Uniwersytecki System Obsługi Studiów: Różnice pomiędzy wersjami

USOS
Autor	Międzyuniwersyteckie Centrum Informatyzacji
Pierwsze wydanie	rok 2000
Aktualna wersja stabilna	6.6.0 – 15 lipca 2020; ponad 3 lata temu
Rodzaj	Uniwersytecki System Obsługi Studiów
	Strona internetowa

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja nieprzejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 16:02, 27 sie 2020

USOS (Uniwersytecki System Obsługi Studiów) – system informatyczny służący do zarządzania tokiem studiów w szkole wyższej.

Zastosowanie

Główne obszary zastosowań USOS^[2]:

oferta dydaktyczna uczelni (definiowanie przedmiotów, zajęć, programów, terminów zajęć itp.)
obsługa toku studiów każdego studenta (zajęcia, oceny, protokoły, wznowienia studiów itp.)
immatrykulacja studentów
drukowanie i obsługa Elektronicznych Legitymacji Studenckich
podania studenckie
wnioski o pomoc socjalną
pensum pracownicze
prace i egzaminy dyplomowe
stypendia
rejestracje na zajęcia
płatności za usługi edukacyjne
sprawozdawczość
eksport danych do systemu POL-on^[3] – zintegrowanej platformy informatycznej MNiSW
międzyuczelniana (w tym międzynarodowa) wymiana studencka
ankiety.

USOS jest dostępny (m.in. ze względów bezpieczeństwa) tylko dla upoważnionych użytkowników i komputerów (co jest regulowane np. przy wykorzystaniu zapory sieciowej). Użytkownikami systemu są niemal wyłącznie pracownicy administracji uczelnianej^[2].

Historia rozwoju i warunki licencjonowania

Pierwsza wersja systemu powstała w 2000 r. na Wydziale Matematyki, Informatyki i Mechaniki Uniwersytetu Warszawskiego. Obecnie system jest aktywnie rozwijany przez uczelnie:^[4]

W skali całej Polski system rozwijany jest w ramach projektu USOS realizowanego przez Międzyuniwersyteckie Centrum Informatyzacji – konsorcjum powołane w celu utrzymywania i rozwoju systemów informatycznych wspierających zarządzanie szkołami wyższymi^[5]. MUCI jest właścicielem praw autorskich do USOS. Użytkownikami USOS są uczelnie będące członkami MUCI (udziałowcy konsorcjum) lub uczelnie będące tzw. Członkami Stowarzyszonymi MUCI w ramach projektu USOS^[6]. W ramach MUCI funkcjonuje Komisja ds. USOS, składająca się z przedstawicieli uczelni użytkujących USOS. Komisja ta decyduje o kierunkach rozwoju systemu.

Za rozwój i utrzymywanie systemu odpowiada Zespół roboczy ds. USOS z główną siedzibą na Wydziale Matematyki, Informatyki i Mechaniki Uniwersytetu Warszawskiego^[2]. Niektóre elementy USOS oraz aplikacji współpracujących z systemem tworzone są (m.in. w ramach prac zaliczeniowych i dyplomowych) przez studentów uczelni korzystających z systemu^[2]. Kierownikiem Komisji ds. USOS oraz szefem Zespołu roboczego ds. USOS od początku istnienia systemu jest dr Janina Mincer-Daszkiewicz, nauczyciel akademicki na Wydziale Matematyki, Informatyki i Mechaniki Uniwersytetu Warszawskiego^[2]^[7].

Aplikacje stowarzyszone z USOS

Z USOS stowarzyszony jest szereg aplikacji (najczęściej realizowanych w formie serwisu internetowego) przeznaczonych dla społeczności związanej z daną szkołą wyższą (kandydaci na studia, studenci, nauczyciele akademiccy)^[2]^[8]. Serwisy internetowe stowarzyszone z USOS są ogólnie dostępne przez przeglądarkę internetową, jakkolwiek dostęp do większości ich funkcji zazwyczaj jest możliwy jedynie dla odgórnie zarejestrowanych (przez pracowników administracji uczelnianej) użytkowników i wymaga zalogowania^[2].

