Ulica Szlak w Krakowie: Różnice pomiędzy wersjami

ulica Szlak
	Stare Miasto
	; Widok od rejonów skrzyżowania z ulicą Stanisława Staszica w kierunku wschodnim.
Państwo	Polska
Miejscowość	Kraków
Długość	800 m
Przebieg
	Położenie na mapie Krakowa ulica Szlak
	Położenie na mapie Polski ulica Szlak
	Położenie na mapie województwa małopolskiego ulica Szlak
	50,071417°N 19,937728°E/50,071417 19,937728
	Multimedia w Wikimedia Commons

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 23:12, 20 paź 2021

Ulica Szlak – ulica w Krakowie, znajdująca się w dzielnicy Stare Miasto, będąca pozostałością folwarku Szlak, powstałego w XVI wieku dla rodziny Montelupich i położonego na przedmieściach miasta Kleparz. W 1639 roku majątek wraz z przylegającym pałacem sprzedano zakonowi Jezuitów w ramach rozwoju kolegium na ul. Grodzkiej.

W 1773 roku po kasacie zakonu obszar przeszedł pod administrację Krakowa. W 1861 roku teren zakupiła rodzina Rzewuskich, a bezpośrednią właścicielką została Taida Małachowska, po ślubie z Leonsem Rzewuskim tytułowana hrabiną. Po bezpotomnej śmierci spadkodawców w 1869 roku folwark nabył Konstanty Branicki, który oddał majątek rodzinie Tarnowskich w ramach ślubu swojej córki Róży Branickiej ze Stanisławem Kostką Tarnowskim w 1874 roku Prawa własnościowe Tarnowskich wygasły ostatecznie w 2005 roku po odsprzedaniu ich prywatnej firmie.

Wytyczenie ulicy nastąpiło w okresie zajęcia przez austriackie wojsko Wolnego Miasta Kraków w czasach przynależności miasta do Cesarstwa Austrii. Pierwotną rolą było pełnienie funkcji obwodowej wokół fortyfikacji wchodzących w skład Twierdzy Kraków.

Zabudowa

Numer 3 – kamienica zaprojektowana przez Beniamina Torbe w 1913 roku.
Numer 5 – XX Liceum Ogólnokształcące im. Leopolda Staffa działające od 1912 roku (z przerwą w latach wojennych), zaprojektowane przez Jana Zawiejskiego.
Numer 14b – kamienica zaprojektowana przez Bernarda Birkenfelda wspólnie z Jakubem Silbersteinem w latach 1931–1932.
Numer 21 – siedziba kancelarii adwokackiej Edmunda Szalita przed okresem I wojny światowej, miejsce konspiracyjnych spotkań Krakowskiej Chorągwi Szarych Szeregów podczas okupacji niemieckiej^[1]. W mieszkaniu zamieszkiwał hm. Tadeusz Wąsowicz^[2].
Numer 26 – jeden z obozów przejściowych dla osób wysiedlanych przymusowo z terenu miasta Krakowa z rozkazu niemieckich władz okupacyjnych, działający w lutym 1942 roku^[3]^[4].
Numer 71 – Pałac Tarnowskich z przylegającym parkiem Jalu Kurka, powstały w XVI wieku, przebudowany według projektu Antoniego Łuszczkiewicza w 1878 roku Podczas okupacji niemieckiej będący placówką Hitlerjugend, w styczniu 1945 roku podpalony przez miejscową ludność wspólnie ze stacjonującymi żołnierzami Armii Czerwonej. Dwa lata później przejęty przez zakon Salwatorianów, by w latach 1950–1980 zostać siedzibą Radia Kraków^[5].
Wydział Inżynierii i Technologii Chemicznej Politechniki Krakowskiej działający od 1966 roku.
Biblioteka Główna Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki z siedzibą od 1949 roku.

