Łukasz Siemiątkowski: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
Boty
1 384 060 edycji
Linia 29: Linia 29:
W okresie [[I wojna światowa|I wojny światowej]] służył w wywiadzie [[I Brygada Legionów Polskich|I Brygady]]<ref name=":0" /> na zlecenie [[Konstancja Jaworowska|Konstancji Jaworowskiej]] „Jadwigi”. W ramach [[Pogotowie Bojowe PPS|Pogotowia Bojowego PPS]] uczestniczył w połowie 1918 w zamachach na agenta Prymusiewicza<ref>{{cytuj książkę |nazwisko=Rawicz |imię=Jerzy |autor link=|tytuł=Doktor Łokietek i Tata Tasiemka. Dzieje gangu|wydawca= |miejsce=Warszawa |rok=1968 |strony=14 |id= |isbn=}}</ref>. Został aresztowany i osadzony w [[Cytadela Warszawska|Cytadeli Warszawskiej]]. Po dwóch miesiącach został wywieziony do [[Modlin]]a, gdzie przebywał z [[Walery Sławek|Walerym Sławkiem]]. 7 listopada znów został przewieziony do Warszawy, gdzie został skazany na śmierć. Trzy dni przed wykonaniem wyroku, 11 listopada 1918 roku, został uwolniony.
W okresie [[I wojna światowa|I wojny światowej]] służył w wywiadzie [[I Brygada Legionów Polskich|I Brygady]]<ref name=":0" /> na zlecenie [[Konstancja Jaworowska|Konstancji Jaworowskiej]] „Jadwigi”. W ramach [[Pogotowie Bojowe PPS|Pogotowia Bojowego PPS]] uczestniczył w połowie 1918 w zamachach na agenta Prymusiewicza<ref>{{cytuj książkę |nazwisko=Rawicz |imię=Jerzy |autor link=|tytuł=Doktor Łokietek i Tata Tasiemka. Dzieje gangu|wydawca= |miejsce=Warszawa |rok=1968 |strony=14 |id= |isbn=}}</ref>. Został aresztowany i osadzony w [[Cytadela Warszawska|Cytadeli Warszawskiej]]. Po dwóch miesiącach został wywieziony do [[Modlin]]a, gdzie przebywał z [[Walery Sławek|Walerym Sławkiem]]. 7 listopada znów został przewieziony do Warszawy, gdzie został skazany na śmierć. Trzy dni przed wykonaniem wyroku, 11 listopada 1918 roku, został uwolniony.


Po odzyskaniu niepodległości Siemiątkowski podjął działalność w strukturach PPS, kierując Dzielnicą Powązki. Wówczas nawiązał współpracę z innym działaczem PPS – [[Józef Łokietek|Józefem Łokietkiem]]<ref name=":0" />, który kierował Milicją PPS w okręgu warszawskim. Od 1927 do 1928 był członkiem Warszawskiego Okręgowego Komitetu Robotniczego PPS<ref>{{cytuj książkę |nazwisko=Tymieniecka |imię=ALeksandra |autor link=|tytuł=Warszawska organizacja PPS 1918–1939|wydawca= |miejsce=Warszawa |rok=1982 |strony=111 |id= |isbn=}}</ref>. W wyborach w maju 1927 r. do Rady Miejskiej został wybrany radnym miejskim, zaś [[Rajmund Jaworowski]] prezesem Rady Miejskiej<ref>{{cytuj książkę |nazwisko=Tymieniecka |imię=ALeksandra |autor link=|tytuł=Warszawska organizacja PPS 1918–1939|wydawca= |miejsce=Warszawa |rok=1982 |strony=113 |id= |isbn=}}</ref>. Podjął też nieudaną próbę kandydowania do [[Senat Rzeczypospolitej Polskiej|senatu]]<ref name=":0" />.
Po odzyskaniu niepodległości Siemiątkowski podjął działalność w strukturach PPS, kierując Dzielnicą Powązki. Wówczas nawiązał współpracę z innym działaczem PPS – [[Józef Łokietek|Józefem Łokietkiem]]<ref name=":0" />, który kierował Milicją PPS w okręgu warszawskim. Od 1927 do 1928 był członkiem Warszawskiego Okręgowego Komitetu Robotniczego PPS<ref>{{cytuj książkę |nazwisko=Tymieniecka |imię=ALeksandra |autor link=|tytuł=Warszawska organizacja PPS 1918–1939|wydawca= |miejsce=Warszawa |rok=1982 |strony=111 |id= |isbn=}}</ref>. W wyborach w maju 1927 r. do Rady Miejskiej został wybrany radnym miejskim, zaś [[Rajmund Jaworowski]] prezesem Rady Miejskiej<ref>{{cytuj książkę |nazwisko=Tymieniecka |imię=ALeksandra |autor link=|tytuł=Warszawska organizacja PPS 1918–1939|wydawca= |miejsce=Warszawa |rok=1982 |strony=113 |id= |isbn=}}</ref>. Podjął też nieudaną próbę kandydowania do [[Senat Rzeczypospolitej Polskiej|Senatu]]<ref name=":0" />.


