Wikipedysta:Janusz61/Wielki Szantar: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Usunięta treść Dodana treść
m Usunięto kategorię "Articles containing Russian-language text" za pomocą HotCat
Nie podano opisu zmian
Linia 1: Linia 1:
{{Wyspa infobox
{{Wyspa infobox
|nazwa = Wielki Szanta
|nazwa = Wielki Szantar
|nazwa oryginalna = Большо́й Шантар
|nazwa oryginalna = Большо́й Шантар
|zdjęcie =
|zdjęcie =
Linia 23: Linia 23:


== Historia ==
== Historia ==
Wyspy Szantarskie zostały zbadane przez rosyjskich geodetów w latach 1711-1725<ref>{{Cytuj |autor = George Alexander Lensen |tytuł = Review of From the History of the Great Russian Geographical Discoveries in the Arctic and Pacific Oceans in the Seventeenth and First Half of the Eighteenth Centuries |czasopismo = The Far Eastern Quarterly |data = 1952 |data dostępu = 2021-01-22 |issn = 0363-6917 |wolumin = 11 |numer = 2 |s = 274–276 |doi = 10.2307/2049402 |url = https://www.jstor.org/stable/2049402}}</ref>.
Wyspy Szantarskie zostały zbadane przez rosyjskich geodetów w latach 1711-1725<ref />.


