Otwarty fundusz emerytalny: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
źródła/przypisy |
akt. |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
'''Otwarty fundusz emerytalny''' ('''OFE''') – w Polsce jest to [[osoba prawna]] stanowiąca odrębną masę majątkową, zarządzana i reprezentowana przez [[powszechne towarzystwo emerytalne]] (PTE), działający na podstawie ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych ({{Dziennik Ustaw| |
'''Otwarty fundusz emerytalny''' ('''OFE''') – w Polsce jest to [[osoba prawna]] stanowiąca odrębną masę majątkową, zarządzana i reprezentowana przez [[powszechne towarzystwo emerytalne]] (PTE), działający na podstawie ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych ({{Dziennik Ustaw|2020|105}}). Członkowie OFE posiadają jednostki rozrachunkowe zapisane na ich indywidualnych rachunkach, których wartość jest wyceniana każdego [[Dzień roboczy|dnia roboczego]] w oparciu o aktualną wartość rynkową aktywów OFE i sumę jednostek rozrachunkowych zapisanych na rachunkach prowadzonych przez dane OFE. OFE inwestuje posiadane środki w [[Instrument finansowy|instrumenty finansowe]] dopuszczone przez obowiązujące przepisy i w granicach dopuszczonych limitów{{r|Leszek Kostrzewski Piotr2013|rmf}}. |
||
Otwarte fundusze emerytalne powstały w ramach [[Program czterech reform|reformy systemu emerytalnego]] w 1999 roku i pozwalają na gromadzenie [[Pieniądz|środków pieniężnych]] na [[Emerytura|emeryturę]] w tzw. II filarze{{r|Marek Góra2001}}. Podstawą prawną dla działalności otwartych funduszy emerytalnych w Polsce jest ustawa o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych. |
Otwarte fundusze emerytalne powstały w ramach [[Program czterech reform|reformy systemu emerytalnego]] w 1999 roku i pozwalają na gromadzenie [[Pieniądz|środków pieniężnych]] na [[Emerytura|emeryturę]] w tzw. II filarze{{r|Marek Góra2001}}. Podstawą prawną dla działalności otwartych funduszy emerytalnych w Polsce jest ustawa o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych. |
Wersja z 16:07, 23 sty 2020
Otwarty fundusz emerytalny (OFE) – w Polsce jest to osoba prawna stanowiąca odrębną masę majątkową, zarządzana i reprezentowana przez powszechne towarzystwo emerytalne (PTE), działający na podstawie ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych (Dz.U. z 2020 r. poz. 105). Członkowie OFE posiadają jednostki rozrachunkowe zapisane na ich indywidualnych rachunkach, których wartość jest wyceniana każdego dnia roboczego w oparciu o aktualną wartość rynkową aktywów OFE i sumę jednostek rozrachunkowych zapisanych na rachunkach prowadzonych przez dane OFE. OFE inwestuje posiadane środki w instrumenty finansowe dopuszczone przez obowiązujące przepisy i w granicach dopuszczonych limitów[1][2].
Otwarte fundusze emerytalne powstały w ramach reformy systemu emerytalnego w 1999 roku i pozwalają na gromadzenie środków pieniężnych na emeryturę w tzw. II filarze[3]. Podstawą prawną dla działalności otwartych funduszy emerytalnych w Polsce jest ustawa o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych.
Ubezpieczeni w OFE
- Osobny artykuł:
Opłaty
- Opłata za zarządzanie – pobierana jest z aktywów funduszu proporcjonalnie do zgromadzonych środków ponosi ją każdy z członków funduszu.
- Opłata od składki – pobierana jest w formie potrącenia określonej procentowo kwoty ze składek wpłacanych do funduszu. Maksymalna wysokość tej opłaty wynosi obecnie 1,75% od każdej wpłacanej składki[4].
Dziedziczenie
Środki zgromadzone w OFE podlegają dziedziczeniu lub nabyciu przez osobę wskazaną przez członka OFE w dyspozycji na wypadek śmierci. Członek OFE wyznacza tzw. osoby uposażone (w niektórych OFE zwane beneficjentami) którym są przekazywane środki z OFE po śmierci członka, niezależnie od dziedziczenia spadku. W sytuacji gdy nie ma uposażonych (beneficjentów), środki z OFE wchodzą w skład masy spadkowej i są dziedziczone przez spadkobierców zmarłego członka OFE. Dziedziczenie odbywa się wyłącznie na wniosek spadkobiercy lub osoby uposażonej[5].
Pod warunkiem istnienia wspólności majątkowej, środki z OFE wchodzą w skład majątku wspólnego małżonków:
Po śmierci osoby posiadającej konto w OFE połowa środków jest przelewana na osobiste konto OFE współmałżonka. Druga połowa jest dziedziczona zgodnie z zasadami prawa spadkowego i podlega przekazaniu spadkobiercy lub innej osobie uposażonej, wskazanej podczas przystępowania do OFE[6].
Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z 2009 roku, jeśli współmałżonek nie posiada konta OFE to dziedziczenie pierwszej połowy kwoty wiąże się z koniecznością założenia takiego konta[7].
Prawa członka OFE
- Raz do roku otwarty fundusz emerytalny ma obowiązek przesłać członkowi OFE informację o środkach znajdujących się na jego rachunku, terminach dokonanych wpłat składek i wypłat transferowych, wynikach działalności lokacyjnej funduszu, zasadach polityki inwestycyjnej i celu inwestycyjnym funduszu, wraz ze wskaźnikami, do których są porównywane osiągane przez fundusz stopy zwrotu. Informacja jest przesyłana w trybie i formie uzgodnionych z członkiem funduszu.
