Rothschildowie: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 09:41, 19 sty 2021

Rothschild – międzynarodowa rodzina niemieckich Żydów, związana z bankowością i finansami, z nadanymi przez rządy Austrii i Wielkiej Brytanii tytułami szlacheckimi, posiadająca silną pozycję w Europie^{[potrzebny przypis]}. Jest to jedna z najbogatszych rodzin na świecie^{[potrzebny przypis]}. W XIX wieku nazwisko Rothschildów było synonimem bogactwa.

Rodzina często jest przedmiotem teorii spiskowych o charakterze antysemickim^[1].

Pochodzenie

Nazwisko Rothschild jest nazwiskiem niemieckim, wywodzącym się od określenia domu z czerwonym szyldem (język średnio-wysoko-niemiecki: rōt „czerwony” + schild „tarcza”, „znak”, „szyld”), nazwą odnotowaną już w XIII wieku.

Rodzina pochodzi z tak oznaczonego domu w dzielnicy żydowskiej we Frankfurcie nad Menem. Jej protoplastą był Isaac Rothschild, który osiedlił się w tym mieście w 1530 roku^[2]. W latach sześćdziesiątych XVIII wieku młody Mayer Amschel Rothschild (1744–1812) założył kantor finansowy. Był też doradcą finansowym landgrafa Hesji w Hanau. W 1867 rodzina przeniosła się do domu Pod Zielonym Szyldem (Zum Grünen Schild).

Na początku XIX wieku jego pięciu synów rozpoczęło ekspansję rodzinnej firmy:

w 1809 Nathan Mayer Rothschild (1777–1836) rozpoczął działalność w Londynie (N M Rothschild & Sons),
w 1812 James Mayer Rothschild (1792–1868) w Paryżu (de Rothschild Frères),
w 1820 Salomon Rothschild (1774–1855) w Wiedniu (S M von Rothschild),
w 1821 Kalman Rothschild (według innych źródeł: Carl Mayer von Rothschild) (1788–1855) w Neapolu
zaś najstarszy Amschel Mayer Rothschild (1773–1855) kontynuował działalność we Frankfurcie nad Menem.

Tytuły szlacheckie

Zobacz też: Baron Rothschild.

W 1816 czterej bracia otrzymali tytuły baronów z rąk cesarza austriackiego Franciszka I. W 1818 tytuł otrzymał również Nathan.

Działalność inwestycyjna

Podejmowali spektakularne przedsięwzięcia, m.in. w 1814 finansowali obie strony konfliktu podczas kampanii napoleońskiej, gorączkę złota w Kalifornii i Australii, budowę kanału Sueskiego, rozwój kolejnictwa w Anglii, Francji i Hiszpanii^[3] w 1887 rozwijali przemysł wydobycia kamieni szlachetnych w Afryce (De Beers) i Indiach oraz przemysł naftowy, np. w okolicach Baku i Batumi. Syn Natana – baron Lionel Nathan Rothschild (1808–1879), był pierwszym posłem do Izby Gmin pochodzenia żydowskiego. Od 1852 przez ponad 40 lat bank londyński prowadził Mennicę Królewską. W czasie kryzysu w 1929 rodzina uratowała przed upadkiem ówcześnie największy bank kraju Creditanstalt.

W czasie II wojny światowej nie funkcjonowały banki w Paryżu i Wiedniu. Szereg członków rodziny było prześladowanych. Niektórzy znaleźli schronienie w Stanach Zjednoczonych. Jedna osoba (katolicka żona jednego z braci Rothschildów) została złapana przez Niemców i osadzona w obozie koncentracyjnym Ravensbrück, gdzie zginęła. Jej mąż uciekł do Londynu.

Syjonizm

Rodzina wspomagała powstanie państwa Izrael. Edmond James de Rothschild jest patronem pierwszego osiedla w Palestynie w Riszon le-Cijjon, które wspierał m.in. w 1887 zakładając tam winnicę.