Wielki Szantar był odwiedzany przez [[Stany Zjednoczone|amerykańskie]] [[Statek wielorybniczy|statki wielorybnicze]] w latach 1852-1907. Polowały one na [[Wal grenlandzki|wale grenlandzkie]], zwłaszcza w cieśninach oddzielających Wielki Szantar od wysp [[ Feklistova |Feklistova]] i [[ Wyspa Prokofyeva |Prokofyeva]]. Członkowie załogi schodzili także na brzeg, aby pozyskać drewno i wodę oraz polować na niedźwiedzie i lisy<ref>''J. E. Donnell'', of New Bedford, July 8-12, 1852, Martha's Vineyard Museum; ''Isabella'', of New Bedford, July 8, 1854, Nicholson Whaling Collection (NWC); ''Mary Frazier'', of New Bedford, Aug. 28, 1855, NWC; ''Java'', of New Bedford, Sep. 17–19, 1866, Kendall Whaling Museum (KWM); ''Sea Breeze'', of New Bedford, Sep. 17, 23, 1874, G. W. Blunt White Library.</ref>. Na wyspie rozbiły się dwa statki wielorybnicze. 18 października 1858 r. [[Bark (żaglowiec)|bark]] ''Rajah'' (250 ton) z [[New Bedford (Massachusetts)|New Bedford]]<nowiki/>rozbił się na północnej stronie wyspy podczas silnej [[Wicher|wichury]]. Kapitan Ansel N. Stewart, pierwszy oficer i 11 innych ludzi zginęło; drugiego oficera i dwunastu innych członków załogi uratował cztery dni później statek ''Condor'' (349 ton) z New Bedford, kapitan Samuel H. Whiteside. Na wyspie pochowano pięciu mężczyzn, w tym kapitana<ref>''The Friend'', Honolulu, December 4, 1858, Vol. XV, No. 12, p. 93.</ref><ref>{{Cytuj |autor = Starbuck, Alexander, 1841-1925. |tytuł = History of the American whale fishery |data = 1989 |data dostępu = 2020-07-30 |isbn = 1-55521-537-8 |miejsce = Secausus, N.J. |wydawca = Castle |oclc = 21000651 |url = https://www.worldcat.org/oclc/21000651}}</ref>. Przedmioty z wraku znaleziono na wyspie dopiero w 1865 roku<ref>''Onward'', of New Bedford, August 1, 1865, north side of Big Shantar Island, GBWL.</ref>. W dniu 30 sierpnia 1907 r. podczas wichury, na wyspie rozbił się [[szkuner]] ''Carrie and Annie'' (90 ton) z [[San Francisco]]. Załoga utknęła na Wielkim Szantarze do 11 września, kiedy uratował ją [[Rosja|rosyjski]] transportowiec ''Nitzun''<ref>{{Cytuj |autor = National Endowment for the Humanities |tytuł = The Pacific commercial advertiser. [volume] (Honolulu, Hawaiian Islands) 1885-1921, October 22, 1907, Image 1 |data = 1907-10-22 |data dostępu = 2020-07-29 |issn = 2375-3137 |url = https://chroniclingamerica.loc.gov/lccn/sn85047084/1907-10-22/ed-1/seq-1/}}</ref><ref />. Od tego czasu wyspa, tak jak pozostałe wyspy archipelagu, jest niezamieszkana.
Wielki Szantar był odwiedzany przez [[Stany Zjednoczone|amerykańskie]] [[Statek wielorybniczy|statki wielorybnicze]] w latach 1852-1907. Polowały one na [[Wal grenlandzki|wale grenlandzkie]], zwłaszcza w cieśninach oddzielających Wielki Szantar od wysp [[Wyspa Fieklistowa|Fieklistowa]] i [[Wyspa Prokofiewa|Prokofiewa]]. Członkowie załogi schodzili także na brzeg, aby pozyskać drewno i wodę oraz polować na niedźwiedzie i lisy<ref>''J. E. Donnell'', of New Bedford, July 8-12, 1852, Martha's Vineyard Museum; ''Isabella'', of New Bedford, July 8, 1854, Nicholson Whaling Collection (NWC); ''Mary Frazier'', of New Bedford, Aug. 28, 1855, NWC; ''Java'', of New Bedford, Sep. 17–19, 1866, Kendall Whaling Museum (KWM); ''Sea Breeze'', of New Bedford, Sep. 17, 23, 1874, G. W. Blunt White Library.</ref>. Na wyspie rozbiły się dwa statki wielorybnicze. 18 października 1858 r. [[Bark (żaglowiec)|bark]] ''Rajah'' (250 ton) z [[New Bedford (Massachusetts)|New Bedford]]<nowiki/>rozbił się na północnej stronie wyspy podczas silnej [[Wicher|wichury]]. Kapitan Ansel N. Stewart, pierwszy oficer i 11 innych ludzi zginęło; drugiego oficera i dwunastu innych członków załogi uratował cztery dni później statek ''Condor'' (349 ton) z New Bedford. Na wyspie pochowano pięciu mężczyzn, w tym kapitana<ref>''The Friend'', Honolulu, December 4, 1858, Vol. XV, No. 12, p. 93.</ref><ref>{{Cytuj |autor = Starbuck, Alexander, 1841-1925. |tytuł = History of the American whale fishery |data = 1989 |data dostępu = 2020-07-30 |isbn = 1-55521-537-8 |miejsce = Secausus, N.J. |wydawca = Castle |oclc = 21000651 |url = https://www.worldcat.org/oclc/21000651}}</ref>. Przedmioty z wraku znaleziono na wyspie dopiero w 1865 roku<ref>''Onward'', of New Bedford, August 1, 1865, north side of Big Shantar Island, GBWL.</ref>. W dniu 30 sierpnia 1907 r. podczas wichury, na wyspie rozbił się [[szkuner]] ''Carrie and Annie'' (90 ton) z [[San Francisco]]. Załoga utknęła na Wielkim Szantarze do 11 września, kiedy uratował ją [[Rosja|rosyjski]] transportowiec ''Nitzun''<ref>{{Cytuj |autor = National Endowment for the Humanities |tytuł = The Pacific commercial advertiser. [volume] (Honolulu, Hawaiian Islands) 1885-1921, October 22, 1907, Image 1 |data = 1907-10-22 |data dostępu = 2020-07-29 |issn = 2375-3137 |url = https://chroniclingamerica.loc.gov/lccn/sn85047084/1907-10-22/ed-1/seq-1/}}</ref><ref />. Od tego czasu wyspa, tak jak pozostałe wyspy archipelagu, jest niezamieszkana.


== Flora i fauna ==
== Flora i fauna ==

Wersja z 16:45, 22 sty 2021

Wielki Szantar
Большо́й Шантар
Kontynent

Azja

Państwo

 Rosja

Akwen

Morze Ochockie

Archipelag

Wyspy Szantarskie

Powierzchnia

1766 km²

Najwyższy punkt

720 m n.p.m.

Populacja (2020)
• liczba ludności
• gęstość


0
0 os./km²

Położenie na mapie Rosji
Mapa konturowa Rosji, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Wielki Szantar”
Ziemia54°57′N 137°43′E/54,950000 137,716667
Mapa wyspy
Wyspy Szantarskie na Morzu Ochockim

Wielki Szantar (ros. Большо́й Шантар) – główna wyspa archipelagu Wysp Szantarskich na Morzu Ochockim w Rosji. Jej powierzchnia wynosi 1766 km2, ma wymiary 72 na 49 km. Po północnej stronie wyspy znajduje się duże słone jezioro (Jezioro Bol'shoe), które jest połączone z morzem wąską cieśniną. W południowo-zachodniej części wyspy znajduje się zatoka Yakshin. Administracyjnie wyspa należy do Kraju Chabarowskiego Federacji Rosyjskiej.

