Spassk-Dalnij: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m drobne redakcyjne, drobne techniczne +sekcja z przypisami |
m gospodarka |
||
Linia 43: | Linia 43: | ||
== Historia == |
== Historia == |
||
=== Założenie === |
=== Założenie === |
||
Osada na miejscu miasta została założona przez osadników z terenów dzisiejszej Ukrainy w 1886 roku jako wieś ''Spasskoe''. |
[[Osada]] na miejscu miasta została założona przez osadników z terenów dzisiejszej Ukrainy w 1886 roku jako wieś ''Spasskoe''. |
||
W 1892 r. w pobliżu wsi rozpoczęto budowę odcinka linii [[Kolej Ussuryjska|Kolei Ussuryjskiej]]. W 1895 r. przydzielono państwowe grunty pod budowę osiedla dla pracowników stacji kolejowej ''Spasskaja'' (od 1903 r. stacja ''Jewgieniewka'', od 1967 r. stacja Spassk-Dalnij). W 1902 r. rozpoczęto budowę Spasskiego garnizonu wojskowego. W 1903 r. w pobliżu stacji powstało przedmieście ''Spasskaja Słobodka'' z kupcami i rzemieślnikami. W 1907 r. rozpoczęto budowę cementowni i osiedla robotniczego w pobliżu stacji ''Jewgieniewka''. W 1913 r. ''Spasskaja Słobódka'' otrzymała status osady. W 1917 roku [[Rząd Tymczasowy Rosji]] przekształcił wieś ''Spasskoje'' w miasto ''Spassk-Primorskij''. W skład nowego miasta miały wejść: stacja Jewgieniewka, garnizon wojskowy, Spasskaja Słobódka i osiedle robotnicze przy cementowni. W 1929 r. miasto zostało przemianowane na ''Spassk-Dalnij''. |
W 1892 r. w pobliżu wsi rozpoczęto budowę odcinka linii [[Kolej Ussuryjska|Kolei Ussuryjskiej]]. W 1895 r. przydzielono państwowe grunty pod budowę osiedla dla pracowników stacji kolejowej ''Spasskaja'' (od 1903 r. stacja ''Jewgieniewka'', od 1967 r. stacja Spassk-Dalnij). W 1902 r. rozpoczęto budowę Spasskiego garnizonu wojskowego. W 1903 r. w pobliżu stacji powstało [[przedmieście]] ''Spasskaja Słobodka'' z kupcami i rzemieślnikami. W 1907 r. rozpoczęto budowę cementowni i osiedla robotniczego w pobliżu stacji ''Jewgieniewka''. W 1913 r. ''Spasskaja Słobódka'' otrzymała status osady. W 1917 roku [[Rząd Tymczasowy Rosji]] przekształcił wieś ''Spasskoje'' w miasto ''Spassk-Primorskij''. W skład nowego miasta miały wejść: stacja ''Jewgieniewka'', garnizon wojskowy, ''Spasskaja Słobódka'' i osiedle robotnicze przy cementowni. W 1929 r. miasto zostało przemianowane na ''Spassk-Dalnij''. |
||
=== Wojna domowa w Rosji === |
=== Wojna domowa w Rosji === |
||
Podczas [[Wojna domowa w Rosji|Wojny domowej w Rosji]] miasto oraz tereny przyległe były miejscem operacji wojskowej (''tzw. Szturm Spasska'') Armii Ludowo-Rewolucyjnej Republiki Dalekiego Wschodu i oddziałów partyzanckich wymierzonej przeciwko siłom [[Biali (Rosja)|Białych]] pod koniec wojny domowej w Rosji. |
Podczas [[Wojna domowa w Rosji|Wojny domowej w Rosji]] miasto oraz tereny przyległe były miejscem operacji wojskowej (''tzw. Szturm Spasska'') Armii Ludowo-Rewolucyjnej [[Republika Dalekiego Wschodu|Republiki Dalekiego Wschodu]] i oddziałów partyzanckich wymierzonej przeciwko siłom [[Biali (Rosja)|Białych]] pod koniec wojny domowej w Rosji. |
||
Szturm Spasska w dniach 8–9 października 1922 r. był jedną z ostatnich większych bitew [[Wojna domowa w Rosji|wojny domowej]]. |
Szturm Spasska w dniach 8–9 października 1922 r. był jedną z ostatnich większych bitew [[Wojna domowa w Rosji|wojny domowej]]. |