Część wschodnia, widok od skrzyżowania z ul. Pędzichów na wschód
ul. Szlak 2
Kamienica (ok. 1914)
ul. Szlak 8a
Kamienica (ok. 1930)
ul. Szlak 9–11
Kamienice (proj. Henryk Lamensdorf, 1909)
ul. Szlak 10
Kamienica (ok. 1890)
ul. Szlak 14
Kamienica (proj. Bernard Birkenfeld, 1932)

Znane osoby związane ze Szlakiem

Numer 4 - adres krakowskiego mieszkania Walerego Sławka^[6]
Numer 14 – adres krakowskiego mieszkania Marka Grechuty^[7].
Numer 31 – adres krakowskiego mieszkania Józefa Piłsudskiego ze znajdującą się nad wejściem pamiątkową tabliczką^[8].
Stanisław Kostka Tarnowski (1837-1917), przywódca konserwatystów krakowskich, profesor i rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego, prezes Akademii Umiejętności w Krakowie.
Feliks Dzierżyński (1877 - 1926), polski i rosyjski działacz socjaldemokratyczny i komunistyczny, twórca i szef pierwszych sowieckich organów bezpieczeństwa^[6].
Krzysztof Zawadzki, polski aktor teatralny, telewizyjny i filmowy.

Inne

2 grudnia 2011 roku oddano do użytku kontrapas na odcinku od ulicy Długiej do Krowoderskiej.

Bibliografia

Z Kleparza na Wielopole. Gazeta.pl Kraków, 2009-05-05.

Przypisy

↑ Armia Krajowa na terenie Okręgu Kraków w latach 1939 - 1945. Ipn.gov.pl.
↑ Tadeusz Wąsowicz. krakowianie1939-56.mhk.pl. [dostęp 2018-03-11].
↑ Obóz przejściowy przy ul. Szlak 26. Sztetl.org.pl.
↑ Getto 1941-1943. Krakow.pl.
↑ JerzyJ. Kossowski JerzyJ., LeszekL. Ludwikowski LeszekL., Ulicami Krakowa, Kraków: Wydawnictwo Artystyczno-Graficzne, 1968, s. 41 .
↑ ^a ^b Miezian M.,: Krakowskie Stare Miasto, Śladami królów, artystów i alchemików. Kraków: Wydawnictwo Bezdroża, 2004.
↑ Marek Grechuta - ciekawostki. Trylogia.ovh.org.
↑ Kraków, ul.Szlak 31 - dom, w którym mieszkał J.Piłsudski. Jpilsudski.org.

[1] Armia Krajowa na terenie Okręgu Kraków w latach 1939 - 1945. Ipn.gov.pl.

[2] Tadeusz Wąsowicz. krakowianie1939-56.mhk.pl. [dostęp 2018-03-11].

[3] Obóz przejściowy przy ul. Szlak 26. Sztetl.org.pl.

[4] Getto 1941-1943. Krakow.pl.

[krakow-5] JerzyJ. Kossowski JerzyJ., LeszekL. Ludwikowski LeszekL., Ulicami Krakowa, Kraków: Wydawnictwo Artystyczno-Graficzne, 1968, s. 41 .

[p1-6] Miezian M.,: Krakowskie Stare Miasto, Śladami królów, artystów i alchemików. Kraków: Wydawnictwo Bezdroża, 2004.

[7] Marek Grechuta - ciekawostki. Trylogia.ovh.org.

[8] Kraków, ul.Szlak 31 - dom, w którym mieszkał J.Piłsudski. Jpilsudski.org.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

