Medal Zasługi Wojskowej (Austro-Węgry)

„Signum Laudis”
Medal Zasługi Wojskowej
Militärverdienstmedaille
Katonai Érdemérem

Awers złotego medalu na wojennej wstążce z podwójną koroną
Awers srebrnego medalu z mieczami na wojennej wstążce
Awers i rewers złotego medalu z mieczami na wojennej wstążce
Rewers brązowego medalu na pokojowej (czerwonej) wstążce
Baretka wstążki czasu wojny z mieczami
Baretka wstążki czasu wojny
Baretka wstążki czasu pokoju
Ustanowiono	1890
Wycofano	1918
Wielkość	średnica 30 mm lub 31 mm (od 1917) 38 mm (Wielki Medal)
Kruszec	brąz (do 1911)

„Signum Laudis”
Medal Węgierski z Koroną
Magyar Koronás Érem

Awers Wielkiego Złotego Medalu z Koroną na wstędze pokojowej (nadanego trzykrotnie)
Awers Wielkiego Złotego Medalu z Koroną na wstążce wojennej (tzw. dekoracja mała)
Awers Złotego Medalu z Koroną na wstążce cywilnej, wojskowej i wojennej z mieczami (tu błąd ilustracji, w tej ostatniej wersji wstążki nadawano jedynie medale srebrne i brązowe)
Ustanowiono	1922
Wycofano	1946

Signum Laudis (pol. Medal Zasługi Wojskowej „Signum Laudis”, potem Medal Węgierski z Koroną, niem. Militärverdienstmedaille „Signum Laudis”, węg. Katonai Érdemérem, potem Magyar Koronás Arany Érem) – wysokie odznaczenie austro-węgierskie w latach 1890–1918, a następnie węgierskie w latach 1922–1946. Po łacinie nazwa oznacza: „Znak zasługi”.

Historia i wygląd

Został wprowadzony dekretem cesarza Franciszka Józefa z 12 marca 1890 jako medal honorowy za wybitną służbę wojskową na rzecz monarchii tak w czasie pokoju, jak i wojny. Przysługiwał jedynie oficerom, jako dowód uznania cesarskiego. Początkowo medal wykonany był jedynie z brązu.

Dyplom nadania Signum Laudis

26 marca 1911 wprowadzono srebrny medal Signum Laudis za "wielokrotne działania godne cesarskiej pochwały". Dekret cesarski z 1 kwietnia 1916 wprowadził następnie także „Wielki Medal Zasługi Wojskowej” (Große Militärverdientsmedaille), będący złotą wersją Signum Laudis, nadawany za działania szczególnie godne cesarskiej pochwały. Wielki medal nadano jedynie 30 oficerom wyższych rang z armii austro-węgierskiej, niemieckiej i tureckiej (gen. İsmail Enver), w tym czterem dwukrotnie.

13 grudnia 1916 wprowadzono dla wszystkich wersji Miecze noszone na wstążce.

Odtąd podział medalu na stopnie, rodzaje i ilość nadań wyglądał następująco:

• Złoty (Wielki)
  • z mieczami na wojennej wstążce (trzykrotnie)
  • z mieczami na wojennej wstążce (dwukrotnie)
  • z mieczami na wojennej wstążce
  • na wojennej wstążce (trzykrotnie)
  • na wojennej wstążce (dwukrotnie)
  • na wojennej wstążce
  • na pokojowej wstążce
• Srebrny
  • z mieczami na wojennej wstążce (trzykrotnie)
  • z mieczami na wojennej wstążce (dwukrotnie)
  • z mieczami na wojennej wstążce
  • na wojennej wstążce (trzykrotnie)
  • na wojennej wstążce (dwukrotnie)
  • na wojennej wstążce
  • na pokojowej wstążce
• Brązowy
  • z mieczami na wojennej wstążce
  • na wojennej wstążce
  • na pokojowej wstążce

Medal z lat 1890–1918 był w kształcie okręgu, nad którym umieszczona była korona. Na awersie znajdował się profil głowy panującego cesarza – początkowo Franciszka Józefa, a od kwietnia 1917 cesarza Karola. Średnica medali brązowych i srebrnych wynosiła 30 mm lub 31 mm (od 1917), a wielkiego medalu – 38 mm.

Medal był zawieszany na trójkątnej wstążce: czerwonej – w wypadku medali za zasługi w czasie pokoju, albo białej z czerwonymi paskami po bokach, połączonymi z czerwonymi prążkami poziomymi – podczas wojny. Dekret z 1 kwietnia 1916 wprowadził ponadto metalowe poprzeczki na wstążce, oznaczające kolejne nadania medalu.

22 kwietnia 1917 zmieniono portret na awersie oraz krój korony na podwójną koronę.

Po I wojnie światowej medal ponownie został wprowadzony 14 czerwca 1922, tym razem jako odznaczenie czysto węgierskie pod nazwą Medal Węgierski z Koroną. Zmieniono awers medalu; portret cesarza Franciszka Józefa został zastąpiony krzyżem andegaweńskim z królewskiego Herbu Węgier, a podwójna korona monarchii austro-węgierskiej – Koroną św. Stefana. Przyznawany był na wstążce cywilnej (zielonej, a w przypadku wielkiego medalu – czerwonej z białymi paskami wzdłuż krawędzi), wojskowej (zielonej z biało-czerwonymi paskami, a w przypadku wielkiego medalu – czerwonej z białymi paskami) lub wojennej (czerwonej z biało-zielonymi paskami).

Podział medalu na stopnie, rodzaje i ilość nadań:

• Wieki Złoty Medal (Medal Zasługi Szczególnie Wybitniej dla wojskowych lub Medal Zasługi Pełnej dla cywilów)
  • z mieczami na wojennej wstędze (dwukrotnie)
  • z mieczami na wojennej wstędze
  • na wojennej wstędze
  • na wstędze (trzykrotnie)
  • na wstędze (dwukrotnie)
  • na wstędze

• Złoty Medal
  • na wojskowej wstążce
  • na cywilnej wstążce (dwukrotnie)
  • na cywilnej wstążce

• Brązowy Medal z honorami wojennymi (dla nominowanych do odznaczeń lub orderów, którzy ich nie otrzymali z powodu zakończenia I wojny światowej), np:
  • na wojskowej wstążce z odznaką OKŻ
  • na wojennej wstążce z mieczami i odznaką KZDW

• Srebrny Medal
  • z mieczami na wojennej wstążce (dwukrotnie)
  • z mieczami na wojennej wstążce
  • na wojennej wstążce
  • na wojskowej wstążce (dwukrotnie)
  • na wojskowej wstążce
  • na cywilnej wstążce (dwukrotnie)
  • na cywilnej wstążce

• Brązowy Medal
  • z mieczami na wojennej wstążce
  • na wojennej wstążce
  • na wojskowej wstążce
  • na cywilnej wstążce

• Medal Dzielności (za ratowanie życia, na wstążce z czterech pasków białych i czterech czerwonych)

Ostatni medal przyznano 14 lutego 1945.

Bibliografia

• Stanisław Łoza, Stanisław Bieńkowski: Ordery i odznaczenia krajowe i zagraniczne: co wiedziec o nich należy. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa, 1926, s. 52.

Linki zewnętrzne

• The Military Merit Medals (Signum Laudis) 1914-1918 (ang.)
• «Медаль Военных Заслуг» Militaerverdienstmedaille (ros.) – zdjęcia wersji medalu
• Zdjęcia różnych wersji medalu