Brighton: Różnice pomiędzy wersjami

Brighton
	; Nabrzeże w Brighton
Państwo	Wielka Brytania
Kraj	Anglia
Region	South East England
Hrabstwo ceremonialne	East Sussex
Unitary authority	Brighton and Hove
Populacja (2018); • liczba ludności	; 290 395
Nr kierunkowy	01273
Kod pocztowy	BN1, BN2
	Położenie na mapie East Sussex Brighton
	Położenie na mapie Wielkiej Brytanii Brighton
	Położenie na mapie Anglii Brighton
	50°50′N 0°07′W/50,833333 -0,116667
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

[wersja nieprzejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 21:34, 5 paź 2020

Brighton – miasto w południowej Anglii, w hrabstwie ceremonialnym East Sussex, w jednolitej jednostce administracyjnej (unitary authority) Brighton and Hove, położone nad kanałem La Manche. Zamieszkuje je obecnie 290 395 osób. Jest to ważny ośrodek przemysłowy (elektronika) i kulturalno-naukowy.

Od przełomu XIX/XX wieku jest to ośrodek niezwykle popularny wśród turystów (zarówno z Anglii, jak i z innych krajów). Linia kolejowa łącząca Londyn z Brighton pozwala na odbycie chociażby jednodniowej wycieczki i spędzenie paru chwil na plaży. Brighton jest też dobrą bazą wypadową dla osób pragnących zwiedzić pozostałe miejsca w hrabstwie Sussex.

W XXI wieku miasto zmaga się z problemem bezdomności. Według danych z 2016 roku 4095 osób w Brighton było bezdomnych, tj. jeden bezdomny przypadał na 69 mieszkańców, co jest najwyższym wskaźnikiem w Anglii poza Londynem^[1].

Historia

Brighton pojawia się w Domesday Book jako wieś rybacka Bristelmestune. W 1514 Brightelmstone zostało spalone przez Francuzów. W XVIII w. wieś rozrosła się w uzdrowisko morskie. Miejscowość zaczęła rozkwitać, gdy książę regent, przyszły król Jerzy IV Hanowerski, przybył do Brighton, aby tu odpoczywać. W 1815 roku polecił zbudować dla siebie pałac dokładnie w sercu miasta. Pod koniec XIX i na początku XX wieku zaczął się prawdziwy rozkwit Brighton jako letniej stolicy Anglii.

W 2000 roku Brighton oraz sąsiednie Hove, tworzące od 1997 roku dystrykt Brighton and Hove, wspólnie otrzymały od królowej Elżbiety II status city.

Sport

Brighton & Hove Albion F.C. – klub piłkarski

W mieście odbywa się doroczny Maraton w Brighton.

Obiekty turystyczne

Brighton

Royal Pavilion (Królewski Pawilon) z XVIII–XIX wieku, przebudowany w stylu hindi w latach 1815–1823 przez Johna Nasha, zbudowany na polecenie Jerzego IV Hanowerskiego, przykład egzotyzmu w sztuce europejskiej, z ogromnymi kopułami w kształcie cebuli, minaretami, wielkimi smokami zamontowanymi na suficie, żyrandolami w kształcie drzewa
molo Palace Pier – zbudowane w 1899, znane jako miejsce rozrywek
Sea Life Centre – oceanarium położone tuż nad morzem, w niewielkiej odległości od mola, znajduje się w nim najdłuższy w Europie podwodny tunel, gdzie z bliska można zobaczyć rekiny i inne zwierzęta morskie
Kemp Town – eleganckie miasteczko i jedno z najlepszych założeń budowlanych w stylu regencji, zaprojektował je Thomas Read Kemp (1782-1840)
Volk's Electric Railway (VER) – kolejka elektryczna z 1883 roku, jej trasa przebiega wzdłuż wybrzeża, od stacji Aquarium w pobliżu mola w Brighton do stacji Marina
Fontanna Królowej Victorii
Kolejka wąskotorowa – Od koła do Brighton Marina
Brighton Marina – przystań łodzi, wypływy kutrem na ryby na La Manche, molo dla wędkarzy (za darmo)
i360 – najwyższa na świecie wieża obserwacyjna
Wieża Zegarowa