Historia

Wyspy Szantarskie zostały zbadane przez rosyjskich geodetów w latach 1711-1725[1].

Wielki Szantar był odwiedzany przez amerykańskie statki wielorybnicze w latach 1852-1907. Polowały one na wale grenlandzkie, zwłaszcza w cieśninach oddzielających Wielki Szantar od wysp Fieklistowa i Prokofiewa. Członkowie załogi schodzili także na brzeg, aby pozyskać drewno i wodę oraz polować na niedźwiedzie i lisy[2]. Na wyspie rozbiły się dwa statki wielorybnicze. 18 października 1858 r. bark Rajah (250 ton) z New Bedfordrozbił się na północnej stronie wyspy podczas silnej wichury. Kapitan Ansel N. Stewart, pierwszy oficer i 11 innych ludzi zginęło; drugiego oficera i dwunastu innych członków załogi uratował cztery dni później statek Condor (349 ton) z New Bedford. Na wyspie pochowano pięciu mężczyzn, w tym kapitana[3][4]. Przedmioty z wraku znaleziono na wyspie dopiero w 1865 roku[5]. W dniu 30 sierpnia 1907 r. podczas wichury, na wyspie rozbił się szkuner Carrie and Annie (90 ton) z San Francisco. Załoga utknęła na Wielkim Szantarze do 11 września, kiedy uratował ją rosyjski transportowiec Nitzun[6]Błąd w przypisach: Nieprawidłowy znacznik <ref>. Odnośnik ref z zawartością musi mieć nazwę.. Od tego czasu wyspa, tak jak pozostałe wyspy archipelagu, jest niezamieszkana.

Flora i fauna

Wyspę porastają lasy świerkowe. Znajdujące się na niej jeziro Bol'shoe zamieszkują ryby z rodziny stynkowatych (gatunki Hypomesus japonicus i H. olidus). Wiosną i latem na wyspie gniazduje bielik olbrzymi[7] i rybitwa aleucka. Prawdopodobnie rozmnaża się tu również morzyk kamczacki[8].

Odniesienia w kulturze popularnej

Wyspa ta jest wymieniona w grze Grand Theft Auto IV jako lokalizacja siedziby fikcyjnego programu peer-to-peer o nazwie Shitster (parodia Napstera)Błąd w przypisach: Nieprawidłowy znacznik <ref>. Odnośnik ref z zawartością musi mieć nazwę..

Przypisy

  1. George Alexander Lensen, Review of From the History of the Great Russian Geographical Discoveries in the Arctic and Pacific Oceans in the Seventeenth and First Half of the Eighteenth Centuries, „The Far Eastern Quarterly”, 11 (2), 1952, s. 274–276, DOI10.2307/2049402, ISSN 0363-6917, JSTOR2049402 [dostęp 2021-01-22].
  2. J. E. Donnell, of New Bedford, July 8-12, 1852, Martha's Vineyard Museum; Isabella, of New Bedford, July 8, 1854, Nicholson Whaling Collection (NWC); Mary Frazier, of New Bedford, Aug. 28, 1855, NWC; Java, of New Bedford, Sep. 17–19, 1866, Kendall Whaling Museum (KWM); Sea Breeze, of New Bedford, Sep. 17, 23, 1874, G. W. Blunt White Library.
  3. The Friend, Honolulu, December 4, 1858, Vol. XV, No. 12, p. 93.
  4. Starbuck, Alexander, 1841-1925., History of the American whale fishery, Secausus, N.J.: Castle, 1989, ISBN 1-55521-537-8, OCLC 21000651 [dostęp 2020-07-30].
  5. Onward, of New Bedford, August 1, 1865, north side of Big Shantar Island, GBWL.
  6. National Endowment for the Humanities, The Pacific commercial advertiser. [volume] (Honolulu, Hawaiian Islands) 1885-1921, October 22, 1907, Image 1, 22 października 1907, ISSN 2375-3137 [dostęp 2020-07-29].
  7. Nigge, K. "The Russian Realm of Steller's sea-eagles". National Geographic, Vol. 195, No. 3 (March 1999): 60-71.
  8. Kondratyev, A. Y., Litvinenko, N. M., Shibaev, Y. V., Vyatkin, P. S., & Kondratyeva, L. F. (2000). The breeding seabirds of the Russian Far East. Seabirds of the Russian Far East, 37-81.

Linki zewnętrzne

[[Kategoria:Statki i okręty zatopione na Morzu Ochockim]] [[Kategoria:Wyspy Morza Ochockiego]]