@@ Linia 23: / Linia 23: @@
 }}
-'''Ulica Szlak w Krakowie''' – ulica w [[Kraków|Krakowie]], znajdująca się w [[Dzielnica I Stare Miasto|dzielnicy Stare Miasto]], będąca pozostałością folwarku Szlak, powstałego w XVI wieku dla rodziny [[Montelupi]]ch i położonego na przedmieściach miasta [[Kleparz]]. W [[1639]] roku majątek wraz z przylegającym [[Pałac na Szlaku w Krakowie|pałacem]] sprzedano zakonowi [[Jezuici|Jezuitów]] w ramach rozwoju [[Kolegium jezuitów w Krakowie (ul. Grodzka)|kolegium]] na [[Ulica Grodzka w Krakowie|ul. Grodzkiej]].
+'''Ulica Szlak''' – ulica w [[Kraków|Krakowie]], znajdująca się w [[Dzielnica I Stare Miasto|dzielnicy Stare Miasto]], będąca pozostałością folwarku Szlak, powstałego w XVI wieku dla rodziny [[Montelupi]]ch i położonego na przedmieściach miasta [[Kleparz]]. W 1639 roku majątek wraz z przylegającym [[Pałac na Szlaku w Krakowie|pałacem]] sprzedano zakonowi [[Jezuici|Jezuitów]] w ramach rozwoju [[Kolegium jezuitów w Krakowie (ul. Grodzka)|kolegium]] na [[Ulica Grodzka w Krakowie|ul. Grodzkiej]].
-W [[1773]] r. po kasacie zakonu obszar przeszedł pod administrację Krakowa. W [[1861]] r. teren zakupiła rodzina [[Rzewuscy herbu Krzywda|Rzewuskich]], a bezpośrednią właścicielką została [[Małachowscy herbu Nałęcz|Taida Małachowska]], po ślubie z [[Leon Rzewuski (1808–1869)|Leonsem Rzewuskim]] tytułowana [[Hrabia|hrabiną]]. Po bezpotomnej śmierci spadkodawców w [[1869]] r. folwark nabył [[Konstanty Branicki]], który oddał majątek rodzinie [[Tarnowscy herbu Leliwa|Tarnowskich]] w ramach ślubu swojej córki [[Róża Maria Branicka|Róży Branickiej]] ze [[Stanisław Kostka Tarnowski|Stanisławem Kostką Tarnowskim]] w [[1874]] r. Prawa własnościowe Tarnowskich wygasły ostatecznie w [[2005]] r. po odsprzedaniu ich prywatnej firmie.
+W 1773 roku po kasacie zakonu obszar przeszedł pod administrację Krakowa. W 1861 roku teren zakupiła rodzina [[Rzewuscy herbu Krzywda|Rzewuskich]], a bezpośrednią właścicielką została [[Małachowscy herbu Nałęcz|Taida Małachowska]], po ślubie z [[Leon Rzewuski (1808–1869)|Leonsem Rzewuskim]] tytułowana [[Hrabia|hrabiną]]. Po bezpotomnej śmierci spadkodawców w 1869 roku folwark nabył [[Konstanty Branicki]], który oddał majątek rodzinie [[Tarnowscy herbu Leliwa|Tarnowskich]] w ramach ślubu swojej córki [[Róża Maria Branicka|Róży Branickiej]] ze [[Stanisław Kostka Tarnowski|Stanisławem Kostką Tarnowskim]] w 1874 roku Prawa własnościowe Tarnowskich wygasły ostatecznie w 2005 roku po odsprzedaniu ich prywatnej firmie.
-Wytyczenie ulicy nastąpiło w okresie zajęcia przez austriackie wojsko [[Wolne Miasto Kraków|Wolnego Miasta Kraków]] podczas [[Zabór austriacki|zaboru austriackiego]]. Pierwotną rolą było pełnienie funkcji obwodowej wokół fortyfikacji wchodzących w skład [[Twierdza Kraków|Twierdzy Kraków]].
+Wytyczenie ulicy nastąpiło w okresie zajęcia przez austriackie wojsko [[Wolne Miasto Kraków|Wolnego Miasta Kraków]] w czasach przynależności miasta do [[Cesarstwo Austrii|Cesarstwa Austrii]]. Pierwotną rolą było pełnienie funkcji obwodowej wokół fortyfikacji wchodzących w skład [[Twierdza Kraków|Twierdzy Kraków]].