Klimat

Średnia temperatura morza (°C)^[2]
Sty	Lut	Mar	Kwi	Maj	Cze	Lip	Sie	Wrz	Paź	Lis	Gru	Rok
9.2	8.7	8.2	9.6	11.4	13.6	15.4	16.9	17.3	16.3	14.7	12.0	12.8

Edukacja

Znajdujący się tutaj University of Sussex jest w czołówce najlepszych uniwersytetów Wielkiej Brytanii. Ponadto w Brighton znajduje się jeszcze jedna uczelnia wyższa i politechnika.

Mieści się tu także Polska Szkoła Sobotnia im. gen. Sikorskiego^[3].

Przypisy

↑ One in 69 people in Brighton and Hove is homeless. The Argus. [dostęp 2020-10-05]. (ang.).
↑ Brighton average sea temperature – seatemperature.org.
↑ Baza organizacji i instytucji polskich i polonijnych za granicą. Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2018-08-12].

[1] One in 69 people in Brighton and Hove is homeless. The Argus. [dostęp 2020-10-05]. (ang.).

[2] Brighton average sea temperature – seatemperature.org.

[3] Baza organizacji i instytucji polskich i polonijnych za granicą. Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2018-08-12].

[1]

[2]

[3]

@@ Linia 3: / Linia 3: @@
  |nazwa                        = Brighton
  |nazwa oryginalna             =
- |zdjęcie                      = Brighton Promenade, England - Feb 2009.jpg
+ |zdjęcie                      = Brighton (31468534790).jpg
- |opis zdjęcia                 = Promenada w Brighton
+ |opis zdjęcia                 = Nabrzeże w Brighton
  |herb                         =
  |flaga                        =
@@ Linia 15: / Linia 15: @@
  |wysokość                     =
  |rok                          = 2018
- |liczba ludności              = 290395
+ |liczba ludności              = 290 395
  |gęstość zaludnienia          =
  |numer kierunkowy             = 01273
@@ Linia 25: / Linia 25: @@
  |www                          = http://www.brighton-hove.gov.uk/
 }}
+'''Brighton''' – [[miasto]] w południowej [[Anglia|Anglii]], w hrabstwie ceremonialnym [[East Sussex]], w [[unitary authority|jednolitej jednostce administracyjnej]] (''unitary authority'') [[Brighton and Hove]], położone nad kanałem [[La Manche]]. Zamieszkuje je obecnie 290 395 osób. Jest to ważny ośrodek [[przemysł]]owy ([[elektronika]]) i kulturalno-naukowy.
-{{Galeria
-|Nazwa            = Brighton
-|wielkość         = 250
-|pozycja          = left
-|Plik:Royal pavilion 2004.jpg|Royal Pavilion w Brighton
-|Plik:2005-07-14 - United Kingdom - England - Brighton - Brighton Pier - CC-BY 4888018336.jpg|Molo w Brighton
-}}
-'''Brighton''' – [[miasto]] w [[Anglia|Anglii]], w hrabstwie ceremonialnym [[East Sussex]], w [[unitary authority|jednolitej jednostce administracyjnej]] (''unitary authority'') [[Brighton and Hove]], położone nad kanałem [[La Manche]]. Zamieszkuje je obecnie 290 395 osób. Jest to ważny ośrodek [[przemysł]]owy ([[elektronika]]) i kulturalno-naukowy. Znajdujący się tutaj [[University of Sussex]] jest w czołówce najlepszych uniwersytetów Wielkiej Brytanii. Ponadto w Brighton znajduje się jeszcze jedna uczelnia wyższa i politechnika.