Współczesna działalność

Po 1960 powrócono do operacji na rynku amerykańskim (Rothschild Inc.). W 1963 powstała w Genewie La Compagnie Financière Edmond de Rothschild. W 1981 bank francuski został przez socjalistyczny rząd François Mitterranda znacjonalizowany. Rothschildowie podjęli decyzję o utworzeniu nowego banku pod nazwą Rothschild & Cie Banque. W 1989 we Frankfurcie nad Menem założył swoją spółkę bank londyński N M Rothschild & Sons. W obliczu postępującej konkurencji i koncentracji kapitału w 2003 banki – londyński, nowojorski i paryski utworzyły holding Rothschilds Continuation Holdings AG. Od 2005 w 20% jest własnością korporacji Jardine, Matheson & Co. z Hongkongu.

Rothschild to również wina z okolic Bordeaux – od 1853 Château Mouton Rothschild, od 1868 Château Lafite-Rothschild, z Płd. Afryki i Argentyny.

Rothschildowie posiadali majątki w całej Europie, m.in. na Śląsku, w latach 1844–1936 pałac w Chałupkach oraz 1845–1938 pobliskie Šilheřovice (Czechy).

Od 1999 w Warszawie działa należący do grupy przedsiębiorstw rodziny bank inwestycyjny pod nazwą RCF Polska Sp. z o.o. ^[4]

Nazwisko to przyjęło też wielu niezwiązanych z rodziną Żydów aszkenazyjskich.

Przypisy

↑ James McConnachie, Robin Tudge: the Rough Guide to Conspiracy Theories 1. Rough Guides, 2005. ISBN 978-1-84353-445-7. (ang.).
↑ Julius H. Schoeps (red.): Nowy leksykon judaistyczny. 2007.
↑ Barton S., Historia Hiszpanii, tłum. Agnieszka Mścichowska i Marcin Mścichowski, Książka i Wiedza, Warszawa 2011.
↑ Interesy Rothschild Polska prowadzi Jacek Chwedoruk Polscy specjaliści od przejęć.

Bibliografia

Hanks, Patrick: Dictionary of American Family Names. (Słownik nazwisk rodzin amerykańskich) Oxford University Press, ISBN 0-19-508137-4.

Linki zewnętrzne

[1] James McConnachie, Robin Tudge: the Rough Guide to Conspiracy Theories 1. Rough Guides, 2005. ISBN 978-1-84353-445-7. (ang.).

[2] Julius H. Schoeps (red.): Nowy leksykon judaistyczny. 2007.

[3] Barton S., Historia Hiszpanii, tłum. Agnieszka Mścichowska i Marcin Mścichowski, Książka i Wiedza, Warszawa 2011.

[4] Interesy Rothschild Polska prowadzi Jacek Chwedoruk Polscy specjaliści od przejęć.

[1]

[2]

[3]

[4]

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
 [[Plik:Great coat of arms of Rothschild family.svg|thumb|herb rodziny Rothschildów]]
 [[Plik:Haus der Rotschilds in der frankfurter Judengasse.jpg|thumb|upright|Dom Rothschildów przy frankfurckiej [[Frankfurter Judengasse|Judengasse]]]]
-'''Rothschild''' – międzynarodowa rodzina [[Niemcy|niemieckich]] [[Żydzi|Żydów]], związana z [[Bankowość|bankowością]] i [[Finanse|finansami]], z nadanymi przez rządy [[Austria|Austrii]] i [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]] tytułami szlacheckimi, posiadająca silną pozycję w [[Europa|Europie]]. Jest to jedna z najbogatszych rodzin na świecie. W XIX wieku nazwisko Rothschildów było synonimem bogactwa.
+'''Rothschild''' – międzynarodowa rodzina [[Niemcy|niemieckich]] [[Żydzi|Żydów]], związana z [[Bankowość|bankowością]] i [[Finanse|finansami]], z nadanymi przez rządy [[Austria|Austrii]] i [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]] tytułami szlacheckimi, {{fakt|posiadająca silną pozycję w [[Europa|Europie]]}}. Jest to jedna z najbogatszych rodzin na świecie{{fakt}}. W XIX wieku nazwisko Rothschildów było synonimem bogactwa.
 Rodzina często jest przedmiotem [[teoria spiskowa|teorii spiskowych]] o charakterze [[antysemityzm|antysemickim]]<ref>{{Cytuj książkę | tytuł=the Rough Guide to Conspiracy Theories 1 | autor=James McConnachie | autor2=Robin Tudge | rok=2005 | język=en | isbn=9781843534457 | wydawca=Rough Guides}}</ref>.