 == Zabudowa ==
-* '''Numer 3''' – kamienica zaprojektowana przez [[Beniamin Torbe|Beniamina Torbe]] w [[1913]] roku.
+* '''Numer 3''' – kamienica zaprojektowana przez [[Beniamin Torbe|Beniamina Torbe]] w 1913 roku.
-* '''Numer 5''' – [[XX Liceum Ogólnokształcące im. Leopolda Staffa w Krakowie|XX Liceum Ogólnokształcące im. Leopolda Staffa]] działające od [[1912]] r. (z przerwą w latach wojennych), zaprojektowane przez [[Jan Zawiejski|Jana Zawiejskiego]].
+* '''Numer 5''' – [[XX Liceum Ogólnokształcące im. Leopolda Staffa w Krakowie|XX Liceum Ogólnokształcące im. Leopolda Staffa]] działające od 1912 roku (z przerwą w latach wojennych), zaprojektowane przez [[Jan Zawiejski|Jana Zawiejskiego]].
-* '''Numer 14b''' – kamienica zaprojektowana przez [[Bernard Birkenfeld|Bernarda Birkenfelda]] wspólnie z [[Jakub Silberstein|Jakubem Silbersteinem]] w latach [[1931]]-[[1932]].
+* '''Numer 14b''' – kamienica zaprojektowana przez [[Bernard Birkenfeld|Bernarda Birkenfelda]] wspólnie z [[Jakub Silberstein|Jakubem Silbersteinem]] w latach 1931–1932.
 * '''Numer 21''' – siedziba kancelarii adwokackiej [[Edmund Szalit|Edmunda Szalita]] przed okresem [[I wojna światowa|I wojny światowej]], miejsce konspiracyjnych spotkań Krakowskiej Chorągwi [[Szare Szeregi|Szarych Szeregów]] podczas [[Okupacja niemiecka ziem polskich (1939–1945)|okupacji niemieckiej]]<ref>{{Cytuj stronę |url=http://ipn.gov.pl/__data/assets/pdf_file/0009/69543/1-36013.pdf |tytuł=Armia Krajowa na terenie Okręgu Kraków w latach 1939 - 1945 |opublikowany=Ipn.gov.pl}}</ref>. W mieszkaniu zamieszkiwał hm. [[Tadeusz Wąsowicz]]<ref>{{Cytuj stronę | url = http://krakowianie1939-56.mhk.pl/pl/archiwum,1,wasowicz,3714.chtm | tytuł =  Tadeusz Wąsowicz | opublikowany = krakowianie1939-56.mhk.pl | data dostępu = 2018-03-11}}</ref>.
-* '''Numer 26''' – jeden z obozów przejściowych dla osób wysiedlanych przymusowo z terenu miasta Krakowa z rozkazu niemieckich władz okupacyjnych, działający w lutym [[1942]] r.<ref>{{Cytuj stronę |url=http://www.sztetl.org.pl/pl/article/krakow/13,miejsca-martyrologii/10838,oboz-przejsciowy-przy-ul-szlak-26/ |tytuł=Obóz przejściowy przy ul. Szlak 26 |opublikowany=Sztetl.org.pl}}</ref><ref>{{Cytuj stronę |url=http://krakow.pl/zydowski_krakow/24201,artykul,getto_1941-43.html |tytuł=Getto 1941-1943 |opublikowany=Krakow.pl}}</ref>.
+* '''Numer 26''' – jeden z obozów przejściowych dla osób wysiedlanych przymusowo z terenu miasta Krakowa z rozkazu niemieckich władz okupacyjnych, działający w lutym 1942 roku<ref>{{Cytuj stronę |url=http://www.sztetl.org.pl/pl/article/krakow/13,miejsca-martyrologii/10838,oboz-przejsciowy-przy-ul-szlak-26/ |tytuł=Obóz przejściowy przy ul. Szlak 26 |opublikowany=Sztetl.org.pl}}</ref><ref>{{Cytuj stronę |url=http://krakow.pl/zydowski_krakow/24201,artykul,getto_1941-43.html |tytuł=Getto 1941-1943 |opublikowany=Krakow.pl}}</ref>.
