Stalag 369

Logo obozu na pomniku

Stalag 369 Kobierzyn – działający w okresie II wojny światowej, niemiecki obóz karny dla szeregowców i podoficerów armii francuskiej, belgijskiej i holenderskiej, którzy w myśl Konwencji Genewskiej odmówili pracy na rzecz III Rzeszy.

Znajdował się w południowej części Krakowa, na granicy obecnych dzielnic VIII oraz IX, pomiędzy dzisiejszymi ulicami: Zawiłą, Skośną i Żywiecką.

Zbudowany został przez Niemców na nieużytkach i piaskach pomiędzy Kobierzynem a Borkiem Fałęckim, rozpoczął działalność 5 czerwca 1942 roku. Przeznaczony był dla 5-6 tysięcy jeńców. W okresie jego istnienia przeszło przez niego około 17 tysięcy żołnierzy alianckich. W obozie zmarło ich czternastu a pochowani zostali na znajdującym się kilkaset metrów na wschód, borkowskim cmentarzu parafialnym. Po wojnie ich prochy zostały ekshumowane i ponownie pochowane w krajach pochodzenia. Stalag funkcjonował do 6 sierpnia 1944 roku.

Okoliczni mieszkańcy spontanicznie organizowali pomoc żywnościową dla jeńców, starali się na różne sposoby pomagać uwięzionym. Pomagali w ucieczkach, chociaż za ukrywanie zbiegów Niemcy karali śmiercią całe rodziny.

Za pomoc i opiekę nad więźniami obozu Stalag 369 w Kobierzynie, jeden z jej organizatorów prof. Jan Harasymowicz został uhonorowany Legią Honorową. Był on też jednym z inicjatorów powstania pomnika więźniów obozu, który odsłonięto w 1966 roku.

Znani więźniowie

W obozie przebywał jako jeniec Jean Morin, francuski rysownik, który życie obozowe utrwalił w swoich pracach. Po zwolnieniu z obozu udało mu się bezpiecznie przewieźć rysunki do Francji. Reprodukcje grafik obozowych zostały wydane po wojnie, w formie książki zatytułowanej Gross-Hesepe Stalag 6C, Kobierzyn Stalag 369. Pologne. Stalags de Refractaires. 50 Dessins de Jean Morin. Souvenirs de Captivite 1940-1945 przez wydawnictwo Grenouilleau-Landais et les Fils z Bordeaux.

Innym znanym więźniem obozu był Francis Ambrière (pseudonim literacki Jean-Louisa Letelliera). Jego powieść-biografia Les Grandes Vacances, 1939-1945 (Długie wakacje, 1939-1945) wydana w 1946, cieszyła się powodzeniem we Francji i przyniosła autorowi prestiżową Nagrodę Goncourtów za rok 1940. Opisuje w niej także pobyt w stalagu i pomoc Polaków. Książka wydana została również w Polsce na początku lat 70. ubiegłego wieku.

Linki zewnętrzne

1. Francuscy jeńcy Stalagu. [dostęp 2011-03-25].
2. Rocznica likwidacji obozu. [dostęp 2011-03-25].
3. Stowarzyszenie Byłych Jeńców-Lista obozów jenieckich. [dostęp 2011-03-25].