Aplikacje rozwijane w ramach projektu USOS

USOSweb – serwis internetowy zawierający dane oparte na informacjach zgromadzonych w bazie danych USOS, co w pośredni sposób pozwala studentom i pracownikom na korzystanie z zasobów USOS.^[2] USOSweb umożliwia m.in. zdalne załatwianie spraw związanych z tokiem studiów, w których w tradycyjnej formie musiały pośredniczyć dziekanaty oraz inne instytucje lub osoby, co pozwala na użycie względem serwisu określenia wirtualny dziekanat^[2]. USOSweb udostępnia studentom m.in. plan zajęć, przegląd ocen i zaliczeń, zapisy na zajęcia i egzaminy, składanie podań, wypełnianie ankiet dotyczących procesu dydaktycznego, informacje o płatnościach i stypendiach, komunikację z uczestnikami tych samych zajęć i prowadzącymi. Nauczycielom akademickim serwis umożliwia m.in. obsługę wyników przeprowadzanych sprawdzianów, wystawianie ocen i zaliczeń, wypełnianie protokołów do zajęć, wysyłanie wiadomości do uczestników zajęć^[2]. W ramach jednej szkoły wyższej może działać wiele instancji serwisu USOSweb, obsługujących różne rozłączne podzbiory jednostek dydaktycznych (wydziałów, instytutów, itp.) wchodzących w skład uczelni. Taka sytuacja ma miejsce np. na Uniwersytecie Warszawskim^[9].

APD (Archiwum Prac Dyplomowych) – serwis internetowy pełniący rolę repozytorium prac dyplomowych. Wraz z pracami w APD przechowywane są takie informacje jak ocena z pracy lub recenzje opiekuna pracy i recenzenta^[8].

Informator ECTS – serwis internetowy zawierający informacje dotyczące systemu transferu i akumulacji punktów ECTS^[8].

Ankieter – serwis internetowy służący do przeprowadzania dowolnego rodzaju ankiet elektronicznych dla ogółu lub dowolnego podzbioru społeczności danej uczelni^[8].

SRS (System Rezerwacji Sal) – serwis internetowy służący pracownikom do rezerwowania sal w skali całej uczelni. Pozwala na zarządzanie wykorzystaniem wszystkich pomieszczeń dydaktycznych na danej uczelni, a także kosztami związanymi z ich wynajmem^[8].

Planista – aplikacja desktopowa działająca w systemach Microsoft Windows i Linux. Ma na celu wspomaganie układania planu zajęć z możliwą dokładnością do każdego tygodnia roku kalendarzowego^[8].

Migrator – aplikacja synchronizująca bazy danych. Migrator zwykle jest używany do synchronizacji danych pomiędzy centralną bazą USOS a jego aplikacjami stowarzyszonymi oraz lokalnymi systemami uczelnianymi. Synchronizacja danych przy użyciu Migratora, zwana migracją, jest procesem polegającym na (zazwyczaj dwukierunkowej) replikacji danych pomiędzy USOS a konkretnym serwisem internetowym^[2].

Aplikacje rozwijane w ramach innych projektów

IRK (Internetowa Rekrutacja Kandydatów) – serwis dla kandydatów na studia. Jego głównymi zadaniami są prezentacja katalogu oferowanych przez szkołę wyższą kierunków i programów studiów oraz rejestrowanie zdalnych zgłoszeń kandydatów. Zgromadzone w IRK dane osób, które dostały się na studia, mogą być przeniesione do USOS w momencie immatrykulacji. Projekt IRK jest podprojektem projektu USOS, co oznacza, że każda uczelnia, która uczestniczy w projekcie USOS może tym samym wdrożyć własną instancję serwisu IRK^[10].

IRK-MOST – wzorowany funkcjonalnie na IRK ogólnopolski serwis internetowy dla studentów pragnących odbyć część studiów poza macierzystą uczelnią w ramach Programu Mobilności Studentów MOST. Uczelnie biorące udział w programie umieszczają w serwisie ofertę kierunkową, na podstawie której student może elektronicznie zarejestrować się na wybrany kierunek w konkretnej szkole wyższej^[10].

biurokarier.edu.pl – ogólnopolski serwis internetowy dla pracodawców, studentów i absolwentów zarejestrowanych w Akademickich Biurach Karier. Pracodawcy otrzymują możliwość zamieszczania ofert pracy, stażu i praktyk oraz przeglądania CV studentów i absolwentów. Studentom i absolwentom serwis oferuje dostęp do ofert w nim zamieszczonych (wraz z opcją odpowiedzi na ofertę) oraz możliwość zredagowania własnego CV. Serwis jest przystosowany do współpracy z działającymi lokalnie na uczelniach instancjami USOS, z których pobiera aktualne dane studentów i absolwentów^[10]^[11].

