocy{{odn|Kowalski|Krzanowski|Kubiak|Rzebik-Kowalska|1990|s=60}} śpią na skalnych półkach. Ciąża trwa 5-6 miesięcy. Młode rodzą się zwykle w czasie od lutego do kwietnia{{odn|Kowalski|Krzanowski|Kubiak|Rzebik-Kowalska|1990|s=60}}, dojrzałość płciową osiągają w wieku 5 lat<ref>{{Cytuj pismo | autor = Radosław Kożuszek | tytuł = Gadatliwa bestia | czasopismo = [[Wiedza i Życie]] | oznaczenie = Listopad 2018 nr 11 (1007) | strona = 42| wydawca = [[Prószyński Media]]| miejsce = Warszawa| issn = 0137-8929}}</ref>. Długość życia w warunkach naturalnych nie jest znana. W niewoli odnotowano osobnika, który żył ponad 30 lat.
 
== Podgatunki ==