Dinozaury ptasiomiedniczne

Dinozaury ptasiomiedniczne

Ornithischia
Seeley, 1887
Okres istnienia: 228–65 mln lat temu PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N Q 228/65 228/65
Budowa miednicy: kość biodrowa (ilium) kość kulszowa (ischium), kość łonowa (pubis)
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	zauropsydy
Podgromada	diapsydy
Infragromada	archozauromorfy
(bez rangi)	archozaury
(bez rangi)	Ornithodira
Nadrząd	dinozaury
Rząd	dinozaury ptasiomiedniczne

Dinozaury ptasiomiedniczne (Ornithischia) – rząd dinozaurów, u których budowa miednicy była podobna do budowy miednicy u ptaków, gdzie część kości łonowej biegnie ukośnie do tyłu, równolegle do kości kulszowej, czyli inaczej niż u wspólnego przodka dinozaurów. Pomimo nazwy, ptaki nie należą do ptasiomiednicznych, lecz do dinozaurów gadziomiednicznych.

Wszystkie były roślinożerne, zarówno dwunożne jak i czworonożne. W żuchwie występowała nieparzysta kość przedzębowa, zęby bocznie spłaszczone ze zgrubiałymi podstawami koron przystosowane do żucia pokarmu.

Znane ze wszystkich kontynentów od późnego triasu do końca kredy.

Klasyfikacja

• Nadrząd: dinozaury
  • Rząd: dinozaury ptasiomiedniczne (Ornithischia)
    • Podrząd: tyreofory (Thyreophora)
      • Infrarząd: stegozaury (Stegosauria)
      • Infrarząd: ankylozaury (Ankylosauria)
    • Podrząd: cerapody (Cerapoda)
      • Infrarząd: ornitopody (Ornithopoda)
      • marginocefale (Marginocephalia)
        • Infrarząd pachycefalozaury (Pachycephalosauria)
        • Infrarząd ceratopsy (Ceratopsia)

Filogeneza

Dinozaury ptasiomiednicze dzieli się na dwa klady: tyreofory i cerapody. Tyreofory obejmują stegozaury (np. Stegosaurus z kostnymi płytami na grzbiecie) i ankylozaury (np. opancerzony Ankylosaurus). Cerapody obejmują marginocefale (grubogłowe pachycefalozaury i ceratopsy w tym rogate Ceratopsidae) oraz ornitopody (w tym kaczodziobe hadrozaury jak Edmontosaurus). Cerapody (Cerapoda) to stosunkowo niedawno utworzona grupa (Sereno, 1986).

Kladogram za analizą Zheng i in. z 2009

Ornithischia	Pisanosaurus unnamed Heterodontosauridae Genasauria Thyreophora ?Lesothosaurus unnamed Scutellosaurus unnamed Emausaurus unnamed Scelidosaurus unnamed Stegosauria Ankylosauria Cerapoda Stormbergia unnamed Agilisaurus unnamed Hexinlusaurus unnamed Othnielia Hypsilophodon Jeholosaurus Yandusaurus unnamed Orodromeus Zephyrosaurus Ornithopoda Marginocephalia Pachycephalosauria Ceratopsia