Krajowy Rejestr Matur – ogólnopolskie repozytorium wyników matur i numerów PESEL maturzystów, którzy zamierzają ubiegać się o przyjęcie na studia wyższe. Dane o wynikach matur uzupełniane są w serwisie bezpośrednio przez Okręgowe Komisje Egzaminacyjne, które podpisały stosowną umowę z Uniwersytetem Warszawskim, reprezentującym uczelnie zrzeszone w tym projekcie. Wyniki zgromadzone w KReM mogą być przekazane do aplikacji rekrutacyjnej stosowanej przez daną szkołę wyższą, np. do serwisu IRK^[10]^[12].

ects.edu.pl – ogólnopolski serwis pełniący rolę zbioru uczelnianych katalogów studiów. Zawiera informacje o działających w polskich szkołach wyższych elektronicznych katalogach studiów, np. lokalnych uczelnianych instancjach Informatora ECTS^[10]^[13].

USOS API – publicznie dostępny interfejs programowania aplikacji, służący do integracji USOS z innymi aplikacjami, z których korzysta uczelnia^[10]^[14].

Inne aplikacje

USOS może współpracować z lokalnymi aplikacjami danej szkoły wyższej. Przykładowo: na Uniwersytecie Warszawskim z USOS współpracują ogólnouczelniane serwery poczty e-mail, platforma e-learningowa Moodle, system biblioteczny VTLS, system kadrowy, centralny serwer uwierzytelniania.

Architektura USOS i aplikacji stowarzyszonych

USOS został wykonany w architekturze dwuwarstwowej z wykorzystaniem technologii firmy Oracle Corporation: część bazodanową stanowi system Oracle Database, natomiast interfejs użytkownika (w formie aplikacji działającej w systemach Microsoft Windows) zaprojektowano przy użyciu narzędzi Oracle Forms i Oracle Reports. Obecnie w części raportowej USOS platforma Oracle Reports stopniowo zastępowana jest systemem raportowania BIRT, natomiast formularze wykonane w technologii Oracle Forms przygotowywane są z użyciem języka Java ^[2].

Aplikacje stowarzyszone z USOS to w większości przypadków serwisy internetowe wykonane w architekturze trójwarstwowej z wykorzystaniem darmowych technologii, takich jak: PHP, Smarty, Python, Django, BIRT. Część bazodanowa każdego serwisu oparta jest zazwyczaj na systemie MySQL^[15].

W przypadku aplikacji wymieniających z USOS niewielkie porcje danych (np. IRK) proces ten odbywa się na bieżąco. Natomiast synchronizacja dużych ilości danych (np. USOSweb, UL, APD) odbywa się poprzez Migrator^[2].

Szkoły wyższe korzystające z oprogramowania dystrybuowanego w ramach projektu USOS i projektów stowarzyszonych

Udziałowcy MUCI^[16]^[1]:

Członkowie Stowarzyszeni MUCI w ramach projektu USOS^[16]^[1]:

W 2007 r. łączna liczba studentów w szkołach wyższych korzystających z USOS (23 szkoły) wynosiła blisko 470 tys., co stanowiło 24% studentów studiujących w polskich szkołach wyższych^[2].

Nie wszystkie szkoły wyższe, które wdrożyły USOS, korzystają ze wszystkich serwisów stowarzyszonych z systemem. Część szkół wdrożyła tylko niektóre z serwisów, część korzysta jedynie z samego USOS^[1].

Nagrody i wyróżnienia

W 2005 r. MUCI zostało finalistą organizowanego przez polską edycję tygodnika Computerworld konkursu Lider Informatyki w kategorii Organizacje użyteczności publicznej^[17].

W 2007 r. MUCI otrzymało za USOS nagrodę EUNIS Elite Award^[17]^[18].

W 2013 r. USOS w osobie swojego kierownika projektu, dr Janiny Mincer-Daszkiewicz, został laureatem nagrody INFO-STAR 2012 w kategorii Rozwiązania Informatyczne^[17]^[19].