Po rozłamie w PPS w 1928 r. był jednym ze współorganizatorów [[Polska Partia Socjalistyczna – dawna Frakcja Rewolucyjna|PPS dawna Frakcja Rewolucyjna]]<ref name=":0" />, wchodząc do Centralnej Rady Organizacyjnej.
Po rozłamie w PPS w 1928 r. był jednym ze współorganizatorów [[Polska Partia Socjalistyczna – dawna Frakcja Rewolucyjna|PPS dawna Frakcja Rewolucyjna]]<ref name=":0" />, wchodząc do Centralnej Rady Organizacyjnej.

Wersja z 17:18, 25 lut 2021

Łukasz Siemiątkowski
Tasiemka
{{{alt grafiki}}}
Data i miejsce urodzenia

5 września 1876
Milanówek, Królestwo Polskie

Data i miejsce śmierci

luty 1944
KL Majdanek, Lublin, Polska pod okupacją III Rzeszy

Zawód, zajęcie

działacz polityczny, konspirator, gangster

Miejsce zamieszkania

Warszawa

Narodowość

polska

Partia

PPS PPS dawna Frakcja Rewolucyjna

Łukasz Siemiątkowski, ps. Tasiemka, Ignac, znany też jako Tata Tasiemka (ur. 5 września 1876 w Milanówku (według metryki urodzenia: 1 września?/13 września 1876[1]), zm. w lutym 1944 w obozie koncentracyjnym KL Majdanek) – polski gangster, działający na warszawskiej Woli, działacz Polskiej Partii Socjalistycznej od 1903, radny Rady Miejskiej M. St. Warszawy z listy PPS (1927−1932), konspirator w podziemiu antyniemieckim w czasie II wojny światowej.

Życiorys

Syn cieśli[2] Jana i Pauliny z domu Augustyniak[3]. W wieku 17 lat podjął w Grodzisku Mazowieckim pracę w fabryce tkackiej, gdzie działał w organizacji socjalistycznej kolportując „bibułę”[2]. Od 1898 do 1904 r. pracował w Tomaszowie Mazowieckim.

Proces przeciwko członkom gangu z warszawskiego targowiska Kercelak. Oskarżeni w asyście policjantów udają się na rozprawę

W 1904 r. przybył do Warszawy, gdzie wstąpił do PPS i podjął pracę w fabryce gumowej[2] przy ul. Okopowej 24[3]. Podjął działalność w organizacji PPS, przyjmując pseudonim „Tasiemka” pochodzący od pracy pasmanteryjnej[2]. Współuczestniczył w działaniach Organizacji Bojowej PPS[4]. W kwietniu 1906 r. brał udział w przygotowaniach do akcji uwolnienia tzw. „Dziesięciu z Pawiaka”. Od 1906 lub 1907 działał w Komitecie PPS Dzielnicy Powązki. W 1909 został członkiem Okręgowego Komitetu Robotniczego PPS w Warszawie[2]. W 1911 r. był przejściowo aresztowany przez dwa miesiące z grupą działaczy PPS, lecz został zwolniony z powodu braku dowodów. Ponownie podjął działalność pod pseudonimem „Ignac”.

