Stanisław Bilmin
| |
 major piechoty
| |
| Data i miejsce urodzenia |
11 września 1894 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
9–11 kwietnia 1940 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
     
| |
Stanisław Bilmin (ur. 11 września 1894 w Chodorówce, zm. 9–11 kwietnia 1940 w Katyniu) – major piechoty Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się 11 września 1894 w Chodorówce, w powiecie sokólskim guberni grodzieńskiej, w rodzinie Emiliana i Amelii z Zaniewskich[1][2]. Ukończył gimnazjum realne w Grodnie, w którym późną wiosną 1913 złożył egzamin dojrzałości[1]. W latach 1914–1915 ukończył dwa semestry w Instytucie Gospodarstwa Wiejskiego i Leśnictwa w Puławach[3].
1 października 1915 został zmobilizowany do armii rosyjskiej i skierowany do Aleksandryjskiej Szkoły Wojskowej w Moskwie[3][1]. Po odbyciu w 1917 przeszkolenia w szkole wojskowej w Moskwie został mianowany podporucznikiem. W 1918 w Wojsku Polskim we Francji w randze porucznika.
Od 1919 w stopniu kapitana walczy w szeregach 2 pułku strzelców pieszych pod Równem, Izamiczami, Słuczem, Zamościem i Łuckiem. Od grudnia 1919, po ukończeniu kursu dowódców w Szkole Aplikacyjnej Oficerów Piechoty w Rembertowie, dowodził kompanią, a następnie batalionem w 44 pułku strzelców Legii Amerykańskiej. Za walki o Łuck został odznaczony Orderem Virtuti Militari. 19 sierpnia 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu kapitana, w piechocie, w grupie oficerów byłej armii gen. Hallera[4]. W 1920 dostał urlop z wojska. W 1924 przeniesiony do rezerwy. W 1929 odbył ćwiczenia rezerwy w 76 pułku piechoty w Grodnie, a w 1929 i 1932 w 41 pułku piechoty w Suwałkach[1].
Ukończył studia na Wydziale Rolniczym Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie[1]. W kwietniu 1925 uzyskał tytuł inżyniera agronoma[1]. Przed II wojną światową był ostatnim właścicielem majątku - dworu Łosośna Mała, z wieżyczki którego widać było Grodno[5].
Na stopień majora został mianowany ze starszeństwem z 19 marca 1939 i 60. lokatą w korpusie oficerów rezerwy piechoty[6]. W dalszym ciągu pozostawał w ewidencji KRU Grodno[7].
3 września 1939 został mianowany komendantem obrony przeciwlotniczej w Grodnie[8]. 27 września 1939 dostał się do sowieckiej niewoli, osadzony w Kozielsku. Między 7 a 9 kwietnia 1940 został przekazany do dyspozycji naczelnika Zarządu NKWD Obwodu Smoleńskiego[7]. Między 9 a 11 kwietnia 1940 zamordowany w Katyniu i tam pogrzebany[7]. Od 28 lipca 2000 spoczywa na Polskim Cmentarzu Wojennym w Katyniu.
Był żonaty z Wiktorią Bilminówną, z którą miał córkę Marię Magdalenę (ur. 20 lutego 1928) i syna Jana Stanisława (ur. 27 listopada 1935)[1][9][8].
5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień podpułkownika[10]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 2156[11]
- Krzyż Walecznych
- Krzyż Kampanii Wrześniowej – pośmiertnie 1 stycznia 1986[12]
- Krzyż Wojenny (Francja)
- Order Świętej Anny 4 stopnia[1]
- Order Świętego Stanisława 3 stopnia[1]
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
- Jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
- Obozy NKWD dla jeńców polskich
- Ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Katyniu
- Zbrodnia katyńska
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i Ryżewski 1993 ↓, s. 329.
- ↑ Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 37.
- ↑ a b Ostatnia droga 1998 ↓, s. 29.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 32 z 25 sierpnia 1920, s. 789.
- ↑ Co zostało z dawnych dworów [FOTO] [online], iSokolka.eu.
- ↑ Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 675.
- ↑ a b c Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 170.
- ↑ a b Ostatnia droga 1998 ↓, s. 30.
- ↑ Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 37, tu podano, że córka miała na imię Danuta.
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 1.
- ↑ Ostatnia droga 1998 ↓, s. 31.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Bilmin Stanisław. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.55-4665 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-11-13].
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2021-01-07].
- Убиты в Катыни. Księga pamięci polskich jeńców wojennych – więźniów Kozielskiego Obozu NKWD rozstrzelanych decyzją Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940 roku. Лариса Еремина (red.). Moskwa: Stowarzyszenie Memoriał, 2015. ISBN 978-5-78700-123-5.
- Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
- Zeszyty Katyńskie. Stanisława Palenica (red.). T. 25: Ostatnia droga. Białystok: Stowarzyszenie Rodzina Katyńska, 1998. ISBN 83-909948-0-1.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935-1939. Wyd. 2 poszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon Sp. z o.o., 2021. ISBN 978-83-66687-09-7.
- Wacław Ryżewski. Pro memoria. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 1 (143), 1993. Warszawa: Wojskowy Instytut Historyczny.
- Majorowie piechoty II Rzeczypospolitej
- Obrońcy Grodna (1939)
- Odznaczeni Krzyżem Kampanii Wrześniowej 1939 r.
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (II Rzeczpospolita)
- Oficerowie Armii Polskiej we Francji 1917–1919
- Oficerowie 44 Pułku Strzelców Legii Amerykańskiej
- Oficerowie Wojska Polskiego zamordowani w Katyniu
- Polacy odznaczeni Krzyżem Wojennym (Francja)
- Polacy odznaczeni Orderem Świętej Anny
- Polacy odznaczeni Orderem Świętego Stanisława (Imperium Rosyjskie)
- Polacy – oficerowie Imperium Rosyjskiego
- Polacy – żołnierze Armii Imperium Rosyjskiego w I wojnie światowej
- Polscy inżynierowie agronomowie
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Urodzeni w 1894
- Zmarli w 1940