W 2013 r. Uniwersytet Warszawski został jednym z dwóch laureatów konkursu EDUinspiracje 2013 (kategoria instytucjonalna programu Erasmus) organizowanego przez Fundację Rozwoju Systemu Edukacji za projekt USOS-moduł BWZ oraz Mobility – nowoczesne technologie na rzecz rozwoju uczelni^[17]^[20].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d Portal USOS: Użytkownicy. (pol.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ USOS – wstęp do dokumentacji wdrożeniowej. (pol.).
↑ POL-on – strona główna systemu. (pol.).
↑ Portal USOS: Twórcy. (pol.).
↑ Regulamin MUCI. (pol.).
↑ Procedura przystąpienia do MUCI. (pol.).
↑ Janina Mincer-Daszkiewicz, Ph.D. – personal page. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Portal USOS: Serwisy. (pol.).
↑ Usługi informatyczne Uniwersytetu Warszawskiego. (pol.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Portal USOS: Inne projekty. (pol.).
↑ biurokarier.edu.pl – strona główna. (pol.).
↑ Krajowy Rejestr Matur – strona informacyjna. (pol.).
↑ ects.edu.pl – "katalog katalogów studiów" polskich uczelni. (pol.).
↑ USOS API Reference. (ang.).
↑ Prezentacja USOS i MUCI na konferencji Rozwiązania Oracle dla placówek edukacyjnych. (pol.).
↑ ^a ^b Struktura MUCI. (pol.).
↑ ^a ^b ^c ^d Portal USOS: Wyróżnienia. (pol.).
↑ Eunis Elite Award. (ang.).
↑ Info STAR Nominowani 2012 [online], Centrum Promocji Informatyki [dostęp 2019-02-01] [zarchiwizowane z adresu 2017-02-18] (pol.).
↑ EDUinspiracje – Galeria zwycięzców. (pol.).

Linki zewnętrzne

Portal USOS – strona główna projektu

[usosuzytkownicy-1] Portal USOS: Użytkownicy. (pol.).

[wdrozenieusos-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ USOS – wstęp do dokumentacji wdrożeniowej. (pol.).

[polon-3] POL-on – strona główna systemu. (pol.).

[usostworcy-4] Portal USOS: Twórcy. (pol.).

[5] Regulamin MUCI. (pol.).

[6] Procedura przystąpienia do MUCI. (pol.).

[7] Janina Mincer-Daszkiewicz, Ph.D. – personal page. (ang.).

[usosserwisy-8] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Portal USOS: Serwisy. (pol.).

[usosweb-9] Usługi informatyczne Uniwersytetu Warszawskiego. (pol.).

[usosinne-10] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Portal USOS: Inne projekty. (pol.).

[biurokarier-11] urokarier.edu.pl – strona główna. (pol.).

[krem-12] Krajowy Rejestr Matur – strona informacyjna. (pol.).

[ectsedupl-13] ts.edu.pl – "katalog katalogów studiów" polskich uczelni. (pol.).

[usosapi-14] USOS API Reference. (ang.).

[prezentacjausos-15] Prezentacja USOS i MUCI na konferencji Rozwiązania Oracle dla placówek edukacyjnych. (pol.).

[strukturamuci-16] Struktura MUCI. (pol.).

[usoswyroznienia-17] Portal USOS: Wyróżnienia. (pol.).

[18] Eunis Elite Award. (ang.).

[19] Info STAR Nominowani 2012 [online], Centrum Promocji Informatyki [dostęp 2019-02-01] [zarchiwizowane z adresu 2017-02-18] (pol.).

[20] EDUinspiracje – Galeria zwycięzców. (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

@@ Linia 44: / Linia 44: @@
 * [[Uniwersytet Warszawski]]
-* [[Uniwersytet Mikołaja Kopernika]]
 * [[Uniwersytet Jagielloński]]
+* [[Politechnika Warszawska]]
 * [[Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie]]
-* [[Uniwersytet Łódzki]].
+* [[Uniwersytet Mikołaja Kopernika]].
 W skali całej Polski system rozwijany jest w ramach '''projektu USOS''' realizowanego przez '''Międzyuniwersyteckie Centrum Informatyzacji''' – [[konsorcjum]] powołane w celu utrzymywania i rozwoju systemów informatycznych wspierających zarządzanie szkołami wyższymi<ref>{{cytuj stronę| url =http://www.muci.edu.pl/pliki/regulamin.pdf | tytuł =Regulamin MUCI | język =pl}}</ref>. MUCI jest właścicielem praw autorskich do USOS. Użytkownikami USOS są uczelnie będące członkami MUCI (udziałowcy konsorcjum) lub uczelnie będące tzw. ''Członkami Stowarzyszonymi MUCI w ramach projektu USOS''<ref>{{cytuj stronę| url =http://www.muci.edu.pl/informacja%20USOS.htm | tytuł =Procedura przystąpienia do MUCI | język =pl}}</ref>. W ramach MUCI funkcjonuje '''Komisja ds. USOS''', składająca się z przedstawicieli uczelni użytkujących USOS. Komisja ta decyduje o kierunkach rozwoju systemu.