Towarzystwo Naukowe Warszawskie: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
drobne redakcyjne, drobne techniczne |
|||
Linia 14: | Linia 14: | ||
|zasięg = [[Rzeczpospolita Polska]] |
|zasięg = [[Rzeczpospolita Polska]] |
||
|stanowisko zarządzającego = |
|stanowisko zarządzającego = |
||
|zarządzający = [[Jerzy Marian Langer]] |
|zarządzający = prof. dr hab. [[Jerzy Marian Langer]] |
||
|członkowie = |
|członkowie = |
||
|numer rejestru = 0000110663 |
|numer rejestru = 0000110663 |
||
Linia 56: | Linia 56: | ||
* nauk technicznych z sekcją rolniczą |
* nauk technicznych z sekcją rolniczą |
||
Oprócz tego 3 komisje zarządu głównego: rewizyjna, wydawnicza i archiwalno-biblioteczna, a także 2 komisje wydziałowe: kultury słowa i językowa komisja slawistyczna. W ramach TNW działa też biblioteka. Wydawany jest '' |
Oprócz tego 3 komisje zarządu głównego: rewizyjna, wydawnicza i archiwalno-biblioteczna, a także 2 komisje wydziałowe: kultury słowa i językowa komisja slawistyczna. W ramach TNW działa też biblioteka. Wydawany jest ''Rocznik Towarzystwa Naukowego Warszawskiego''. Od dnia 6 listopada 2018 roku Towarzystwo Naukowe Warszawskie ma status Organizacji Pożytku Publicznego (KRS 0000110663). |
||
<br /> |
|||
== Prezesi TNW == |
== Prezesi TNW == |
||
Linia 73: | Linia 71: | ||
# [[Witold Rudowski]] (1995–2001) |
# [[Witold Rudowski]] (1995–2001) |
||
# [[Andrzej Paszewski]] (2001–2007) |
# [[Andrzej Paszewski]] (2001–2007) |
||
# [[Janusz Lipkowski]] ( |
# [[Janusz Lipkowski]] (2007–2020) |
||
#[[Jerzy Marian Langer]] (od 2020 |
# [[Jerzy Marian Langer]] (od 2020) |
||
== Przypisy == |
== Przypisy == |
Wersja z 04:43, 2 maj 2020
Państwo | |
---|---|
Siedziba | |
Data założenia |
1 marca 1907 |
Rodzaj stowarzyszenia | |
Zasięg | |
Prezes |
prof. dr hab. Jerzy Marian Langer |
Nr KRS | |
Data rejestracji |
30 kwietnia 2002 |
Powiązania | |
Strona internetowa |
Towarzystwo Naukowe Warszawskie (TNW) – polskie towarzystwo naukowe z siedzibą w Warszawie, o strukturze akademickiej z dwustopniowym członkostwem na podstawie wyboru.
Celem TNW jest popieranie i rozwijanie badań naukowych we wszystkich dziedzinach wiedzy, przez organizowanie zebrań naukowych, wykładów i odczytów, a także ogłaszanie konkursów na prace naukowe i przyznawanie nagród i prowadzenie działalności wydawniczej.
Historia
Powstało w 1907 i stanowiło kontynuację działalności Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Warszawie. Jego celem było rozwijanie i popieranie badań we wszystkich dziedzinach wiedzy oraz ogłaszanie po polsku prac naukowych.
Członkowie założyciele TNW wywodzili się głównie z koła warszawskiego członków Polskiej Akademii Umiejętności oraz z kręgu absolwentów Szkoły Głównej i członków Kasy im. Józefa Mianowskiego. Przed I wojną światową TNW stało się największą instytucją naukową na obszarze zaboru rosyjskiego. Sekretarzem generalnym Towarzystwa w latach 1909–1916, 1918–1919, 1925 był Franciszek Pułaski.
