Amerykanie: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8 |
m Aktualizacja danych liczbowych. |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
'''Amerykanie''' ([[ang.]] ''Americans'') – [[Pluralizm polityczny|pluralistyczna]] wspólnota narodowo-państwowa pochodzenia imigracyjnego, kształtująca się w [[Stany Zjednoczone|Stanach Zjednoczonych]], licząca około 300 mln osób<ref>{{encyklopedia PWN|id = 3868639|tytuł=Amerykanie|data dostępu=2012-06-29}}</ref><ref>Słownik języka polskiego, tomy I-X + Suplement, tom XI; red. Witold Doroszewski; wyd. Państwowe Wydawnictwo Wiedza Powszechna, Państwowe Wydawnictwo Naukowe; Warszawa 1958–1969, tom I, s. 109, 2. Amerykanka „obywatelka Stanów Zjednoczonych Ameryki Płn.”.</ref>. W związku ze specyficzną, [[Migracja ludności|migracyjną]] historią swojego powstania, posiada pochodzenie mieszane, przede wszystkim europejskie i afrykańskie. [[Mniejszość etniczna|Mniejszość]] stanowią osoby pochodzenia [[Żółta odmiana człowieka|azjatyckiego]] oraz [[Tubylczy Amerykanie|rdzenni Amerykanie]] – [[Indianie Ameryki Północnej]]. Skutkiem tradycyjnej wielonarodowości Stanów Zjednoczonych jest fakt, że wielu Amerykanów identyfikuje się zarówno ze Stanami Zjednoczonymi, jak i – raczej sentymentalnie – z krajem pochodzenia swoich przodków (np. Amerykanie włoskiego czy irlandzkiego pochodzenia – ''Italian Americans, Irish Americans''). |
'''Amerykanie''' ([[ang.]] ''Americans'') – [[Pluralizm polityczny|pluralistyczna]] wspólnota narodowo-państwowa pochodzenia imigracyjnego, kształtująca się w [[Stany Zjednoczone|Stanach Zjednoczonych]], licząca około 300 mln osób<ref>{{encyklopedia PWN|id = 3868639|tytuł=Amerykanie|data dostępu=2012-06-29}}</ref><ref>Słownik języka polskiego, tomy I-X + Suplement, tom XI; red. Witold Doroszewski; wyd. Państwowe Wydawnictwo Wiedza Powszechna, Państwowe Wydawnictwo Naukowe; Warszawa 1958–1969, tom I, s. 109, 2. Amerykanka „obywatelka Stanów Zjednoczonych Ameryki Płn.”.</ref>. W związku ze specyficzną, [[Migracja ludności|migracyjną]] historią swojego powstania, posiada pochodzenie mieszane, przede wszystkim europejskie i afrykańskie. [[Mniejszość etniczna|Mniejszość]] stanowią osoby pochodzenia [[Żółta odmiana człowieka|azjatyckiego]] oraz [[Tubylczy Amerykanie|rdzenni Amerykanie]] – [[Indianie Ameryki Północnej]]. Skutkiem tradycyjnej wielonarodowości Stanów Zjednoczonych jest fakt, że wielu Amerykanów identyfikuje się zarówno ze Stanami Zjednoczonymi, jak i – raczej sentymentalnie – z krajem pochodzenia swoich przodków (np. Amerykanie niemieckiego, włoskiego czy irlandzkiego pochodzenia – ''German Americans,'' ''Italian Americans, Irish Americans'')''.'' |
||
Językiem ojczystym większości Amerykanów, zwłaszcza pochodzenia europejskiego i afrykańskiego, jest [[amerykańska odmiana języka angielskiego|język angielski w jego amerykańskiej odmianie]], odziedziczony po byłych [[Kolonializm|kolonizatorach]] Ameryki Północnej – [[Anglicy|Anglikach]]. Ponadto znaczna część mieszkańców [[Głębokie Południe|południa USA]] ([[Floryda|Florydy]], [[Teksas]]u, [[Nowy Meksyk|Nowego Meksyku]] oraz południowej [[Kalifornia|Kalifornii]]) posługuje się językiem hiszpańskim. Społeczność [[Cajun]]s w [[Luizjana|Luizjanie]] oraz zamieszkujący [[Nowa Anglia#Podział etniczny i językowy|Nową Anglię]] potomkowie [[Frankokanadyjczycy|Frankokanadyjczyków]] mówią po francusku. |
Językiem ojczystym większości Amerykanów, zwłaszcza pochodzenia europejskiego i afrykańskiego, jest [[amerykańska odmiana języka angielskiego|język angielski w jego amerykańskiej odmianie]], odziedziczony po byłych [[Kolonializm|kolonizatorach]] Ameryki Północnej – [[Anglicy|Anglikach]]. Ponadto znaczna część mieszkańców [[Głębokie Południe|południa USA]] ([[Floryda|Florydy]], [[Teksas]]u, [[Nowy Meksyk|Nowego Meksyku]] oraz południowej [[Kalifornia|Kalifornii]]) posługuje się językiem hiszpańskim. Społeczność [[Cajun]]s w [[Luizjana|Luizjanie]] oraz zamieszkujący [[Nowa Anglia#Podział etniczny i językowy|Nową Anglię]] potomkowie [[Frankokanadyjczycy|Frankokanadyjczyków]] mówią po francusku. |
||
Amerykanie w przytłaczającej większości zamieszkują Stany Zjednoczone. Ci żyjący poza USA mieszkają przede wszystkim w [[Meksyk]]u, gdzie stanowią 1,1% [[Liczba ludności|populacji]] (ponad 1 mln osób)<ref>[https://web.archive.org/web/20030802005426/http://www.aca.ch/amabroad.pdf American citizens living abroad by country].</ref>. W Polsce żyje ich około |
