Stanisław Łyszczarz

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Stanisław Łyszczarz
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

22 marca 1930
Lichwin, woj. krakowskie

Data i miejsce śmierci

7 listopada 1991
Częstochowa, woj. częstochowskie

Narodowość

polska

Alma Mater

Państwowa Wyższa Szkoła Sztuk Plastycznych we Wrocławiu

Dziedzina sztuki

ceramika, malarstwo, rzeźba

Stanisław Łyszczarz (ur. 1930, zm. 1991) – artysta plastyk, malarz, rzeźbiarz.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Dzieciństwo i młodość[edytuj | edytuj kod]

Stanisław Łyszczarz urodził się 22 marca 1930 roku w Lichwinie koło Tarnowa[1] w rodzinie Agaty i Józefa Łyszczarzów. Rodzinny dom artysty znajduje się na najwyższym szczycie ziemi tarnowskiej, górze Wał (523 m n.p.m.), nieopodal cmentarza wojennego nr 187, na którym w czasie I wojny światowej spoczął ceniony austriacki grafik z GrazuFranz Hofer.

Rodzice Stanisława wyemigrowali do Stanów Zjednoczonych, gdzie poznali się. Po pewnym czasie zadecydowali o powrocie do Polski i wybudowaniu domu. Zakupiona przez nich ziemia była w dużej mierze fragmentem pobojowiska z I wojny światowej.

Rodzina Łyszczarzów żyła skromnie. Ojciec Józef był z zawodu szewcem. Stanisław posiadał dwóch braci i trzy siostry. Już w wieku dziecięcym Stanisław zdradzał swoje przyszłe umiejętności artystyczne. Chętnie lepił różne formy w glinie. W czasie wojny jeden z braci Stanisława zginął w Niemczech w czasie alianckiego nalotu.

Wykształcenie i praca artystyczna[edytuj | edytuj kod]

Stanisław Łyszczarz po ukończeniu w 1945 r. szkoły podstawowej rozpoczął naukę w Szkole Sztuk Zdobniczych i Przemysłu Artystycznego w Tarnowie[1]. Następnie kontynuował naukę w Liceum Sztuk Plastycznych w Tarnowie, które ukończył w 1952 roku[2]. W tym samym roku zdał egzamin do Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych we Wrocławiu, gdzie studiował w pracowni prof. Eugeniusza Gepperta i prof. Marii Dawskiej. Studia ukończył w czerwcu 1958 roku, otrzymując tytuł dyplomowanego artysty plastyka w zakresie ceramicznego malarstwa architektonicznego[1].

Po studiach osiedlił się w Częstochowie, gdzie przez 21 lat pracował w tamtejszym Liceum Sztuk Plastycznych jako nauczyciel ceramiki i malarstwa. Od 1980 r. w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Częstochowie (obecnie Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie) był wykładowcą rzeźby ceramicznej i malarstwa. W 1990 roku otrzymał nominację na docenta i profesora nadzwyczajnego Wydziału Wychowania Artystycznego i został kierownikiem Zakładu Rzeźby[1]. Przez lata poświęcał się działalności społecznej. Był członkiem Związku Polskich Artystów Plastyków oraz grupy „Zachęta" przy Spółdzielni Mieszkaniowej „Nasza Praca” w Częstochowie.

Zmarł 7 listopada 1991 roku w Częstochowie[1].

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Artysta ożenił się z dziennikarką Krystyną Królicą. Z tego związku miał córkę Blankę, malarkę i ilustratorkę.

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

Mozaika Drzewo Mądrości na ścianie zewnętrznej auli Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie.

Artystyczną wizję sztuki Stanisława Łyszczarza ukształtowali postimpresjoniści polscy i francuscy, kapiści i koloryści polscy, konstruktywiści, orfiści, a także twórcy ludowi.

Jedną z głównych inspiracji artysty była południowa Polska, a szczególnie ziemia tarnowska oraz Jura Krakowsko-Częstochowska. Miejsca te, usłane polami, wzgórzami, skałami i zamkami, stanowiły źródło jego szkiców terenowych, które później stanowiły podstawę jego obrazów. Były one bardzo osobistą interpretacją pejzażu. Powstawały bardzo długo i zwykle w zaciszu domowego atelier.

Odbywał liczne podróże artystyczne po Polsce i za granicą. Uczestniczył w wielu wystawach w kraju i zagranicą. Obrazy i ceramiki Stanisława Łyszczarza znajdują się w licznych zbiorach prywatnych i muzealnych w kraju i za granicą. W leksykonie Kto jest kim w Polsce wydanym w 1984 roku zamieszczona jest jego nota biograficzna.

Tworzył rzeźby plenerowe dla parków i ogrodów, a także ceramikę użytkową. Stworzył kilkanaście monumentalnych mozaik, jak np. mozaikę na ścianie auli Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Częstochowie, mozaikę na ścianach krytej pływalni MOSiR w Częstochowie czy w Ośrodku Kultury w Siewierzu.

Za swoje zasługi był wielokrotnie nagradzany. Artysta zmarł na zawał serca 7 listopada 1991 roku. W 2009 odsłonięto w Częstochowie tablice pamiątkową w miejscu, gdzie znajdowała się jego pracownia.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e In memoriam Stanisław Łyszczarz [online], Ośrodek Promocji Kultury Gaude Mater w Częstochowie [dostęp 2018-11-13] [zarchiwizowane z adresu 2018-11-13].
  2. Łyszczarz Stanisław [online], Publiczna Biblioteka Pedagogiczna RODN "WOM" w Częstochowie, 10 czerwca 2021 [dostęp 2023-02-03] (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Marek Czarnołęski: Łyszczarz - Mularz ... zapach terpentyny to jak woń najlepszych paryskich perfum. Częstochowa: MWA Biogram, Biblioteka Publiczna im. dr. Wł. Biegańskiego w Częstochowie, 2001. ISBN 83-913743-1-9.
  • Janusz Pacuda: Stanisław Łyszczarz, Malarstwo i ceramika, XXX-lecie pracy twórczej. Częstochowa: Biuro Wystaw Artystycznych, 1989.
  • http://www.oocities.org/stanlyszczarz/index002.htm [data dostępu: 19.03.2012]
  • Dariusz Osiński, Łyszczarz Stanisław, [w:] Blog „Ceramikon polski” [online], Onet.pl [dostęp 2012-03-19] [zarchiwizowane z adresu 2010-08-30].
  • Pomnik Stanisława Łyszczarza [dostęp 2012-03-19]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]