Onuca: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
zmiana Commons Znacznik: Edytor kodu źródłowego 2017 |
m Akt. Znaczniki: VisualEditor Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej) Zaawansowana edycja mobilna |
||
| Linia 2: | Linia 2: | ||
[[Plik:FootClothFromFinnishDefenceForces.JPG|thumb|Onuca używana przez [[Finlandia|fińskie]] siły samoobrony do 1990]] |
[[Plik:FootClothFromFinnishDefenceForces.JPG|thumb|Onuca używana przez [[Finlandia|fińskie]] siły samoobrony do 1990]] |
||
[[Plik:Gorelov youri g pacifist.jpg|thumb|Radziecki żołnierz w okopie suszy onuce]] |
[[Plik:Gorelov youri g pacifist.jpg|thumb|Radziecki żołnierz w okopie suszy onuce]] |
||
'''Onuca''' – [[kwadrat]]owy (ok. 40×40 cm) lub [[prostokąt]]ny (ok. 40×80 cm) kawałek [[tkanina|tkaniny]] [[len|lnianej]] lub [[Bawełna (włókno)|bawełnianej]] [[flanela|flaneli]] używany zamiast [[Skarpetki|skarpet]]. Onuca prostokątna używana była do butów z wysoką cholewką. |
'''Onuca''' ([[Gwara górali łąckich|gwar]]. ''łonyca)'' – [[kwadrat]]owy (ok. 40×40 cm) lub [[prostokąt]]ny (ok. 40×80 cm) kawałek [[tkanina|tkaniny]] [[len|lnianej]] lub [[Bawełna (włókno)|bawełnianej]] [[flanela|flaneli]] używany zamiast [[Skarpetki|skarpet]]. Onuca prostokątna używana była do butów z wysoką cholewką. |
||
Używana była w dawnej [[Polska|Polsce]]. Pod koniec [[Historia Polski 1697-1763|czasów saskich]] w miejsce onuc zaczęto używać skarpetek i mesztów tureckich. W ówczesnym wojsku zarówno [[Oficer (wojsko)|oficerowie]], jak i [[żołnierz]]e, zwłaszcza podczas kampanii, używali onuc w miejsce [[pończochy|pończoch]] i skarpet, jako lepiej utrzymujących ciepło, nieulegających tak podarciu i łatwiejszych do prania<ref>{{cytuj stronę|url=http://literat.ug.edu.pl/glogers/0031.htm|tytuł=Litera O|nazwisko=Gloger|imię=Zygmunt|data=1900-1903|praca=Encyklopedia Staropolska|opublikowany=Biblioteka Literatury Polskiej w Internecie, Uniwersytet Gdański|język=pl|data dostępu=2011-11-14}}</ref>. |
Używana była w dawnej [[Polska|Polsce]]. Pod koniec [[Historia Polski 1697-1763|czasów saskich]] w miejsce onuc zaczęto używać skarpetek i mesztów tureckich. W ówczesnym wojsku zarówno [[Oficer (wojsko)|oficerowie]], jak i [[żołnierz]]e, zwłaszcza podczas kampanii, używali onuc w miejsce [[pończochy|pończoch]] i skarpet, jako lepiej utrzymujących ciepło, nieulegających tak podarciu i łatwiejszych do prania<ref>{{cytuj stronę|url=http://literat.ug.edu.pl/glogers/0031.htm|tytuł=Litera O|nazwisko=Gloger|imię=Zygmunt|data=1900-1903|praca=Encyklopedia Staropolska|opublikowany=Biblioteka Literatury Polskiej w Internecie, Uniwersytet Gdański|język=pl|data dostępu=2011-11-14}}</ref>. |
||
Wersja z 19:36, 17 mar 2022
Onuca (gwar. łonyca) – kwadratowy (ok. 40×40 cm) lub prostokątny (ok. 40×80 cm) kawałek tkaniny lnianej lub bawełnianej flaneli używany zamiast skarpet. Onuca prostokątna używana była do butów z wysoką cholewką.
Używana była w dawnej Polsce. Pod koniec czasów saskich w miejsce onuc zaczęto używać skarpetek i mesztów tureckich. W ówczesnym wojsku zarówno oficerowie, jak i żołnierze, zwłaszcza podczas kampanii, używali onuc w miejsce pończoch i skarpet, jako lepiej utrzymujących ciepło, nieulegających tak podarciu i łatwiejszych do prania[1].
Zwyczaj używania onuc najdłużej w Polsce przetrwał w wojsku – do lat 80., gdy skarpety były w powszechnym użyciu – oraz regionach wiejskich. Podobnie jak skarpety, była warstwą ubioru chroniącą stopy przed zimnem i otarciami oraz izolującą je od obuwia. Prawidłowo założona, spełniała dobrze swoją rolę, lecz nawet niewielkie fałdy powodowały dotkliwe otarcia stóp.
Współcześnie onuc używają niektóre armie państw byłego ZSRR. Z wyposażenia armii rosyjskiej onuce zostały wycofane oficjalnie w 2013 roku[2].
Zalety:
- po praniu szybko schnie,
- można ją zrobić samodzielnie z tkaniny, którą aktualnie dysponujemy,
- jest trwalsza od skarpet.
Wady:
- jest trudniejsza w zakładaniu od skarpet,
- jest większa niż skarpety (wymaga większego buta),
- źle założona może spowodować otarcia,
- nie można w nich chodzić bez obuwia.
Onuce stosowane są również w górnictwie[3], gdzie istnieje potrzeba długotrwałego noszenia butów gumowych i istnieje ryzyko otarć związanych z brakiem możliwości ich ściągnięcia, i zsunięciem skarpet.
Przypisy
- ↑ Zygmunt Gloger: Litera O. [w:] Encyklopedia Staropolska [on-line]. Biblioteka Literatury Polskiej w Internecie, Uniwersytet Gdański, 1900-1903. [dostęp 2011-11-14]. (pol.).
- ↑ Rosyjska armia po 300 latach rezygnuje z onuc. dzieje.pl, 2013-01-15. [dostęp 4 marca 2022].
- ↑ Pranie odzieży roboczej górników. Odzież robocza BHP, 2011-08-01. [dostęp 2011-11-14]. (pol.).