Amerykanie w przytłaczającej większości zamieszkują Stany Zjednoczone. Ci żyjący poza USA mieszkają przede wszystkim w [[Meksyk]]u, gdzie stanowią 1,1% [[Liczba ludności|populacji]] (ponad 1 mln osób)<ref>[https://web.archive.org/web/20030802005426/http://www.aca.ch/amabroad.pdf American citizens living abroad by country].</ref>. W Polsce żyje ich około 12 tysiący<ref>https://stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/Przynaleznosc_narodowo-etniczna_w_2011_NSP.pdf</ref>. Zdecydowana większość Amerykanów to [[Chrześcijaństwo|chrześcijanie]], głównie [[Protestantyzm|protestanci]] i [[Katolicyzm|katolicy]]. |
||
Amerykaninem nie można jednak określić każdego mieszkańca dowolnego państwa [[Ameryka Północna|Ameryki Północnej]] lub [[Ameryka Południowa|Południowej]]. W języku polskim ''Amerykanin'' oznacza mieszkańca USA<ref name="sjp">{{Cytuj stronę | url = http://sjp.pwn.pl/szukaj/Amerykanin.html | tytuł = Amerykanin | praca = Słownik języka polskiego PWN | opublikowany = WN PWN SA | data dostępu = 2015-08-27}}</ref>. Wobec mieszkańców innych państw tej części świata stosuje się określenie analogiczne do nazwy państwa z którego pochodzi. |
Amerykaninem nie można jednak określić każdego mieszkańca dowolnego państwa [[Ameryka Północna|Ameryki Północnej]] lub [[Ameryka Południowa|Południowej]]. W języku polskim ''Amerykanin'' oznacza mieszkańca USA<ref name="sjp">{{Cytuj stronę | url = http://sjp.pwn.pl/szukaj/Amerykanin.html | tytuł = Amerykanin | praca = Słownik języka polskiego PWN | opublikowany = WN PWN SA | data dostępu = 2015-08-27}}</ref>. Wobec mieszkańców innych państw tej części świata stosuje się określenie analogiczne do nazwy państwa z którego pochodzi. |
Wersja z 18:42, 23 mar 2021
Amerykanie (ang. Americans) – pluralistyczna wspólnota narodowo-państwowa pochodzenia imigracyjnego, kształtująca się w Stanach Zjednoczonych, licząca około 300 mln osób[1][2]. W związku ze specyficzną, migracyjną historią swojego powstania, posiada pochodzenie mieszane, przede wszystkim europejskie i afrykańskie. Mniejszość stanowią osoby pochodzenia azjatyckiego oraz rdzenni Amerykanie – Indianie Ameryki Północnej. Skutkiem tradycyjnej wielonarodowości Stanów Zjednoczonych jest fakt, że wielu Amerykanów identyfikuje się zarówno ze Stanami Zjednoczonymi, jak i – raczej sentymentalnie – z krajem pochodzenia swoich przodków (np. Amerykanie niemieckiego, włoskiego czy irlandzkiego pochodzenia – German Americans, Italian Americans, Irish Americans).
Językiem ojczystym większości Amerykanów, zwłaszcza pochodzenia europejskiego i afrykańskiego, jest język angielski w jego amerykańskiej odmianie, odziedziczony po byłych kolonizatorach Ameryki Północnej – Anglikach. Ponadto znaczna część mieszkańców południa USA (Florydy, Teksasu, Nowego Meksyku oraz południowej Kalifornii) posługuje się językiem hiszpańskim. Społeczność Cajuns w Luizjanie oraz zamieszkujący Nową Anglię potomkowie Frankokanadyjczyków mówią po francusku.
Amerykanie w przytłaczającej większości zamieszkują Stany Zjednoczone. Ci żyjący poza USA mieszkają przede wszystkim w Meksyku, gdzie stanowią 1,1% populacji (ponad 1 mln osób)[3]. W Polsce żyje ich około 12 tysiący[4]. Zdecydowana większość Amerykanów to chrześcijanie, głównie protestanci i katolicy.
Amerykaninem nie można jednak określić każdego mieszkańca dowolnego państwa Ameryki Północnej lub Południowej. W języku polskim Amerykanin oznacza mieszkańca USA[5]. Wobec mieszkańców innych państw tej części świata stosuje się określenie analogiczne do nazwy państwa z którego pochodzi.
Zobacz też
- Afroamerykanie
- Amerykanie pochodzenia angielskiego
- Amerykanie pochodzenia belgijskiego
- Amerykanie pochodzenia francuskiego
- Amerykanie pochodzenia niemieckiego
- Amerykanie pochodzenia szwedzkiego
- Amerykanie pochodzenia włoskiego
- demografia Stanów Zjednoczonych
Przypisy
- ↑ Amerykanie, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2012-06-29] .
- ↑ Słownik języka polskiego, tomy I-X + Suplement, tom XI; red. Witold Doroszewski; wyd. Państwowe Wydawnictwo Wiedza Powszechna, Państwowe Wydawnictwo Naukowe; Warszawa 1958–1969, tom I, s. 109, 2. Amerykanka „obywatelka Stanów Zjednoczonych Ameryki Płn.”.
- ↑ American citizens living abroad by country.
- ↑ https://stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/Przynaleznosc_narodowo-etniczna_w_2011_NSP.pdf
- ↑ Amerykanin. [w:] Słownik języka polskiego PWN [on-line]. WN PWN SA. [dostęp 2015-08-27].