||
Linia 56: | Linia 56: | ||
Straty mieszkańców miasta w czasie [[II wojna światowa|II wojny światowej]] wyniosły 4258 osób. |
Straty mieszkańców miasta w czasie [[II wojna światowa|II wojny światowej]] wyniosły 4258 osób. |
||
== Gospodarka == |
|||
=== ''Spasskcemient'' === |
|||
Najważniejszym przedsiębiorstwem w mieście są [[Cementownia|zakłady cementowe]] ''Spasskcemient'' o rocznej wydajności 3,5 mln ton. Pierwsza [[cementownia]] powstała w roku 1907, kolejne dobudowano w roku 1934 i 1976. Znaczenie przemysłu cementowego odzwierciedla [[Herb miejski|herb miasta]]. |
|||
Najważniejsze gałęzie przemysłu miasta obejmują: [[przemysł maszynowy]], [[Przemysł lekki|lekki]] i [[Przemysł spożywczy|spożywczy]]. |
|||
=== Rolnictwo === |
|||
Miasto jest zlokalizowane w centrum jednego z najważniejszych obszarów [[Rolnictwo|rolniczych]] w regionie. Dzięki specjalnemu [[Mikroklimat|mikroklimatowi]] [[Równina|równiny]] [[Kraj Nadmorski|Kraju Nadmorskiego]] [[warzywa]] i [[Owoc|owoce]] dojrzewają szybciej niż w [[Podział administracyjny Rosji|innych regionach]]. |
|||
=== Bezrobocie === |
|||
Liczba zarejestrowanych [[Bezrobocie|bezrobotnych]] w dniu 01.01.2018 wynosiła 378 osób. |
|||
== Demografia == |
== Demografia == |
||
=== Ludność === |
=== Ludność === |
||
W 1915 roku liczba mieszkańców Spasska wyniosła 5188 osób<ref>{{Cytuj |tytuł = Населенные и жилые места Приморского района. Крестьяне. Инородцы. Желтые |data dostępu = 2021-07-08 |url = https://www.prlib.ru/item/428669 |język = ru}}</ref>, natomiast 10 lat później w roku 1925 wzrosła do 9222 osób, najwięcej mieszkańców miasto zanotowało w roku 1992 – 61 400 osób, od tamtej pory jednak miasto boryka się z zapaścią demograficzną (wyjątek stanowi rok 2003, kiedy to liczba ludności miasta wzrosła o 9 osób względem roku 2002). |
W 1915 roku liczba mieszkańców Spasska wyniosła 5188 osób<ref>{{Cytuj |tytuł = Населенные и жилые места Приморского района. Крестьяне. Инородцы. Желтые |data dostępu = 2021-07-08 |url = https://www.prlib.ru/item/428669 |język = ru}}</ref>, natomiast 10 lat później w roku 1925 wzrosła do 9222 osób, najwięcej mieszkańców miasto zanotowało w roku 1992 – 61 400 osób, od tamtej pory jednak miasto boryka się z zapaścią demograficzną (wyjątek stanowi rok 2003, kiedy to [[liczba ludności]] miasta wzrosła o 9 osób względem roku 2002). |
||
Liczba mieszkańców w 2021 roku wyniosła ok. 39 tys<ref>{{Cytuj |tytuł = Wayback Machine |data = 2021-05-02 |data dostępu = 2021-07-08 |opublikowany = web.archive.org |url = https://web.archive.org/web/20210502131349/https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/MZmdFJyI/chisl_%D0%9C%D0%9E_Site_01-01-2021.xlsx}}</ref> i stanowi 64% względem liczby ludności z roku 1992.<ref>{{Cytuj |tytuł = Народная энциклопедия „Мой город”. Спасск-Дальний (Приморский край) |data dostępu = 2021-07-08 |opublikowany = www.mojgorod.ru |url = http://www.mojgorod.ru/primor_kraj/spasskdalni/index.html}}</ref> |