-Brighton pojawia się w [[Domesday Book]] jako wieś rybacka Bristelmestune. W 1514 Brightelmstone zostało spalone przez Francuzów. W XVIII w. wieś rozrosła się w uzdrowisko morskie. Miejscowość zaczęła rozkwitać, gdy książę [[regent]], przyszły [[Jerzy IV Hanowerski]], przybył do Brighton, aby tu odpoczywać. W 1815 roku polecił zbudować dla siebie pałac dokładnie w sercu miasta. Pod koniec XIX i na początku XX wieku zaczął się prawdziwy rozkwit Brighton jako letniej stolicy Anglii. Do dziś jest to ośrodek niezwykle popularny wśród turystów (zarówno z Anglii, jak i z innych krajów). Linia kolejowa łącząca [[Londyn]] z Brighton pozwala na odbycie chociażby jednodniowej wycieczki i spędzenie paru chwil na plaży.
+Od przełomu XIX/XX wieku jest to ośrodek niezwykle popularny wśród turystów (zarówno z Anglii, jak i z innych krajów). Linia kolejowa łącząca [[Londyn]] z Brighton pozwala na odbycie chociażby jednodniowej wycieczki i spędzenie paru chwil na plaży. Brighton jest też dobrą bazą wypadową dla osób pragnących zwiedzić pozostałe miejsca w hrabstwie [[Sussex]].
+W XXI wieku miasto zmaga się z problemem [[bezdomność|bezdomności]]. Według danych z 2016 roku 4095 osób w Brighton było bezdomnych, tj. jeden bezdomny przypadał na 69 mieszkańców, co jest najwyższym wskaźnikiem w Anglii poza Londynem<ref>{{Cytuj stronę | url = https://www.theargus.co.uk/news/14939514.one-in-69-people-in-brighton-and-hove-is-homeless/| tytuł =One in 69 people in Brighton and Hove is homeless| język = en| opublikowany =The Argus|data dostępu = 2020-10-05}}</ref>.
-Brighton jest też dobrą bazą wypadową dla osób pragnących zwiedzić pozostałe miejsca w hrabstwie [[Sussex]].
+== Historia ==
+[[Plik:Brighton aquarium photochrom.jpg|mały|lewo|190px|Brighton u schyłku XIX wieku]]
+Brighton pojawia się w [[Domesday Book]] jako wieś rybacka Bristelmestune. W 1514 Brightelmstone zostało spalone przez Francuzów. W XVIII w. wieś rozrosła się w uzdrowisko morskie. Miejscowość zaczęła rozkwitać, gdy książę [[regent]], przyszły król [[Jerzy IV Hanowerski]], przybył do Brighton, aby tu odpoczywać. W 1815 roku polecił zbudować dla siebie pałac dokładnie w sercu miasta. Pod koniec XIX i na początku XX wieku zaczął się prawdziwy rozkwit Brighton jako letniej stolicy Anglii.
 W 2000 roku Brighton oraz sąsiednie [[Hove]], tworzące od 1997 roku dystrykt [[Brighton and Hove]], wspólnie otrzymały od królowej Elżbiety II status ''[[city]]''.
@@ Linia 42: / Linia 39: @@
 == Sport ==
 * [[Brighton & Hove Albion F.C.]] – klub [[Piłka nożna|piłkarski]]
+W mieście odbywa się doroczny [[Maraton w Brighton]].
 == Obiekty turystyczne ==
+{{Galeria
-* '''[[Royal Pavilion]]''' z XVIII – XIX wieku, przebudowany w stylu hindi w latach 1815–1823 przez [[John Nash (architekt)|Johna Nasha]], zbudowany na polecenie [[Jerzy IV Hanowerski|Jerzego IV Hanowerskiego]], przykład egzotyzmu w sztuce europejskiej, z ogromnymi kopułami w kształcie cebuli, [[minaret]]ami, wielkimi smokami zamontowanymi na suficie, żyrandolami w kształcie drzewa
+|Nazwa            = Brighton
-* '''molo [[Palace pier|Palace Pier]]''' – zbudowane w 1899, znane jako miejsce rozrywek
+|wielkość         = 230
-* '''Sea Life Centre''' – oceanarium położone tuż nad morzem, w niewielkiej odległości od mola, znajduje się w nim najdłuższy w Europie podwodny tunel, gdzie z bliska można zobaczyć rekiny i inne zwierzęta morskie
+|pozycja          = right