- Każdy członek funduszu emerytalnego ma prawo do zmiany funduszu raz na kwartał (transfer).
- Przelewy środków między funduszami odbywają się w ostatnim dniu roboczym lutego, maja, sierpnia i listopada.
- Z dniem przelewu środków od nowa liczony był staż w funduszu emerytalnym (dzień transferu to dzień otwarcia konta w nowym OFE).
Obecnie obowiązująca ustawa z dnia 25 marca 2011 r. zlikwidowała opłaty związane z wypłatą transferową do innego funduszu.
Reforma w 2013 roku
W dniu 27 grudnia 2013 Prezydent RP Bronisław Komorowski podpisał ustawę o zmianach w systemie emerytalnym przewidującą przekazanie w dniu 3 lutego 2014 do ZUS skarbowych papierów wartościowych posiadanych przez OFE, a następnie ich umorzenie (Dz.U. z 2013 r. poz. 1717). Dotyczy to 51,5% jednostek rozrachunkowych znajdujących się na rachunku każdego członka OFE[8]. Ponadto wprowadzono dobrowolność przekazywania przyszłych składek do OFE, obniżono wysokość opłaty od składki pobieranej przez PTE, a także wprowadzono tzw. suwak bezpieczeństwa.
Zgodnie z założeniem „suwaka bezpieczeństwa” 10 lat przed momentem osiągnięcia ustawowego wieku emerytalnego środki zgromadzone na indywidualnym koncie członka OFE będą stopniowo transferowane na subkonto ubezpieczonego w ZUS. Celem tego mechanizmu jest mitygacja ryzyka utraty wartości środków zgromadzonych w OFE w wyniku ewentualnego spadku cen papierów wartościowych. Od 1 kwietnia do 31 lipca 2014 r. ubezpieczeni mogli wybrać czy część ich składki na ubezpieczenie emerytalne w wysokości 2,92% podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie emerytalne ma być wpłacana do OFE[9]. Ubezpieczeni, którzy podjęli taką decyzję musieli poinformować o tym ZUS. Deklaracje można było składać osobiście w siedzibach ZUS, pocztą lub przez Internet, przy pomocy Portalu Usług Elektronicznych ZUS[10]. W przypadku braku deklaracji przyszłe składki będą w całości przekazywane do ZUS (w wysokości 19,52%)[9]. Decyzję będzie można zmienić ponownie w 2016 roku (od 1 kwietnia do 31 lipca), a następnie co cztery lata w czasie tzw. „okienek transferowych”[9].
Plany likwidacji OFE z 2019 roku
15 kwietnia 2019 roku rząd Mateusza Morawieckiego zaprezentował plan przeniesienia oszczędności z Otwartych Funduszy Emerytalnych (OFE) na Indywidualne Konta Emerytalne (IKE) lub do ZUS. Przy wyborze pierwszej opcji zostanie naliczona 15-procentowa opłata[11].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Leszek Kostrzewski, Piotr Miączyński: ZUS zapisał na naszych kontach emerytalnych ponad 2 biliony zł. Gazeta Wyborcza, 2013.
- ↑ Krzysztof Berenda: Obalamy mity! O co chodzi w reformie emerytalnej. RMF24, 2013.
- ↑ Marek Góra: Nowy system emerytalny w Polsce. Wpływ na krótko- i długoterminowe perspektywy gospodarki i rynków finansowych. Zeszyty PBR-CASE, 2001. [zarchiwizowane z tego adresu (2007–03–21)].
- ↑ Informacje szczegółowe nt. PTE/OFE, Komisja Nadzoru Finansowego [dostęp 2014-08-30].
- ↑ Czy składki emerytalne można dziedziczyć?. Gazeta Wyborcza, 2014.
- ↑ Drugi filar OFE – Dziedziczenie środków. Elfin.pl.
- ↑ OFE:SN o dziedziczeniu OFE. Interia.pl, 9 kwietnia 2009.
- ↑ Strony nie znaleziono – Biuro Podatek [online], www.podatek.info.pl [dostęp 2018-04-19] (pol.).
- ↑ a b c Wybór OFE czy ZUS. Emerytura.gov.pl.
- ↑ pue.zus.pl.
- ↑ Rząd: oszczędności zgromadzone w OFE do IKE lub do ZUS [online], pap.pl, 15 kwietnia 2019 .
Bibliografia
- Leokadia Oręziak, OFE. Katastrofa prywatyzacji emerytur w Polsce, Książka i Prasa, Warszawa 2014
- Nicholas Barr, Peter Diamond, Reformy systemu emerytalnego. Krótki przewodnik, Polskie Towarzystwo Ekonomiczne, Warszawa 2014
- Mitchell Orenstein, Prywatyzacja emerytur. Transnarodowa kampania na rzecz reformy zabezpieczenia społecznego, Polskie Towarzystwo Ekonomiczne, Warszawa 2013
Linki zewnętrzne
- Założenia zreformowanego systemu emerytalnego
- Rynek emerytalny. knf.gov.pl. [dostęp 8 lipca 2019].
- Anna Popiołek: Najlepszy rok w historii OFE. W 2017 zyski przebiły 18 proc.. wyborcza.biz, 2018-01-04. [dostęp 8 lipca 2019].
- Opinie Biura Analiz Sejmowych dotyczące zmian w OFE (druk sejmowy nr 3946), „Przed pierwszym czytaniem”, 1/2011, Biuro Analiz Sejmowych Kancelarii Sejmu