Wojna rosyjsko-turecka (1787–1792): Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m przenoszę szablon {{Wojna rosyjsko-turecka (1787–1792)}} na koniec artykułu |
ilustracja |
||
Linia 26: | Linia 26: | ||
W maju-czerwcu 1787 caryca [[Katarzyna II Wielka|Katarzyna II]] przeprowadziła demonstrację siły wobec Imperium Osmańskiego po podróży [[Dniepr]]em, spotykając się na anektowanym [[Półwysep Krymski|Krymie]] z cesarzem Austrii [[Józef II Habsburg|Józefem II]]. Turcja potraktowała to wydarzenie jako jawne złamanie warunków [[Traktat w Küczük Kajnardży|traktatu w Küczük Kajnardży]] i przy poparciu dyplomacji [[Francja|Francji]] i [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]] w sierpniu 1787 wypowiedziała wojnę Rosji. W lutym 1788 z pomocą Katarzynie II przyszła [[Monarchia Habsburgów|Austria]]. |
W maju-czerwcu 1787 caryca [[Katarzyna II Wielka|Katarzyna II]] przeprowadziła demonstrację siły wobec Imperium Osmańskiego po podróży [[Dniepr]]em, spotykając się na anektowanym [[Półwysep Krymski|Krymie]] z cesarzem Austrii [[Józef II Habsburg|Józefem II]]. Turcja potraktowała to wydarzenie jako jawne złamanie warunków [[Traktat w Küczük Kajnardży|traktatu w Küczük Kajnardży]] i przy poparciu dyplomacji [[Francja|Francji]] i [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]] w sierpniu 1787 wypowiedziała wojnę Rosji. W lutym 1788 z pomocą Katarzynie II przyszła [[Monarchia Habsburgów|Austria]]. |
||
[[Plik:Russian-Turkish-war 1787-1791.jpg|thumb|left|340px|Przebieg działań i warunki pokoju]] |
|||
W 1789 armia turecka opanowała [[Banat (kraina)|Banat]], podczas gdy Rosjanie uderzyli na [[Hospodarstwo Mołdawskie]]. [[Marszałek polny|Feldmarszałek]] [[Piotr Rumiancew]] zdobył [[Jassy]] i [[Chocim]]. Zimą Rosjanie pod wodzą [[Grigorij Potiomkin|Grigorija Potiomkina]] przeprowadzili długotrwałe oblężenie [[Oczaków|Oczakowa]], zakończone masakrą jego obrońców (m.in. wymordowano kobiety i dzieci). Na wieść o tej klęsce umarł [[sułtan]] [[Abdülhamid I]]. Rosjanie rozbili turecką odsiecz dla twierdz [[Bendery]] i [[Białogród nad Dniestrem|Akerman]], a austriacki feldmarszałek [[Gideon Ernst von Laudon]] zdobył [[Belgrad]]. W 1790 turecka twierdza [[Izmaił]] została zdobyta szturmem przez wojska gen. [[Aleksandr Suworow|Aleksandra Suworowa]]. Rosyjski [[admirał]] [[Fiodor Uszakow]] pobił flotę turecką w serii bitew: [[bitwa pod Fidonisi|pod Fidonisi]], [[Bitwa przy mierzei Tendra|Tendrą]], [[Bitwa w Cieśninie Kerczeńskiej|w Cieśninie Kerczeńskiej]], [[bitwa koło przylądka Kaliakra|koło przylądka Kaliakra]]. Rosjanie zdobyli też ważny port czarnomorski – [[Anapa|Anapę]]. Na domiar złego Turcy nigdy nie doczekali się pomocy [[Królestwo Prus|Prus]], z którymi zawarli 31 stycznia 1790 skierowany przeciwko Rosji i Austrii traktat zaczepny. Prusy doprowadziły jednak poprzez demonstrację militarną wobec Austrii do jej wycofania się z wojny z Turcją, co przewidywała prusko-austriacka [[konwencja w Reichenbach]] (27 lipca 1790). |