-* '''Kemp Town''' – eleganckie miasteczko i jedno z najlepszych założeń budowlanych w [[Styl regencji|stylu regencji]], zaprojektował je Thomas Read Kemp (1782-1840)
+|Plik:Reflections - Royal Pavilion, Brighton (27793584096).jpg|[[Royal Pavilion]]
-* '''Volks’s Electric Travel''' – kolejka elektryczna z 1883 roku, jej trasa przebiega wzdłuż wybrzeża, od stacji Aquarium w pobliżu mola w Brighton do stacji Marina
+|Plik:2005-07-14 - United Kingdom - England - Brighton - Brighton Pier - CC-BY 4888018336.jpg|Molo w Brighton
-* '''Fontanna Królowej Victorii'''
+|Plik:Clock Tower Brighton 2016-06-05.jpeg|Wieża Zegarowa
-* '''Kolejka wąskotorowa''' – Od koła do Brighton Marina
+|Plik:West Pier April 2018 04.jpg|Wieża obserwacyjna i360
-* '''Brighton Marina''' – przystań łodzi, wypływy kutrem na ryby na La Manche, molo dla wędkarzy (za darmo)
+|Plik:Volks Electric Railway 2015-04-06 16.47.35.jpg|Kolejka elektryczna VER
-* '''i360''' – najwyższa na świecie wieża obserwacyjna
+}}
-* '''Wieża Zegarowa'''
+* [[Royal Pavilion]] (''Królewski Pawilon'') z XVIII–XIX wieku, przebudowany w stylu hindi w latach 1815–1823 przez [[John Nash (architekt)|Johna Nasha]], zbudowany na polecenie [[Jerzy IV Hanowerski|Jerzego IV Hanowerskiego]], przykład egzotyzmu w sztuce europejskiej, z ogromnymi kopułami w kształcie cebuli, [[minaret]]ami, wielkimi smokami zamontowanymi na suficie, żyrandolami w kształcie drzewa
+* molo [[Palace pier|Palace Pier]] – zbudowane w 1899, znane jako miejsce rozrywek
+* Sea Life Centre – oceanarium położone tuż nad morzem, w niewielkiej odległości od mola, znajduje się w nim najdłuższy w Europie podwodny tunel, gdzie z bliska można zobaczyć rekiny i inne zwierzęta morskie
+* Kemp Town – eleganckie miasteczko i jedno z najlepszych założeń budowlanych w [[Styl regencji|stylu regencji]], zaprojektował je Thomas Read Kemp (1782-1840)
+* Volk's Electric Railway (VER) – kolejka elektryczna z 1883 roku, jej trasa przebiega wzdłuż wybrzeża, od stacji Aquarium w pobliżu mola w Brighton do stacji Marina
+* Fontanna Królowej Victorii
+* Kolejka wąskotorowa – Od koła do Brighton Marina
+* Brighton Marina – przystań łodzi, wypływy kutrem na ryby na La Manche, molo dla wędkarzy (za darmo)
+* i360 – najwyższa na świecie wieża obserwacyjna
+* Wieża Zegarowa
 == Klimat ==
@@ Linia 90: / Linia 99: @@
 </center>
-== Polonia ==
+== Edukacja ==
+Znajdujący się tutaj [[University of Sussex]] jest w czołówce najlepszych uniwersytetów Wielkiej Brytanii. Ponadto w Brighton znajduje się jeszcze jedna uczelnia wyższa i politechnika.
-* Polska Szkoła Sobotnia im. gen. Sikorskiego<ref>{{Cytuj stronę | url = http://stat.gov.pl/download/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5735/2/1/3/polonia_inorg_1.5_2016_pol.xlsx |tytuł = Baza organizacji i instytucji polskich i polonijnych za granicą | opublikowany = [[Główny Urząd Statystyczny]] | data dostępu =2018-08-12}}</ref>
+Mieści się tu także Polska Szkoła Sobotnia im. gen. Sikorskiego<ref>{{Cytuj stronę | url = http://stat.gov.pl/download/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5735/2/1/3/polonia_inorg_1.5_2016_pol.xlsx |tytuł = Baza organizacji i instytucji polskich i polonijnych za granicą | opublikowany = [[Główny Urząd Statystyczny]] | data dostępu =2018-08-12}}</ref>.
 == Przypisy ==