W okresie I wojny światowej służył w wywiadzie I Brygady[2] na zlecenie Konstancji Jaworowskiej „Jadwigi”. W ramach Pogotowia Bojowego PPS uczestniczył w połowie 1918 w zamachach na agenta Prymusiewicza[5]. Został aresztowany i osadzony w Cytadeli Warszawskiej. Po dwóch miesiącach został wywieziony do Modlina, gdzie przebywał z Walerym Sławkiem. 7 listopada znów został przewieziony do Warszawy, gdzie został skazany na śmierć. Trzy dni przed wykonaniem wyroku, 11 listopada 1918 roku, został uwolniony.

Po odzyskaniu niepodległości Siemiątkowski podjął działalność w strukturach PPS, kierując Dzielnicą Powązki. Wówczas nawiązał współpracę z innym działaczem PPS – Józefem Łokietkiem[2], który kierował Milicją PPS w okręgu warszawskim. Od 1927 do 1928 był członkiem Warszawskiego Okręgowego Komitetu Robotniczego PPS[6]. W wyborach w maju 1927 r. do Rady Miejskiej został wybrany radnym miejskim, zaś Rajmund Jaworowski prezesem Rady Miejskiej[7]. Podjął też nieudaną próbę kandydowania do Senatu[2].

Po rozłamie w PPS w 1928 r. był jednym ze współorganizatorów PPS dawna Frakcja Rewolucyjna[2], wchodząc do Centralnej Rady Organizacyjnej.

Po rozłamie w PPS rozpoczął działalność kryminalną. Razem ze swoją prawą ręką – Pantaleonem Karpińskim[2] – założył w 1928 roku 14-osobowy[8] gang sprawujący kontrolę nad największym warszawskim targowiskiem – Kercelakiem i wymuszał od lokalnych handlarzy opłaty „za ochronę” (haracz)[2][9]. Swoją melinę gang Siemiątkowskiego miał w kawiarni Aleksandrówka na Woli. Jednocześnie Tata Tasiemka nadal pozostawał w strukturach partyjnych, które zasilał częścią swoich „dochodów”. W 1928 wszczęto przeciwko niemu śledztwo z oskarżenia Bezpartyjnego Związku Tragarzy sekcji żydowskiej. Akt oskarżenia wyliczał 44 wymuszenia i inne przestępstwa dokonane przez gang Taty Tasiemki na kupcach z targowiska Karcelak[8].

Widok na ławę oskarżonych w czasie rozprawy. Widoczni m.in.: Łukasz Siemiątkowski (siedzi z lewej łysy), Pantaleon Karpiński (siedzi obok Ł. Siemiątkowskiego).

Wraz ze swoimi podwładnymi został aresztowany w lutym 1932 r., ale w kilka dni później zwolniono go. Proces jednak odbył się i 9 lipca Siemiątkowski został skazany na 3 lata więzienia. Winnym uznano także Karpińskiego (6 lat pozbawienia wolności) i innych oskarżonych (wyroki skazujące od 1 do 5 lat). Po wniesieniu apelacji karę zmniejszono mu do 2 lat więzienia z pozbawieniem praw publicznych i honorowych na okres 2 lat. Wyroku w całości jednak nie odbył, ponieważ 1 sierpnia 1935 r. został ułaskawiony przez Prezydenta RP, Ignacego Mościckiego, z zawieszeniem wykonania kary na okres trzech lat[10]. W 1937 r. został odznaczony Krzyżem Niepodległości, jednak z uwagi na zatajenie faktu skazania został mu on odebrany 11 lipca 1939 roku[11].