Liczba mieszkańców w 2021 roku wyniosła ok. 39 tys<ref>{{Cytuj |tytuł = Wayback Machine |data = 2021-05-02 |data dostępu = 2021-07-08 |opublikowany = web.archive.org |url = https://web.archive.org/web/20210502131349/https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/MZmdFJyI/chisl_%D0%9C%D0%9E_Site_01-01-2021.xlsx}}</ref> i stanowi 64% względem liczby ludności z roku 1992.<ref>{{Cytuj |tytuł = Народная энциклопедия „Мой город”. Спасск-Дальний (Приморский край) |data dostępu = 2021-07-08 |opublikowany = www.mojgorod.ru |url = http://www.mojgorod.ru/primor_kraj/spasskdalni/index.html}}</ref> |
Wersja z 22:22, 9 lip 2021
Spasska starówka | |||
| |||
Państwo | |||
---|---|---|---|
Kraj | |||
Powierzchnia |
43.49 km² | ||
Wysokość |
100 m n.p.m. | ||
Populacja (01.01.2021) • liczba ludności • gęstość |
| ||
Nr kierunkowy |
(+7) 42352 | ||
Kod pocztowy |
692245 | ||
Tablice rejestracyjne |
25 | ||
Położenie na mapie Kraju Nadmorskiego | |||
Położenie na mapie Rosji | |||
44°46′N 132°49′E/44,766667 132,816667 | |||
Strona internetowa |
Spassk-Dalnij (ros. Спасск-Дальний) – miasto w Rosji, w Kraju Nadmorskim, w pobliżu jeziora Chanka.
Położenie
Spassk-Dalnij jest położony w środkowo-zachodniej części Kraju Nadmorskiego, u zbiegu rzeki Spasowki i jej rzeki dopływowej – Kuleszowki, 20 km na południowy wschód od jeziora Chanka.
Administracyjny obszar miasta wynosi 43,49 km²[1].
Zabudowa
Przez miasto przebiega Kolej Transsyberyjska, dzieląc miasto na dwie części – zachodnią i wschodnią.
W zachodniej części miasta (historycznie starszej), znajduje się stacja kolejowa, dworzec autobusowy, historyczna zabudowa z początku XX wieku oraz budynki administracji publicznej i zabudowa mieszkalna z lat 60 i 70. W bezpośredniej bliskości centrum miasta znajduje się sektor zabudowany domami jednopiętrowymi oraz przylegająca od strony zachodniej wieś Spasskoe.
We wschodniej części miasta znajdują się mikro osiedla, zabudowane pięciopiętrowymi budynkami mieszkalnymi wbudowanymi w latach 1960–1980. Wcześniej w sąsiedztwie kolei znajdowały się jednostki wojskowe (obecnie już nieistniejące). Na obrzeżach miasta znajdowały się zakłady przemysłowe, które obecnie są częściowo wykorzystywane zgodnie z ich przeznaczeniem, przekształcone lub opuszczone.
Wieś Spasskoje nie została włączona do miasta w 1917 roku pomimo tego, że znajduje się w bardzo niewielkiej odległości (około dwóch kilometrów) od historycznego centrum i dworca kolejowego.
Trasy miejskiego transportu publicznego przebiegają zarówno przez miasto Spassk-Dalnij, jak i przez wieś Spasskoje.
Historia
Założenie
Osada na miejscu miasta została założona przez osadników z terenów dzisiejszej Ukrainy w 1886 roku jako wieś Spasskoe.
W 1892 r. w pobliżu wsi rozpoczęto budowę odcinka linii Kolei Ussuryjskiej. W 1895 r. przydzielono państwowe grunty pod budowę osiedla dla pracowników stacji kolejowej Spasskaja (od 1903 r. stacja Jewgieniewka, od 1967 r. stacja Spassk-Dalnij). W 1902 r. rozpoczęto budowę Spasskiego garnizonu wojskowego. W 1903 r. w pobliżu stacji powstało przedmieście Spasskaja Słobodka z kupcami i rzemieślnikami. W 1907 r. rozpoczęto budowę cementowni i osiedla robotniczego w pobliżu stacji Jewgieniewka. W 1913 r. Spasskaja Słobódka otrzymała status osady. W 1917 roku Rząd Tymczasowy Rosji przekształcił wieś Spasskoje w miasto Spassk-Primorskij. W skład nowego miasta miały wejść: stacja Jewgieniewka, garnizon wojskowy, Spasskaja Słobódka i osiedle robotnicze przy cementowni. W 1929 r. miasto zostało przemianowane na Spassk-Dalnij.
