Onuca: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne redakcyjne
lit.
Linia 4: Linia 4:
'''Onuca''' – [[kwadrat]]owy (ok. 40×40 cm) lub [[prostokąt]]ny (ok. 40×80 cm) kawałek [[tkanina|tkaniny]] [[len|lnianej]] lub [[Bawełna (włókno)|bawełnianej]] [[flanela|flaneli]] używany zamiast [[Skarpetki|skarpet]]. Onuca prostokątna używana była do butów z wysoką cholewką.
'''Onuca''' – [[kwadrat]]owy (ok. 40×40 cm) lub [[prostokąt]]ny (ok. 40×80 cm) kawałek [[tkanina|tkaniny]] [[len|lnianej]] lub [[Bawełna (włókno)|bawełnianej]] [[flanela|flaneli]] używany zamiast [[Skarpetki|skarpet]]. Onuca prostokątna używana była do butów z wysoką cholewką.


Używana była w dawnej [[Polska|Polsce]]. Pod koniec [[Historia Polski 1697-1763|czasów saskich]] w miejsce onuczek zaczęto używać skarpetek i mesztów tureckich. W ówczesnym wojsku zarówno [[Oficer (wojsko)|oficerowie]], jak i [[żołnierz]]e, zwłaszcza podczas kampanii, używali onuczek w miejsce [[pończochy|pończoch]] i skarpet, jako lepiej utrzymujących ciepło, nieulegających tak podarciu i łatwiejszych do prania<ref>{{cytuj stronę|url=http://literat.ug.edu.pl/glogers/0031.htm|tytuł=Litera O|nazwisko=Gloger|imię=Zygmunt|data=1900-1903|praca=Encyklopedia Staropolska|opublikowany=Biblioteka Literatury Polskiej w Internecie, Uniwersytet Gdański|język=pl|data dostępu=2011-11-14}}</ref>.
Używana była w dawnej [[Polska|Polsce]]. Pod koniec [[Historia Polski 1697-1763|czasów saskich]] w miejsce onuc zaczęto używać skarpetek i mesztów tureckich. W ówczesnym wojsku zarówno [[Oficer (wojsko)|oficerowie]], jak i [[żołnierz]]e, zwłaszcza podczas kampanii, używali onuc w miejsce [[pończochy|pończoch]] i skarpet, jako lepiej utrzymujących ciepło, nieulegających tak podarciu i łatwiejszych do prania<ref>{{cytuj stronę|url=http://literat.ug.edu.pl/glogers/0031.htm|tytuł=Litera O|nazwisko=Gloger|imię=Zygmunt|data=1900-1903|praca=Encyklopedia Staropolska|opublikowany=Biblioteka Literatury Polskiej w Internecie, Uniwersytet Gdański|język=pl|data dostępu=2011-11-14}}</ref>.


Zwyczaj używania onuc najdłużej w Polsce przetrwał w wojsku – do lat 80., gdy skarpety były w powszechnym użyciu – oraz regionach wiejskich. Podobnie jak skarpety, była warstwą ubioru chroniącą stopy przed zimnem i otarciami oraz izolującą je od [[obuwie|obuwia]]. Prawidłowo założona, spełniała dobrze swoją rolę, lecz nawet niewielkie fałdy powodowały dotkliwe otarcia [[Stopa człowieka|stóp]].
Zwyczaj używania onuc najdłużej w Polsce przetrwał w wojsku – do lat 80., gdy skarpety były w powszechnym użyciu – oraz regionach wiejskich. Podobnie jak skarpety, była warstwą ubioru chroniącą stopy przed zimnem i otarciami oraz izolującą je od [[obuwie|obuwia]]. Prawidłowo założona, spełniała dobrze swoją rolę, lecz nawet niewielkie fałdy powodowały dotkliwe otarcia [[Stopa człowieka|stóp]].

Wersja z 14:45, 12 maj 2021

Onuca używana przez fińskie siły samoobrony do 1990
Radziecki żołnierz w okopie suszy onuce

Onucakwadratowy (ok. 40×40 cm) lub prostokątny (ok. 40×80 cm) kawałek tkaniny lnianej lub bawełnianej flaneli używany zamiast skarpet. Onuca prostokątna używana była do butów z wysoką cholewką.

Używana była w dawnej Polsce. Pod koniec czasów saskich w miejsce onuc zaczęto używać skarpetek i mesztów tureckich. W ówczesnym wojsku zarówno oficerowie, jak i żołnierze, zwłaszcza podczas kampanii, używali onuc w miejsce pończoch i skarpet, jako lepiej utrzymujących ciepło, nieulegających tak podarciu i łatwiejszych do prania[1].

Zwyczaj używania onuc najdłużej w Polsce przetrwał w wojsku – do lat 80., gdy skarpety były w powszechnym użyciu – oraz regionach wiejskich. Podobnie jak skarpety, była warstwą ubioru chroniącą stopy przed zimnem i otarciami oraz izolującą je od obuwia. Prawidłowo założona, spełniała dobrze swoją rolę, lecz nawet niewielkie fałdy powodowały dotkliwe otarcia stóp.

Współcześnie onuc używają niektóre armie państw byłego ZSRR. Z wyposażenia armii rosyjskiej onuce zostały wycofane oficjalnie w 2007 roku. Z powodu niskiej jakości wydawanych butów i skarpet, są one jednak używane do chwili obecnej.

Zalety:

  • po praniu szybko schnie,
  • można ją zrobić samodzielnie z tkaniny, którą aktualnie dysponujemy,
  • jest trwalsza od skarpet.

Wady:

  • jest trudniejsza w zakładaniu od skarpet,
  • jest większa niż skarpety (wymaga większego buta),
  • źle założona może spowodować otarcia,
  • nie można w nich chodzić bez obuwia.

Onuce stosowane są również w górnictwie[2], gdzie istnieje potrzeba długotrwałego noszenia butów gumowych i istnieje ryzyko otarć związanych z brakiem możliwości ich ściągnięcia, i zsunięciem skarpet.


Przypisy

  1. Zygmunt Gloger: Litera O. [w:] Encyklopedia Staropolska [on-line]. Biblioteka Literatury Polskiej w Internecie, Uniwersytet Gdański, 1900-1903. [dostęp 2011-11-14]. (pol.).
  2. Pranie odzieży roboczej górników. Odzież robocza BHP, 2011-08-01. [dostęp 2011-11-14]. (pol.).