Stajki (rejon wilejski)
54°28′16″N 27°25′59″E/54,471111 27,433056
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Obwód | |
| Rejon | |
| Sielsowiet | |
| Wysokość |
205 m n.p.m. |
| Populacja (2009) • liczba ludności |
|
| Nr kierunkowy |
+375 1771 |
| Kod pocztowy |
222442 |
| Tablice rejestracyjne |
5 |
Położenie na mapie obwodu mińskiego  | |
Położenie na mapie Białorusi  | |
Położenie na mapie Polski w 1939  | |
| 54°28′16″N 27°25′59″E/54,471111 27,433056
| |
Stajki (biał. Стайкі; ros. Стайки) – wieś na Białorusi, w rejonie wilejskim obwodu mińskiego, około 35 km na wschód od Wilejki.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Pierwsza wzmianka o majątku pochodzi z roku 1794[1]. Już w pierwszej połowie XVIII wieku Stajki i kilka okolicznych majątków były własnością rodziny Bohdanowiczów herbu Bogoria. Pierwszym znanym właścicielem tych dóbr był Seweryn Bohdanowicz, jego synem był Ignacy, a wnukami – Henryk, Otton i Tadeusz. W połowie XIX wieku właścicielem majątku był Seweryn (1821–?), a na przełomie XIX i XX wieku – Jan (1870–1909) żonaty z Marią z Cywińskich. Ostatnim właścicielem Stajek do 1939 roku był ich syn, Michał Bohdanowicz (1903–1948)[2][3].
Po II rozbiorze Polski w 1793 roku dobra te, wcześniej należące do województwa wileńskiego Rzeczypospolitej znalazły się na terenie powiatu wilejskiego (ujezdu) guberni mińskiej, a od 1843 roku – guberni wileńskiej. Po I wojnie światowej Stajki wróciły do Polski, po ustabilizowaniu się granicy polsko-radzieckiej w 1921 roku znalazły się w gminie Olkowicze w powiecie wilejskim województwa nowogródzkiego. 13 kwietnia 1922 roku gmina wraz z całym powiatem wilejskim została przyłączona do objętej władzą polską Ziemi Wileńskiej[4], przekształconej 20 stycznia 1926 roku w województwo wileńskie. Od 1945 roku – w ZSRR, od 1991 roku – na terenie Republiki Białorusi[5][6][1][7].
W czasach zaborów wieś w okręgu wiejskim Stajki, w gminie Krajsk, w powiecie wilejskim, w guberni wileńskiej Imperium Rosyjskiego. W 1866 roku liczyła 290 mieszkańców w 14 domach[8][5].
W latach 1921–1945 wieś leżała w Polsce, w województwie wileńskim[a], w powiecie wilejskim, w gminie Olkowicze, od 1 stycznia 1926 w gminie Ilia[9].
Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku zamieszkiwało tu 436 osób, 70 było wyznania rzymskokatolickiego, 362 prawosławnego a 4 staroobrzędowego. Jednocześnie 33 mieszkańców zadeklarowało polską, 402 białoruską a 1 niemiecką przynależność narodową. Było tu 78 budynków mieszkalnych[10]. W 1931 w 91 domach zamieszkiwały 483 osoby[11][6].
Wierni należeli do parafii rzymskokatolickiej w Olkowiczach i prawosławnej w Ilii. Miejscowość podlegała pod Sąd Grodzki w Ilii i Okręgowy w Wilnie; właściwy urząd pocztowy mieścił się w Olkowiczach[12].
Ostatnim właścicielem Stajek do 1939 roku był ich syn, Michał Bohdanowicz (1903–1948)[2][3].
W wyniku napaści ZSRR na Polskę we wrześniu 1939 miejscowość znalazła się pod okupacją sowiecką. 2 listopada została włączona do Białoruskiej SRR[13][14]. Od czerwca 1941 roku pod okupacją niemiecką. W 1944 miejscowość została ponownie zajęta przez wojska sowieckie i włączona do Białoruskiej SRR[15].
W 2009 roku we wsi mieszkały 142 osoby[16].
.jpg)
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Przynależność wojewódzka zmieniała się. Wieś leżała w województwie nowogródzkim (1921–1922), w Ziemi Wileńskiej (1922–1926) i w województwie wileńskim (od 1926).
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Stajki na stronie Radzima.org. [dostęp 2017-12-06].
- ↑ a b Stajki, [w:] Roman Aftanazy, Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej, wyd. drugie przejrzane i uzupełnione, t. 4: Województwo wileńskie, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1993, s. 358–359, ISBN 83-04-04020-4, ISBN 83-04-03701-7 (całość).
- ↑ a b Stajki. W: Grzegorz Rąkowski: Kresowe rezydencje. Zamki, pałace i dwory na dawnych ziemiach wschodnich II RP, tom 1: województwo wileńskie. T. 5. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2017, s. 261–262, seria: Dopalanie Kresów. ISBN 978-83-8098-093-8.
- ↑ Dz.U. z 1922 r. nr 26, poz. 213 – Art. 8.
- ↑ a b Stajki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 176., pozycja 2., znaczenie 5.
- ↑ a b Wykaz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej. T. 1, Województwo wileńskie. T. 1. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1938, s. 59. [dostęp 2017-12-06].
- ↑ Stajki na stronie Radzima.net. [dostęp 2017-12-06].
- ↑ Stajki, folwark, powiat wilejski, gmina Krajsk, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 176.
- ↑ Dz.U. z 1925 r. nr 1929, poz. 928
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. 7, część 2, 1924, s. 83.
- ↑ Wykaz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej, t. 1, Warszawa 1938, s. 57.
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej z oznaczeniem terytorjalnie im właściwych władz i urzędów oraz urządzeń komunikacyjnych, Przemyśl, Warszawa 1933, s. 1598.
- ↑ https://www.senat.gov.pl/gfx/senat/pl/senatopracowania/70/plik/m-631.pdf.
- ↑ okupacja sowiecka ziem polskich, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2021-04-03].
- ↑ Piotr Eberhardt, Formowanie się polskiej granicy wschodniej po II wojnie światowej, „Dzieje Najnowsze”, Rocznik L – 2018 (2), 2018, s. 95–100.
- ↑ Liczby ludności miejscowości obwodu mińskiego na podstawie spisu ludności wg stanu na dzień 14 października 2009 roku. [dostęp 2017-12-06]. (ros.).