Wojna domowa w Rosji
Podczas Wojny domowej w Rosji miasto oraz tereny przyległe były miejscem operacji wojskowej (tzw. Szturm Spasska) Armii Ludowo-Rewolucyjnej Republiki Dalekiego Wschodu i oddziałów partyzanckich wymierzonej przeciwko siłom Białych pod koniec wojny domowej w Rosji.
Szturm Spasska w dniach 8–9 października 1922 r. był jedną z ostatnich większych bitew wojny domowej.
II wojna światowa
Podczas drugiej Wojny Światowej w mieście została utworzona 87 Dywizja Piechoty oraz 98 Dywizja Piechoty, której żołnierze uczestniczyli m.in. w walkach pod Stalingradem. Żołnierze pochodzący ze Spasska-Dalniego brali udział m.in. w bitwach o Żytomierz, Warszawę, Berlin oraz Pragę.
Straty mieszkańców miasta w czasie II wojny światowej wyniosły 4258 osób.
Gospodarka
Spasskcemient
Najważniejszym przedsiębiorstwem w mieście są zakłady cementowe Spasskcemient o rocznej wydajności 3,5 mln ton. Pierwsza cementownia powstała w roku 1907, kolejne dobudowano w roku 1934 i 1976. Znaczenie przemysłu cementowego odzwierciedla herb miasta.
Najważniejsze gałęzie przemysłu miasta obejmują: przemysł maszynowy, lekki i spożywczy.
Rolnictwo
Miasto jest zlokalizowane w centrum jednego z najważniejszych obszarów rolniczych w regionie. Dzięki specjalnemu mikroklimatowi równiny Kraju Nadmorskiego warzywa i owoce dojrzewają szybciej niż w innych regionach.
Bezrobocie
Liczba zarejestrowanych bezrobotnych w dniu 01.01.2018 wynosiła 378 osób.
Demografia
Ludność
W 1915 roku liczba mieszkańców Spasska wyniosła 5188 osób[2], natomiast 10 lat później w roku 1925 wzrosła do 9222 osób, najwięcej mieszkańców miasto zanotowało w roku 1992 – 61 400 osób, od tamtej pory jednak miasto boryka się z zapaścią demograficzną (wyjątek stanowi rok 2003, kiedy to liczba ludności miasta wzrosła o 9 osób względem roku 2002).
Liczba mieszkańców w 2021 roku wyniosła ok. 39 tys[3] i stanowi 64% względem liczby ludności z roku 1992.[4]
Spassk-Dalnij zajmuje dziewiąte miejsce pod względem liczby mieszkańców wśród miast Kraju Nadmorskiego, natomiast pod względem gęstości zaludnienia (903,9 os./km²) – trzecie, po Arseniewie i Władywostoku.
Skład etniczny
Według spisu ludności w ZSRR z 1939 r. Spassk-Dalnij zamieszkiwało 23030 osób.
Skład etniczny Spasska-Dalniego wyglądał następująco:
Ogółem: 23030 z czego:
- Rosjanie – 17 830 osób
- Ukraińcy – 4317 osób
- Tatarzy – 163 osoby
- Białorusini – 144 osoby
- Mordwini – 137 osób
- Żydzi – 128 osób
- Kazachowie – 86 osób
- Polacy – 49 osób
- przedstawiciele pozostałych grup etnicznych łącznie – 176 osób[5]
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Запрос к Базе данных показателей муниципальных образований [online], www.gks.ru [dostęp 2021-07-08] .
- ↑ Населенные и жилые места Приморского района. Крестьяне. Инородцы. Желтые [online] [dostęp 2021-07-08] (ros.).
- ↑ Wayback Machine [online], web.archive.org, 2 maja 2021 [dostęp 2021-07-08] [zarchiwizowane z adresu 2021-05-02] .
- ↑ Народная энциклопедия „Мой город”. Спасск-Дальний (Приморский край) [online], www.mojgorod.ru [dostęp 2021-07-08] .
- ↑ Демоскоп Weekly – Приложение. Всесоюзная перепись населения 1939 года [online], www.demoscope.ru [dostęp 2021-07-08] .