Turpizm: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Nie podano opisu zmian |
Nie podano opisu zmian |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
W literaturze '''turpizmem''' ([[łac.]] ''turpis'' = brzydki), nazywa się zabieg polegający na wprowadzeniu do utworu elementów brzydoty w celu wywołania szoku estetycznego. Tendencja występująca w niektórych kierunkach pietyckich drugiej połowy XX wieku, której cechą jest antyestetyzm i swoisty kult brzydoty. Orientacja rozwijająca się w poezji polskiej po 1956r. |
W literaturze '''turpizmem''' ([[łac.]] ''turpis'' = brzydki), nazywa się zabieg polegający na wprowadzeniu do utworu elementów brzydoty w celu wywołania szoku estetycznego. Tendencja występująca w niektórych kierunkach pietyckich drugiej połowy XX wieku, której cechą jest antyestetyzm i swoisty kult brzydoty. Orientacja rozwijająca się w poezji polskiej po 1956r. |
||
W polskiej poezji turpizmem posługiwał się [[Stanisław Grochowiak]], [[Zbigniew Herbert]], [[Miron Białoszewski]], |
W polskiej poezji turpizmem posługiwał się [[Stanisław Grochowiak]], [[Zbigniew Herbert]], [[Miron Białoszewski]], Ernest Bryll, Andrzej Bursa, Tadeusz Różewicz. Programowo przedstawiciele turpizmu włączyli do swoich utworów motywy brzydoty, kalectwa, choroby, śmierci; z antyestetyzmu uczynili podstawowy cel poezji. Opisywali przedmioty, krajobrazy i zjawiska odrażające (zniszczenie, przemijanie, starzenie się, rozkład), co miało służyć ukształtowaniu się u odbiorcy odpowiedniej wizji rzeczywistości. |
||
Określenie wprowadzone przez [[Julian Przyboś|Juliana Przybosia]] w ''Odzie do turpistów'', w której krytykował Stanisława Grochowiaka, Różewicza i innych twórców tej orientacji. |
Określenie wprowadzone przez [[Julian Przyboś|Juliana Przybosia]] w ''Odzie do turpistów'', w której krytykował Stanisława Grochowiaka, Różewicza i innych twórców tej orientacji. |
||
Poezja Turpistyczna stanowiła protest pokoleniowy, a wyrazem jej programu był opublikowany przez Grochowiaka na łamach "Współczesności" głośny manifest "Karabela zostanie na strychu". |
Poezja Turpistyczna stanowiła protest pokoleniowy, a wyrazem jej programu był opublikowany przez Grochowiaka na łamach "Współczesności" głośny manifest "Karabela zostanie na strychu". |
||
Turpizm przejawia się też w innych dziedzinach sztuki, na przykład w malarstwie |
Turpizm przejawia się też w innych dziedzinach sztuki, na przykład w malarstwie. |
||
Turpizm to pojęcie ogólnie rozpowszechnione, głównie w czasach Herberta i Rembrandta. Styl brzydoty. |
|||
{{stub}} |
{{stub}} |
Wersja z 16:48, 7 maj 2005
W literaturze turpizmem (łac. turpis = brzydki), nazywa się zabieg polegający na wprowadzeniu do utworu elementów brzydoty w celu wywołania szoku estetycznego. Tendencja występująca w niektórych kierunkach pietyckich drugiej połowy XX wieku, której cechą jest antyestetyzm i swoisty kult brzydoty. Orientacja rozwijająca się w poezji polskiej po 1956r. W polskiej poezji turpizmem posługiwał się Stanisław Grochowiak, Zbigniew Herbert, Miron Białoszewski, Ernest Bryll, Andrzej Bursa, Tadeusz Różewicz. Programowo przedstawiciele turpizmu włączyli do swoich utworów motywy brzydoty, kalectwa, choroby, śmierci; z antyestetyzmu uczynili podstawowy cel poezji. Opisywali przedmioty, krajobrazy i zjawiska odrażające (zniszczenie, przemijanie, starzenie się, rozkład), co miało służyć ukształtowaniu się u odbiorcy odpowiedniej wizji rzeczywistości. Określenie wprowadzone przez Juliana Przybosia w Odzie do turpistów, w której krytykował Stanisława Grochowiaka, Różewicza i innych twórców tej orientacji. Poezja Turpistyczna stanowiła protest pokoleniowy, a wyrazem jej programu był opublikowany przez Grochowiaka na łamach "Współczesności" głośny manifest "Karabela zostanie na strychu". Turpizm przejawia się też w innych dziedzinach sztuki, na przykład w malarstwie.