Ewodia Daniella: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m MalarzBOT: przerabiam link na wywołania szablonu {{Angiosperm Phylogeny Website}}
m MalarzBOT: regeneracja szablonu {{Takson infobox}}
Linia 1: Linia 1:
{{Takson infobox
{{Takson infobox
|nazwa = ''Tetradium danielli''
|nazwa = ''Tetradium danielli''
|obrazek = Evodia hupehensis a1.jpg
|grafika = Evodia hupehensis a1.jpg
|opis grafiki =
|systematyka_ref=<ref name=apweb>{{Angiosperm Phylogeny Website |data dostępu = 2010-02-02}}</ref>
|alt grafiki =
|domena= [[eukarionty]]
|systematyka ref = <ref name="ruggiero" /><ref name="apweb" />
|królestwo= [[rośliny]]
|domena = [[eukarionty]]
|klad1= [[rośliny naczyniowe]]
|klad3= [[rośliny nasienne]]
|królestwo = [[rośliny]]
|podkrólestwo = [[rośliny zielone]]
|klasa= [[okrytonasienne]]
|nadgromada = [[rośliny telomowe]]
|klad5= [[różowe]]
|gromada = [[rośliny naczyniowe]]
|rząd=[[mydleńcowce]]
|podgromada = [[rośliny nasienne]]
|rodzina = [[rutowate]]
|nadklasa = [[okrytonasienne]]
|rodzaj = ''[[Tetradium]]''
|klasa = ''[[Magnoliopsida]]''
|łacina = Tetradium daniellii
|nadrząd = [[różopodobne]]
|autor = (Benn.) T. G. Hartley
|rząd = [[mydleńcowce]]
|cytat = Gard. Bull. Singapore 34:105. 1981
|rodzina = [[rutowate]]
|commons = Category:Tetradium daniellii
|rodzaj = ''[[Tetradium]]''
|gatunek = ''Tetradium danielli''
|nazwa łacińska = Tetradium daniellii
|autor = (Benn.) T. G. Hartley
|cytat = Gard. Bull. Singapore 34:105. 1981
|synonimy =
|IUCN id = 147634213
|status IUCN = LC
|wikispecies =
|commons = Category:Tetradium daniellii
}}
}}
[[Plik:Tetradium daniellii.JPG|thumb|Pokrój]]
[[Plik:Tetradium daniellii.JPG|thumb|Pokrój]]
Linia 49: Linia 59:


== Przypisy ==
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
{{Przypisy|
<ref name="ruggiero">{{Ruggiero |data dostępu = 2020-02-20}}</ref>
<ref name="apweb">{{Angiosperm Phylogeny Website |data dostępu = 2010-02-02}}</ref>
}}


== Bibliografia ==
== Bibliografia ==

Wersja z 04:29, 7 mar 2021

Tetradium danielli
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

mydleńcowce

Rodzina

rutowate

Rodzaj

Tetradium

Gatunek

Tetradium danielli

Nazwa systematyczna
Tetradium daniellii (Benn.) T. G. Hartley
Gard. Bull. Singapore 34:105. 1981
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Pokrój
Pień
Mieszki z nasionami

Ewodia hupejska, ewodia koreańska, ewodia Daniella (Tetradium daniellii) – gatunek rośliny należący do rodziny rutowatych. Pochodzi z Azji (Mandżuria). W Polsce bywa (bardzo rzadko) uprawiany jako roślina ozdobna, znajduje się też w kolekcji niektórych ogrodów botanicznych.

Nazewnictwo

Gatunek po raz pierwszy został opisany w 1862 przez angielskiego botanika Benetta jako Zanthoxylum daniellii. W 1908 sklasyfikowany został jako Euodia hupehensis i ta nazwa rozpowszechniła się w Polsce i została przetłumaczona jako ewodia hupejska. Nazywana była też ewodią koreańska i ewodią Daniella. Jeszcze kilkakrotnie gatunek ten przez różnych botaników klasyfikowany był pod różnymi nazwami. W 1981 zaliczony został do rodzaju Tetradium jako Tetradium danielli[4].

Synonimy
  • Ampacus danielli (Benn.) Kuntze
  • Euodia baberi Rehder & E.H.Wilson
  • Euodia delavayi Dode
  • Euodia henryi Dode[5]
  • Euodia hupehensis Dode[6]
  • Euodia labordei Dode
  • Euodia sutchuenensis Dode
  • Euodia velutina Rehder & E.H.Wilson[7]
  • Euodia vestita W.W.Smith
  • Zanthoxylum bretschneideri Maxim.

Morfologia

Pokrój
Drzewo osiągające w swojej ojczyźnie wysokość do 30 m. W Polsce jest dużo mniejsze – 5–6 m i często swoim pokrojem przypomina krzew.
Liście
Pierzastodzielne, 5–9 listkowe, ciemnozielone, bardzo duże.
Kwiaty
Drobne, białe, zebrane w baldachogrona. Kwitnie od czerwca do sierpnia.

Zastosowanie i uprawa

  • Roślina ozdobna. Jej walorami jest soczysta zieleń liści i przyjemny, ziołowy zapach jaki wydziela po dotknięciu lub zmiażdżeniu tkanek. Jest rośliną bardzo miododajną, stąd też w niektórych krajach jest uprawiana przy pasiekach.
  • Wymagania. Jest średnio odporna na mróz. Może być uprawiana w strefach 8-10. Podczas bardziej surowych zim obmarzają jej drobniejsze pędy, jednak roślina odradza się. Bardziej wrażliwe są młode drzewka, starsze stają się odporne na mróz i nie trzeba ich na zimę osłaniać. Najlepiej rośnie w pełnym słońcu, ale toleruje też półcień. stanowisko powinno być osłonięte.
  • Sposób uprawy. Uprawia się ją z nasion. Należy je przez 12 godzin namoczyć i wysiewać do szklarni lub ciepłego inspektu. Kiełkują nierównomiernie. 1000 nasion waży 8 g.

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-02-02] (ang.).
  3. Tetradium daniellii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. GRIN. [dostęp 2009-03-05].
  5. Bull. Soc. Bot. France 55:706. 1908
  6. Bull. Soc. Bot. France 55:707. 1908
  7. C. S. Sargent, Pl. wilson. 4:134. 1914

Bibliografia

  1. Geoffrey Burnie i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134.
  2. Evodia hupehensis. [dostęp 2009-03-06].
  3. Evodia hupejska. [dostęp 2009-03-06].