W 1789 armia turecka opanowała [[Banat (kraina)|Banat]], podczas gdy Rosjanie uderzyli na [[Hospodarstwo Mołdawskie]]. [[Marszałek polny|Feldmarszałek]] [[Piotr Rumiancew]] zdobył [[Jassy]] i [[Chocim]]. Zimą Rosjanie pod wodzą [[Grigorij Potiomkin|Grigorija Potiomkina]] przeprowadzili długotrwałe oblężenie [[Oczaków|Oczakowa]], zakończone masakrą jego obrońców (m.in. wymordowano kobiety i dzieci). Na wieść o tej klęsce umarł [[sułtan]] [[Abdülhamid I]]. Rosjanie rozbili turecką odsiecz dla twierdz [[Bendery]] i [[Białogród nad Dniestrem|Akerman]], a austriacki feldmarszałek [[Gideon Ernst von Laudon]] zdobył [[Belgrad]]. W 1790 turecka twierdza [[Izmaił]] została zdobyta szturmem przez wojska gen. [[Aleksandr Suworow|Aleksandra Suworowa]]. Rosyjski [[admirał]] [[Fiodor Uszakow]] pobił flotę turecką w serii bitew: [[bitwa pod Fidonisi|pod Fidonisi]], [[Bitwa przy mierzei Tendra|Tendrą]], [[Bitwa w Cieśninie Kerczeńskiej|w Cieśninie Kerczeńskiej]], [[bitwa koło przylądka Kaliakra|koło przylądka Kaliakra]]. Rosjanie zdobyli też ważny port czarnomorski – [[Anapa|Anapę]]. Na domiar złego Turcy nigdy nie doczekali się pomocy [[Królestwo Prus|Prus]], z którymi zawarli 31 stycznia 1790 skierowany przeciwko Rosji i Austrii traktat zaczepny. Prusy doprowadziły jednak poprzez demonstrację militarną wobec Austrii do jej wycofania się z wojny z Turcją, co przewidywała prusko-austriacka [[konwencja w Reichenbach]] (27 lipca 1790). |
||
Wersja z 19:48, 7 wrz 2021
wojny rosyjsko-tureckie | |||
Szturm Oczakowa Januarego Suchodolskiego | |||
Czas |
12 sierpnia 1787 – 9 stycznia 1792 | ||
---|---|---|---|
Miejsce | |||
Wynik |
zwycięstwo Rosji | ||
Strony konfliktu | |||
| |||
Dowódcy | |||
| |||
Siły | |||
| |||
Straty | |||
|
Wojna rosyjsko-turecka 1787–1792 – wojna pomiędzy Imperium Rosyjskim a Imperium Osmańskim, które chciało odzyskać ziemie utracone w 1774, po przegranej wojnie z Rosją.
W maju-czerwcu 1787 caryca Katarzyna II przeprowadziła demonstrację siły wobec Imperium Osmańskiego po podróży Dnieprem, spotykając się na anektowanym Krymie z cesarzem Austrii Józefem II. Turcja potraktowała to wydarzenie jako jawne złamanie warunków traktatu w Küczük Kajnardży i przy poparciu dyplomacji Francji i Wielkiej Brytanii w sierpniu 1787 wypowiedziała wojnę Rosji. W lutym 1788 z pomocą Katarzynie II przyszła Austria.
W 1789 armia turecka opanowała Banat, podczas gdy Rosjanie uderzyli na Hospodarstwo Mołdawskie. Feldmarszałek Piotr Rumiancew zdobył Jassy i Chocim. Zimą Rosjanie pod wodzą Grigorija Potiomkina przeprowadzili długotrwałe oblężenie Oczakowa, zakończone masakrą jego obrońców (m.in. wymordowano kobiety i dzieci). Na wieść o tej klęsce umarł sułtan Abdülhamid I. Rosjanie rozbili turecką odsiecz dla twierdz Bendery i Akerman, a austriacki feldmarszałek Gideon Ernst von Laudon zdobył Belgrad. W 1790 turecka twierdza Izmaił została zdobyta szturmem przez wojska gen. Aleksandra Suworowa. Rosyjski admirał Fiodor Uszakow pobił flotę turecką w serii bitew: pod Fidonisi, Tendrą, w Cieśninie Kerczeńskiej, koło przylądka Kaliakra. Rosjanie zdobyli też ważny port czarnomorski – Anapę. Na domiar złego Turcy nigdy nie doczekali się pomocy Prus, z którymi zawarli 31 stycznia 1790 skierowany przeciwko Rosji i Austrii traktat zaczepny. Prusy doprowadziły jednak poprzez demonstrację militarną wobec Austrii do jej wycofania się z wojny z Turcją, co przewidywała prusko-austriacka konwencja w Reichenbach (27 lipca 1790).
Młody sułtan Selim III zmuszony był podpisać 9 stycznia 1792 traktat w Jassach, mocą którego Rosja zachowywała anektowany Krym, zdobywając Jedysan. Granicą turecko-rosyjską został Dniestr. Rosja mogła teraz przerzucić swoje armie do Rzeczypospolitej, rozpoczynając wojnę o obalenie Konstytucji 3 maja.