W październiku 1911 Edward Flatau przekazał TNW założoną przez siebie przy Towarzystwie Psychologicznym pracownię neurologiczną wraz z całym inwentarzem i zasiłkiem w wysokości 2000 rb. Towarzystwo Naukowe Warszawskie otrzymało w darze od hr. Józefa Potockiego dom przy ul. Śniadeckich 8, gdzie mieściła się pracownia neurobiologiczna. Przez wiele lat Flatau był jej kierownikiem. Według Hermana[1] „Dzień w dzień o godzinie 9 zjawiał się Flatau w pracowni neurobiologicznej przy ul. Śniadeckich 8. Tu wykonywał doświadczenia na zwierzętach, przeglądał preparaty histologiczne, zbierał piśmiennictwo, konferował ze swoimi współpracownikami. O godzinie 11 szedł na kawę do pobliskiej kawiarni Ostrowskiego przy zbiegu ul. Koszykowej i Marszałkowskiej i już po 15 minutach jechał do Szpitala na Czystem przy ul. Dworskiej 15”. Pracownia prowadziła badania w zakresie anatomii ogólnej i porównawczej ustroju nerwowego, fizjologii, anatomii patologicznej, patologii doświadczalnej oraz terapii doświadczalnej układu nerwowego.
W trakcie II wojny światowej TNW działało konspiracyjnie, organizując zebrania i wspomagając działanie tajnego szkolnictwa wyższego w Warszawie. Straty osobowe z czasu wojny sięgnęły jednej trzeciej stanu przedwojennego. Zniszczeniu uległa siedziba TNW w Pałacu Staszica w Warszawie oraz liczne naukowe zakłady, pracownie i laboratoria.
Utworzenie Polskiej Akademii Nauk w 1951 połączone było z likwidacją TNW, którego majątek przekazano PAN.
23 listopada 1980 na zebraniu w mieszkaniu Piotra Kubikowskiego, gdzie dyskutowało ośmiu członków dawnego Towarzystwa, zgłoszono postulat reaktywowania TNW jako korporacji uczonych, która „będzie rozwijała działalność odczytową i wydawniczą, obejmującą szeroką tematykę interdyscyplinarną”. Stosowną uchwałę podjęto na kolejnym spotkaniu dnia 6 maja 1981. W listopadzie lista członków założycieli liczyła już 40 osób; przewodniczącym został chemik Wiktor Kemula. Oficjalnej rejestracji Towarzystwa w Urzędzie Miasta st. Warszawy dokonano 4 grudnia 1981.
Struktura TNW
Członkami TNW jest obecnie (2020) około 450 uczonych, powiązanych głownie z warszawskimi instytucjami naukowymi. Od roku 1907 członkami Towarzystwa było blisko 1500 wybitnych uczonych. TNW jest podzielone na 6 wydziałów tematycznych:
- językoznawstwa i historii literatury
- nauk historycznych, społecznych i filozoficznych
- nauk matematycznych i fizycznych
- nauk biologicznych
- nauk medycznych
- nauk technicznych z sekcją rolniczą
Oprócz tego 3 komisje zarządu głównego: rewizyjna, wydawnicza i archiwalno-biblioteczna, a także 2 komisje wydziałowe: kultury słowa i językowa komisja slawistyczna. W ramach TNW działa też biblioteka. Wydawany jest Rocznik Towarzystwa Naukowego Warszawskiego. Od dnia 6 listopada 2018 roku Towarzystwo Naukowe Warszawskie ma status Organizacji Pożytku Publicznego (KRS 0000110663).
Prezesi TNW
- Aleksander Jabłonowski (1907–1913)
- Teodor Dydyński (1913–1916)
- Bronisław Chlebowski (1916–1918)
- Jan Karol Kochanowski (1918–1925)
- Kazimierz Żórawski (1925–1931)
- Wacław Sierpiński (1931–1952)
- Wiktor Kemula (1981–1985)
- Aleksander Gieysztor (1986–1992)
- Bolesław Górnicki (1992–1995)
- Witold Rudowski (1995–2001)
- Andrzej Paszewski (2001–2007)
- Janusz Lipkowski (2007–2020)
- Jerzy Marian Langer (od 2020)
Przypisy
- ↑ Herman EJ. Historia neurologii polskiej 1975. Polska Akademia Nauk, Monografie z dziejów nauki i techniki, Tom XCVII, Wrocław.