Olimp: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
m Wycofano edycje użytkownika 83.6.148.32 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Yashaa. Znacznik: Wycofanie zmian |
Poszerzono treść Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej) |
||
Linia 24: | Linia 24: | ||
[[Plik:Mount Olympus 3D.gif|thumb|240px|Trójwymiarowa prezentacja Olimpu]] |
[[Plik:Mount Olympus 3D.gif|thumb|240px|Trójwymiarowa prezentacja Olimpu]] |
||
Jego najwyższy szczyt [[Mitikas]] wznosi się na |
Jego najwyższy szczyt [[Mitikas]] wznosi się na hsuiuhssuhnuxsbwubuiuibxsbuuvywekurwahvjgujvysw2yvjykguyuyxwekfyuwwsuvmywevjyuwexvkyuwxevkyugkyuexvyukswvk77wexvwkeg67yvkuwqkvyuw2vyku2wyvkuwvkyu1swjyvuws1jyvt1wsvjtu1wsjuvy2swujtvw2stcjxwtjwyxcsdtyjwfuwdegyuwdemfyudwecywedcdewvvdewvwsjbihwdehiuuihkukycdg7gik7ikcqdjuvyugcgjyduyvjujyvscdavyujvyuykuvawckyugyg7k 2918 [[n.p.m.|m n.p.m.]] Inne szczyty to [[Skolio]] (2911 [[N.p.m.|m n.p.m.]]), [[Stefani (szczyt)|Stefani]] (2909 m n.p.m.), [[Skala (szczyt)|Skala]] (2866 m n.p.m.), [[Touba (szczyt)|Touba]] (2785 m n.p.m.). Masyw znajduje się między dolinami rzek [[Pinios (Tesalia)|Pinios]] i [[Aliakmon]], nad [[Zatoka Termajska|Zatoką Termajską]]. Na zachodzie i południowym zachodzie kończy się pionowymi ścianami o wysokości do 500 metrów. Z północnych urwisk najwyższa jest ściana Skolio, licząca 400 metrów. Deniwelacja między centrum [[Litochoro]] a głównym szczytem Olimpu wynosi 2620 metrów. |
||
Masyw Olimpu zbudowany jest z [[jura wczesna|dolnojurajskich]] ([[lias]]owych) [[skały osadowe|skał osadowych]] powstałych w płytkim [[morze epikontynentalne|morzu epikontynentalnym]]. Około miliona lat temu, w [[epoka lodowa|epoce lodowcowej]], masyw Olimpu był [[zlodowacenie|zlodowacony]], czego pozostałością są [[cyrk lodowcowy|cyrki lodowcowe]]. |
Masyw Olimpu zbudowany jest z [[jura wczesna|dolnojurajskich]] ([[lias]]owych) [[skały osadowe|skał osadowych]] powstałych w płytkim [[morze epikontynentalne|morzu epikontynentalnym]]. Około miliona lat temu, w [[epoka lodowa|epoce lodowcowej]], masyw Olimpu był [[zlodowacenie|zlodowacony]], czego pozostałością są [[cyrk lodowcowy|cyrki lodowcowe]]. |
Wersja z 13:01, 17 mar 2020
Olimp | |
Państwo | |
---|---|
Położenie |
Nomos Pieria↗, Region Macedonia Środkowa, Elasona |
Wysokość |
2918 m n.p.m. |
Wybitność |
2356 m |
Pierwsze wejście |
1913 |
Położenie na mapie Grecji | |
40°05′N 22°21′E/40,083333 22,350000 |
Olimp (gr. Όλυμπος, ΄Olimbos; wymawiane z akcentem na pierwszą sylabę) – najwyższy masyw górski w Grecji, położony między północną a środkową częścią kraju, oddzielający historyczną Macedonię od Tesalii.