Po agresji III Rzeszy na Polskę rozpoczął działalność w polskim podziemiu, działał w PPS-WRN, organizując m.in. skoki na wagony z bronią na dworcach warszawskich. Wczesną jesienią 1942 roku, wraz z synem Janem został aresztowany przez Gestapo i osadzony na Pawiaku. Stamtąd w styczniu następnego roku[3] przetransportowano go do obozu koncentracyjnego na Majdanku w Lublinie. W pierwszych dniach lutego 1944 roku zmarł na terenie obozu na tyfus plamisty[2].

Rodzina

Żonaty, miał dzieci. Syn Jan uciekł w marcu 1943 z transportu z Majdanka do innego obozu, brał udział w Powstaniu Warszawskim, wywieziony do Niemiec, tam zmarł. Drugi syn Józef (ur. ok 1904), działacz Powązkowskiego Koła Młodzieży TUR zmarł w 1932. Córka była zamężna z pracownikiem Policji Państwowej Brońskim. Być może miał jeszcze jednego syna.

Tata Tasiemka w kulturze

Postać Siemiątkowskiego pojawia się w drugiej zwrotce przedwojennej warszawskiej przyśpiewki pt. Rum-Helka, wykonywanej m.in. przez Stanisława Grzesiuka.

Tata Tasiemka był pierwowzorem Kuma Kaplicy, bohatera powieści Król Szczepana Twardocha[12].

Tata Tasiemka jest również jedną z najważniejszych postaci drugoplanowych w serii powieści „Śmierć Frajerom” Grzegorza Kalinowskiego, osadzonych w Warszawie w okresie międzywojennym[13].

Przypisy

  1. ↑ Archiwum Państwowe w Grodzisku Mazowieckim, parafia Żuków, księga urodzeń za rok 1876
  2. ↑ a b c d e f g h i j k l Doktor Łokietek i Tata Tasiemka, najsłynniejsi gangsterzy II RP, „Onet Facet”, 31 stycznia 2017 [dostęp 2017-02-10] (pol.).
  3. ↑ a b c l, Łukasz Siemiątkowski [online], ipsb.nina.gov.pl [dostęp 2017-02-22] (pol.).
  4. ↑ Jerzy Rawicz: Doktor Łokietek i Tata Tasiemka. Dzieje gangu. Warszawa: 1968, s. 12.
  5. ↑ Jerzy Rawicz: Doktor Łokietek i Tata Tasiemka. Dzieje gangu. Warszawa: 1968, s. 14.
  6. ↑ ALeksandra Tymieniecka: Warszawska organizacja PPS 1918–1939. Warszawa: 1982, s. 111.
  7. ↑ ALeksandra Tymieniecka: Warszawska organizacja PPS 1918–1939. Warszawa: 1982, s. 113.
  8. ↑ a b Monika Piątkowska: Życie przestępcze w przedwojennej Polsce. Grandesy, kasiarze, brylanty. Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012, s. 63. ISBN 978-83-01-17232-9.
  9. ↑ Ryszard Dzieszyński: Ciemna węsząca żerująca. Rzeszów: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1986, s. 178–179. ISBN 83-03-01133-2.
  10. ↑ Jerzy Rawicz: Doktor Łokietek i Tata Tasiemka. Dzieje gangu. Warszawa: 1968, s. 357.
  11. ↑ Ogłoszenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 11 lipca 1939 r. o utracie Krzyża Niepodległości (M.P. z 1939 r. nr 185, poz. 459).
  12. ↑ Szczepan Twardoch: Większość warszawskich Żydów wcale do polskości nie aspirowała – Książki i Literatura – zapowiedzi, recenzje dziennik.pl [online], kultura.dziennik.pl [dostęp 2017-12-03].
  13. ↑ http://lubimyczytac.pl/ksiazka/256222/śmierć-frajerom

Bibliografia

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Łukasz_Siemiątkowski&oldid=62441647”