Stanisław Gauza
| |
 major kawalerii
| |
| Pełne imię i nazwisko |
Stanisław Stefan Gauza |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
8 września 1895 |
| Data i miejsce śmierci |
29 marca 1962 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1914–1934 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Stanowiska | |
| Główne wojny i bitwy | |
.jpg)
| |
| Odznaczenia | |
    
| |
Stanisław Stefan Gauza (ur. 8 września 1895 w Słupi, zm. 29 marca 1962 w Londynie) – major kawalerii Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się 8 września 1895 w Słupi, w rodzinie Walentego i Eleonory z Dziabaszewskich[1][2][3][a]
W 1912 ukończył gimnazjum w Poznaniu. W latach 1912–1914 działał w poznańskim harcerstwie i pracował w Towarzystwie Czytelni Ludowych[4]. Od 1914 służył w Armii Cesarstwa Niemieckiego[4]. W 1918 był organizatorem powstania wielkopolskiego w powiecie śremskim[4]. Następnie służył w Konnych Strzelcach Straży Poznania, a później walczył w szeregach 1 Pułku Ułanów Wielkopolskich (w styczniu 1920 przemianowanym na 15 Pułk Ułanów Poznańskich) na froncie niemieckim i litewsko-białoruskim[4]. 16 sierpnia 1920 na czele swojego plutonu szarżował pod Maciejowicami[4]. W 1921 wziął udział w III powstaniu śląskim[4].
3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 55. lokatą w korpusie oficerów jazdy[6].
2 grudnia 1930 został mianowany majorem ze starszeństwem z 1 stycznia 1931 i 22. lokatą w korpusie oficerów kawalerii[7]. W marcu 1931 został wyznaczony na stanowisko kwatermistrza w macierzystym pułku[8]. W marcu 1934 został zwolniony z zajmowanego stanowiska i oddany do dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr VII[9], a z dniem 31 lipca tego roku przeniesiony w stan spoczynku[10].
Po zakończeniu służby wojskowej został zatrudniony w koncernie Wspólnota Interesów Górniczo-Hutniczych[4]. Mieszkał w Siemianowicach Śląskich przy ul. Katowickiej 1[4]. Obowiązki zawodowe łączył z funkcją prezesa oddziału śląskiego Związku Weteranów Powstań Narodowych RP, wiceprezesa grodzkiego Federacji Polskich Związków Obrońców Ojczyzny i członka TZOO w Katowicach[4].
Zmarł 29 marca 1962 w Londynie. Został pochowany na cmentarzu North Sheen.
18 lipca 1931 ożenił się z Zofią Racięcką[4] (ur. 17 stycznia 1906 we Włocławku)[5].
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 3909[1][11]
- Krzyż Walecznych czterokrotnie[12][2]
- Medal Niepodległości – 20 lipca 1932 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[13][14]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918-1921[4]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[4]
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Według Stanisława Łozy urodził się 8 kwietnia 1895 w Słupi, w rodzinie Walentego i Eleonory z Dziabaszewskich[4]. Z kartoteki personalno-odznaczeniowej przechowywanej w Wojskowym Biurze Historycznym wynika, że Walenty i Eleonora z Dziabaszewskich byli rodzicami Stanisława i Czesława (1897–1940)[3]. Natomiast z kart meldunkowych przechowywanych w Archiwum Państwowym w Poznaniu wynika, że rodzicami Stanisława Gauzy byli Jan i Maria z Łękawskich, a rodzicami Czesława Józefa Gauzy – Walenty (ur. 31 stycznia 1861) i Eleonora Dziabaszewska (ur. 7 stycznia lub 7 lutego 1865)[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Kolekcja ↓, s. 1.
- ↑ a b Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 146.
- ↑ a b Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-07-05]..
- ↑ a b c d e f g h i j k l m Łoza 1938 ↓, s. 195.
- ↑ a b Kartoteka ewidencji ludności 1870–1931. Archiwum Państwowe w Poznaniu. [dostęp 2021-07-05]..
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 167.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 16 z 3 grudnia 1930 roku, s. 330.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 26 marca 1931, s. 94.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 30 marca 1934, s. 135.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 22 grudnia 1934, s. 282.
- ↑ Księga Jazdy Polskiej 1938 ↓, s. 410.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 3.
- ↑ M.P. z 1932 r. nr 167, poz. 198.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 11 listopada 1932, s. 383.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Gauza Stanisław Stefan. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.21-1491 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-11-03].
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Stanisław Łoza: Czy wiesz kto to jest?. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa, 1938.
- Księga Jazdy Polskiej. Bolesław Wieniawa-Długoszowski (red.) Bronisław Rakowski (red.) Władysław Dziewanowski (red.) Karol Koźmiński (red.) Stanisław Strumph-Wojtkiewicz (red.) Stanisław Ostoja-Chrostowski (red.) Stanisław Haykowski (ilust.). Warszawa: Zakłady Graficzne Instytutu Wydawniczego „Biblioteka Polska”, 1938.
- Członkowie Federacji Polskich Związków Obrońców Ojczyzny
- Członkowie Towarzystwa Czytelni Ludowych (zabór pruski)
- Harcerze
- Kwatermistrzowie 15 Pułku Ułanów Poznańskich
- Ludzie związani z Siemianowicami Śląskimi
- Majorowie kawalerii II Rzeczypospolitej
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (czterokrotnie)
- Odznaczeni Medalem Niepodległości
- Odznaczeni Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921
- Odznaczeni Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Pochowani na cmentarzu North Sheen w Londynie
- Polacy – żołnierze Armii Cesarstwa Niemieckiego w I wojnie światowej
- Powstańcy wielkopolscy (1918–1919)
- Uczestnicy III powstania śląskiego
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Urodzeni w 1895
- Zmarli w 1962
- Żołnierze Armii Wielkopolskiej
- Żołnierze Wojska Polskiego na emigracji w Wielkiej Brytanii po II wojnie światowej