Sprężyna spiralna

Sprężyna napędowa zegarka

Włos – element regulatora balansowego zegarka

Sprężyna spiralna – sprężyna wykonana z cienkiej taśmy stalowej obciążana momentem skręcającym, wywołującym w taśmie naprężenia zginające. W zależności od długości taśmy można osiągnąć różne kąty skrętu.

Sprężyny te powszechnie stosowano do lat 80. XX w. jako sprężyny napędowe np. w zegarkach i zegarach oraz jako tzw. włos – element regulatora balansowego. Obecnie zegary mechaniczne zostały wyparte przez zegary elektroniczne, a sprężyny napędowe stosowane są najczęściej do napędu zabawek mechanicznych.

Zgromadzona energia

Przy założeniu, że poszczególne zwoje sprężyny nie stykają się ze sobą, energię zakumulowaną w sprężynie można obliczyć ze wzoru:

$U=\int \limits _{0}^{L}dU=\int \limits _{0}^{L}{\frac {M^{2}}{2EJ}}ds,$

gdzie:

$L$ – długość sprężyny,

$M$ – moment zginający w dowolnym przekroju sprężyny,

$E$ – współczynnik sprężystości podłużnej,

$J$ – osiowy moment bezwładności przekroju elementu $ds.$

Kąt obrotu

Jeśli materiał odkształca się zgodnie z prawem Hooka, to kąt obrotu sprężyny spowodowany działaniem momentu $M_{0}$ można wyliczyć ze wzoru:

$\varphi ={\frac {\partial U}{\partial M_{0}}}=\int \limits _{0}^{L}{\frac {M}{EJ}}{\frac {\partial M}{\partial M_{0}}}ds.$

Zobacz też

• sprężyna napędowa

Bibliografia

• Stefan Żukowski: Sprężyny. Warszawa: PWT, 1955.brak strony w książce