-* '''Numer 71''' – [[Pałac na Szlaku w Krakowie|Pałac Tarnowskich]] z przylegającym [[Park Jalu Kurka|parkiem Jalu Kurka]], powstały w XVI wieku, przebudowany według projektu [[Antoni Łuszczkiewicz|Antoniego Łuszczkiewicza]] w [[1878]] r. Podczas okupacji niemieckiej będący placówką [[Hitlerjugend]], w styczniu [[1945]] r. podpalony przez miejscową ludność wspólnie ze stacjonującymi żołnierzami [[Armia Czerwona|Armii Czerwonej]]. Dwa lata później przejęty przez zakon [[Salwatorianie|Salwatorianów]], by w latach [[1950]]-[[1980]] zostać siedzibą [[Radio Kraków|Radia Kraków]]<ref name="krakow">{{Cytuj|autor = Jerzy Kossowski, Leszek Ludwikowski |tytuł = Ulicami Krakowa |data = 1968 |miejsce = Kraków |wydawca = Wydawnictwo Artystyczno-Graficzne |s = 41 }}</ref>.
+* '''Numer 71''' – [[Pałac na Szlaku w Krakowie|Pałac Tarnowskich]] z przylegającym [[Park Jalu Kurka|parkiem Jalu Kurka]], powstały w XVI wieku, przebudowany według projektu [[Antoni Łuszczkiewicz|Antoniego Łuszczkiewicza]] w 1878 roku Podczas okupacji niemieckiej będący placówką [[Hitlerjugend]], w styczniu 1945 roku podpalony przez miejscową ludność wspólnie ze stacjonującymi żołnierzami [[Armia Czerwona|Armii Czerwonej]]. Dwa lata później przejęty przez zakon [[Salwatorianie|Salwatorianów]], by w latach 1950–1980 zostać siedzibą [[Radio Kraków|Radia Kraków]]<ref name="krakow">{{Cytuj|autor = Jerzy Kossowski, Leszek Ludwikowski |tytuł = Ulicami Krakowa |data = 1968 |miejsce = Kraków |wydawca = Wydawnictwo Artystyczno-Graficzne |s = 41 }}</ref>.
 * Wydział Inżynierii i Technologii Chemicznej [[Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki|Politechniki Krakowskiej]] działający od [[1966]] roku.
-* Biblioteka Główna Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki z siedzibą od [[1949]] r.
+* Biblioteka Główna Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki z siedzibą od [[1949]] roku.
-<gallery widths="180" heights="130" perrow="2">
+<gallery widths="180" heights="130" perrow="6">
 Plik:UlicaSzlak-CzęśćWschodnia-WidokNaWschód-POL, Kraków.jpg|Część wschodnia, widok od skrzyżowania z ul. Pędzichów na wschód
+Plik:Kamienica-UlicaSzlak2-POL, Kraków.jpg|ul. Szlak 2<br />Kamienica (ok. 1914)
+Plik:Kamienica-UlicaSzlak8a-POL, Kraków.jpg|ul. Szlak 8a<br />Kamienica (ok. 1930)
 Plik:Kamienice-UlicaSzlak9-11-POL, Kraków.jpg|ul. Szlak 9–11<br />Kamienice (proj. [[Henryk Lamensdorf]], 1909)
+Plik:Kamienica-UlicaSzlak10-POL, Kraków.jpg|ul. Szlak 10<br />Kamienica (ok. 1890)
+Plik:Kamienica-UlicaSzlak14-POL, Kraków.jpg|ul. Szlak 14<br />Kamienica (proj. [[Bernard Birkenfeld]], 1932)
 </gallery>
-== Sławne osoby związane ze Szlakiem ==
+== Znane osoby związane ze Szlakiem ==
 * '''Numer 4''' - adres krakowskiego mieszkania [[Walery Sławek|Walerego Sławka]]<ref name="p1">{{Cytuj książkę | autor =[[Maciej Miezian|Miezian M.,]] | tytuł =Krakowskie Stare Miasto, Śladami królów, artystów i alchemików | wydawca =Wydawnictwo Bezdroża | miejsce =Kraków | rok =2004 | strony = | isbn =}}</ref>
 * '''Numer 14''' – adres krakowskiego mieszkania [[Marek Grechuta|Marka Grechuty]]<ref>{{Cytuj stronę |url=http://trylogia.ovh.org/ciek.html |tytuł=Marek Grechuta - ciekawostki |opublikowany=Trylogia.ovh.org}}</ref>.