Podgórz (Toruń)

[[Plik:{{{herb miasta}}}| 30x40px| link=| alt=]]

{{{nazwa}}}

{{{nazwa oryginalna}}}

osiedle {{{dopełniacz nazwy miasta}}}
[[Plik:{{{herb}}}|100px| Herb]] [[Plik:{{{flaga}}}|100px| border|Flaga]] [[Herb {{{dopełniacz nazwy}}}|Herb]] [[Flaga {{{dopełniacz nazwy}}}|Flaga]]
Państwo	{{{państwo}}}
Miasto	Toruń
Populacja  • liczba ludności	{{{liczba ludności}}}
• gęstość	{{{gęstość zaludnienia}}} os./km²
Strefa numeracyjna	{{{numer kierunkowy}}}
Kod pocztowy	{{{kod pocztowy}}}
Tablice rejestracyjne	{{{tablice rejestracyjne}}}
Plan {{{dopełniacz nazwy}}} [[Plik:{{{plan}}}|240x240px|alt=Plan {{{dopełniacz nazwy}}}|]]
Położenie na mapie {{{dopełniacz nazwy miasta}}} [[Plik:{{{mapa}}}|240x240px|alt=Położenie na mapie|]]
Położenie na mapie brak Brak mapy: {{państwo dane {{{państwo}}} | mapa/core | wariant = {{{państwo}}} }} Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie świata Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:town}

{{Dzielnica infobox}} Sugerowane pola (wstaw w kodzie): | dopełniacz nazwy miasta = | gęstość zaludnienia = | commons = | dopełniacz nazwy = | kod pocztowy = | flaga = | nazwa oryginalna = | tablice rejestracyjne = | numer kierunkowy = | nazwa = | herb miasta = | plan = | liczba ludności = | opis zdjęcia = | mapa = | państwo = | współrzędne = | herb = Nieznane pola: "sekundN2", "sekundN", "opis_zdjęcia", "herb_miasta", "herb_dzielnicy", "minutE2", "dzielnica", "zespół", "dopełniacz_dzielnicy", "flaga_dzielnicy", "kod_poczt", "populacja", "sekundE2", "tablica_rej", "nr_kier", "w_granicach_miasta", "galeria_commons", "stopniN", "mapa_miasta", "stopniN2", "burmistrz", "stopniE", "minutE", "gęstość", "minutN2", "stopniE2", "dopełniacz_miasta", "założone", "sekundE" oraz "minutN".

Były ratusz Podgórza z 1907 r

Herb Podgórza na ratuszu

Podgórz – jedna z lewobrzeżnych dzielnic Torunia.

Historia

Najwcześniejsze ślady bytności człowieka w tym miejscu sięgają końca paleolitu, natomiast pierwsza źródłowa wzmianka o Podgórzu pochodzi z roku 1555. Zamek zbudowano w 1422 na przeciwnym brzegu Wisły od miasta Torunia, po zniszczeniu przez Krzyżaków zamku w Nieszawie. Osada była częściowo kontynuacją narosłego w latach 20. XV wieku wokół Zamku Dybów osadnictwa, tzw. Dybowa-Nieszawy. Wskutek interwencji Torunia, zamek przenoszono dwukrotnie (w 1460 w górę rzeki i w 1555). 7 listopada 1611 roku król Zygmunt III Waza nadał Podgórzowi prawa miejskie. Podczas wojen napoleońskich, 21 stycznia 1813 roku na rozkaz marszałka Davout miasteczko zostało spalone - zniszczony został m.in. drewniany kościółek św. Anny. Po oddaniu do użytku fragmentu linii kolejowej Berlin-Warszawa (1862) i powstaniu licznych fortyfikacji, Podgórz przeżywał okres gwałtownego rozwoju. W roku 1876 Rada Miasta zrezygnowała z praw miejskich (błędnie licząc na niższe podatki). W 1924 roku Podgórz odzyskał prawa miejskie, a w 1934 osada została połączona z Toruniem linią tramwajową biegnącą po nowo wybudowanym moście (linia przetrwała do roku 1984). 1 kwietnia 1938 roku Podgórz utracił samodzielność administracyjną stając się dzielnicą Torunia.

Obecnie znajduje się tu największy toruński dworzec kolejowy (Toruń Główny), wytwórnia serów topionych, zakłady drobiarskie oraz tereny rekreacyjne. Silnie rozwija się budownictwo jedno- i wielorodzinne. W ostatnim czasie poczyniono wiele inwestycji drogowych, które usprawniły komunikację w tej dzielnicy. Najważniejsze to: modernizacja ul. Poznańskiej, budowa trasy średnicowej gen. Andersa, budowa południowej obwodnicy Torunia zwanej trasą poligonową, która wyprowadziła ruch tranzytowy z dzielnicy.

Zabytki i atrakcje turystyczne

Kościół śś. Piotra i Pawła

Spośród zabytkowych obiektów znajdujących się w dzielnicy na uwagę zasługują:

• ruiny pochodzącego z XV w. zamku Dybów
• barokowy kościół poreformacki pw. św. Apostołów Piotra i Pawła wraz z klasztorem (obecnie franciszkanów), ufundowany w 1644 przez Stanisława Sokołowskiego, starostę dybowskiego i kasztelana bydgoskiego; w 1661 ukończono budowę kościoła, klasztor uległ kasacie w 1832, w 1987 powrócili tu franciszkanie
• tzw. Stary Cmentarz założony w r. 1812 z centralnie umiejscowioną figurą Męki Pańskiej, ufundowaną w miejscu zniszczonego podczas wojen napoleońskich kościółka św. Anny
• zabudowania dworca kolejowego Toruń-Główny powstałe w r. 1874 w miejscu wcześniejszych
• forty X, XI, XII, XIII, XIV, XV, Przyczółek Mostowy oraz Fort Kolejowy
• pochodzący z r. 1907 ratusz Podgórza (obecnie NZOZ Przychodnia Podgórz)
• kompleks zrujnowanej gazowni i stacji wodociągowej z wieżą ciśnień z pocz. XX w.
• hale lokomotywowni Toruń-Kluczyki wraz z wieżą ciśnień rozbudowane w r. 1943 rękoma więźniów pobliskich stalagów (stalag XX A, tzw. Coppernicus Lager i stalag XX C)
• rezerwat leśny Kępa Bazarowa

Bibliografia

• Karola Ciesielska, Tadeusz Zakrzewski, 450 lat toruńskiego Podgórza 1555-2005, Toruń, Towarzystwo Miłośników Torunia, 2005, ISBN 83-900852-9-1
• Podgórz. Po drugiej stronie Wisły. Konferencja popularnonaukowa 7 grudnia 2005 r., red. nauk. Bogusław Dybaś, Anna Ziemlewska, Toruń, Muzeum Okręgowe w Toruniu, 2005, ISBN 83-87083-87-9
• Jerzy Domasłowski, Kościół świętych Piotra i Pawła i klasztor franciszkanów (dawniej reformatów) na Podgórzu w Toruniu, Toruń, Towarzystwo Naukowe w Toruniu, 2007, ISBN 978-83-87639-89-1

Linki zewnętrzne

• Podgórz na Wikimapii - zdjęcia satelitarne Podgórza w serwisie Wikimapia.org
• Podgórz w Toruńskim Serwisie Turystycznym

Szablon:Dzielnice Torunia {{Dawne[ _]miasta[ _]województwa[ _]kujawsko-pomorskiego}}