Jego najwyższy szczyt Mitikas wznosi się na hsuiuhssuhnuxsbwubuiuibxsbuuvywekurwahvjgujvysw2yvjykguyuyxwekfyuwwsuvmywevjyuwexvkyuwxevkyugkyuexvyukswvk77wexvwkeg67yvkuwqkvyuw2vyku2wyvkuwvkyu1swjyvuws1jyvt1wsvjtu1wsjuvy2swujtvw2stcjxwtjwyxcsdtyjwfuwdegyuwdemfyudwecywedcdewvvdewvwsjbihwdehiuuihkukycdg7gik7ikcqdjuvyugcgjyduyvjujyvscdavyujvyuykuvawckyugyg7k 2918 m n.p.m. Inne szczyty to Skolio (2911 m n.p.m.), Stefani (2909 m n.p.m.), Skala (2866 m n.p.m.), Touba (2785 m n.p.m.). Masyw znajduje się między dolinami rzek Pinios i Aliakmon, nad Zatoką Termajską. Na zachodzie i południowym zachodzie kończy się pionowymi ścianami o wysokości do 500 metrów. Z północnych urwisk najwyższa jest ściana Skolio, licząca 400 metrów. Deniwelacja między centrum Litochoro a głównym szczytem Olimpu wynosi 2620 metrów.
Masyw Olimpu zbudowany jest z dolnojurajskich (liasowych) skał osadowych powstałych w płytkim morzu epikontynentalnym. Około miliona lat temu, w epoce lodowcowej, masyw Olimpu był zlodowacony, czego pozostałością są cyrki lodowcowe.
Zbocza gór porośnięte są lasami iglastymi, liściastymi oraz makią. W wyższych partiach lasy przechodzą w łąki. Olimp jest ośrodkiem wypoczynkowo-turystycznym, z założonym w 1938 roku parkiem narodowym.
W mitologii greckiej Olimp uważany był za siedzibę bogów greckich, w tym najważniejszego: Zeusa. Z tego miejsca bogowie mieli kierować ludzkimi losami. Wierzono, że ilekroć jakiś człowiek próbował tam wejść, spadał z niego.
Pierwszego wejścia na najwyższy szczyt (Mitikas) dokonali Daniel Baud Bovy, Frédéric Boissonas i Christos Kakalos w 1913. Obecnie z Litochoro można w głąb masywu dotrzeć asfaltową drogą (poza okresem zimowym). Następnie z uroczyska Prionia wiedzie na szczyty szlak pieszy.
W trakcie greckich powstań narodowych (a także w okresach między nimi) oraz podczas okupacji włosko-niemieckiej w latach 1941–1944 i w następującej po niej greckiej wojnie domowej masyw Olimpu stanowił schronienie dla macedońskich partyzantów[1].
W wyniku upadku podczas wspinaczki na Olimp w 1971 zmarł polski profesor botaniki Bogumił Pawłowski[2].
Co najmniej od czterech tysiącleci masyw Olimpu przecinają dwie trasy drogowe, a od roku 1909 także szlak kolejowy. Główna trasa wiedzie z Macedonii, przez malowniczą dolinę Tempe, do Tesalii. W 2004 oddano na tej trasie dwa tunele kolejowe, przebite przez masyw góry i zastępujące starą linię[3].
Ukończenie budowy trzech podwójnych tuneli drogowych Autostrady Egejskiej miało nastąpić w 2017[4].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Emeis oi Ellines – uniwersytecka praca zbiorowa, wyd. Skai Biblio, 2008
- ↑ Tragiczna śmierć prof. Bogumiła Pawłowskiego. „Nowiny”, s. 2, nr 207 z 29 lipca 1971.
- ↑ The Story of Managing Projects: An Interdisciplinary Approach
- ↑ Επανεκκίνηση εργασιών στις σήραγγες των Τεμπών. 2016-03-10. [dostęp 2016-06-11]. (gr.).
Linki zewnętrzne
- Opis i zdjęcia szlaku na Olimp
- Olymbos (Olympus), summitpost.org (ang.)
- Witryna internetowa zarządu parku narodowego Olimpu (ang.)