Stanisław Kowalczyk (1924–1998)
![]() | |
Data i miejsce urodzenia |
12 grudnia 1924 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
30 stycznia 1998 |
Wiceprezes Rady Ministrów | |
Okres |
od 8 października 1980 |
Przynależność polityczna | |
Minister spraw wewnętrznych | |
Okres |
od 22 marca 1973 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca | |
Odznaczenia | |
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
Stanisław Kowalczyk (ur. 12 grudnia 1924 w Pabianicach, zm. 30 stycznia 1998 w Warszawie) – polski polityk, generał dywizji Milicji Obywatelskiej, z zawodu magister inżynier metalurg. Poseł na Sejm PRL V, VI, VII i VIII kadencji. Minister spraw wewnętrznych (1973–1980), członek Biura Politycznego KC PZPR (1975–1980), w latach 1980–1981 wiceprezes Rady Ministrów. Budowniczy Polski Ludowej.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Syn Adama i Stanisławy. Ukończył dwuletnie studium zaoczne w Centralnej Szkoły Partyjnej PZPR w punkcie konsultacyjnym w Katowicach oraz studia na Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. Podczas okupacji w okresie od 1941 do 1944 trykociarz w Zakładach Michel „Trykociarnia” w Pabianicach, następnie laborant w Zakładach Chemicznych w Pabianicach (1945–1948).
W październiku 1946 przystąpił do Polskiej Partii Socjalistycznej, a w grudniu 1948 wraz z nią do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Pełnił szereg funkcji w administracji partyjnej. Wchodził w skład komitetu miejskiego w Gliwicach, a następnie pracował w komitecie wojewódzkim w Katowicach jako referent i instruktor wydziału ekonomicznego, kierownik sektora chemicznego wydziału przemysłu ciężkiego oraz zastępca kierownika i kierownik tegoż wydziału, kierownik wydziału ekonomicznego, a także sekretarz oraz członek egzekutywy i sekretariatu KW. Następnie przeszedł do pracy w Komitecie Centralnym PZPR, był jego zastępcą członka (1964–1968), członkiem (1968–1981) i sekretarzem od 1971 do 1973. Kierował wydziałem przemysłu ciężkiego i komunikacji oraz wydziałem przemysłu i komunikacji KC. W latach 1973–1975 był zastępcą członka, a od 1975 do 1980 członkiem Biura Politycznego KC PZPR.
W październiku 1974 na mocy uchwały Rady Państwa PRL został awansowany do stopnia generała brygady MO. Akt nominacyjny wręczył mu w Belwederze przewodniczący Rady Państwa prof. Henryk Jabłoński[1]. Trzy lata później, w październiku 1977 mianowany generałem dywizji. Akt nominacyjny wręczył mu w Belwederze I sekretarz KC PZPR Edward Gierek.
W latach 1969–1982 był posłem na Sejm PRL V, VI, VII i VIII kadencji. Od 22 marca 1973 do 8 października 1980 był ministrem spraw wewnętrznych w rządach Piotra Jaroszewicza, Piotra Jaroszewicza i Edwarda Babiucha oraz Edwarda Babiucha i Józefa Pińkowskiego. 19 listopada 1973 powołał Samodzielną Grupę „D” Departamentu IV MSW, zajmującą się dezintegracją Kościoła katolickiego w Polsce.
Od 8 października 1980 do 12 lutego 1981 był wicepremierem rządu. Następnie wycofał się z działalności politycznej. W marcu 1982 zrzekł się mandatu poselskiego.
Był żonaty z Zofią z domu Czerwińską (1923–2002). Pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera HIV-3-20)[2].
Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Order Budowniczych Polski Ludowej (1980)[3]
- Order Sztandaru Pracy I klasy
- Order Sztandaru Pracy II klasy
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski[4]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
- Medal 30-lecia Polski Ludowej (1974)[5]
- Medal jubileuszowy „Trzydziestolecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” (ZSRR, 1975)[6].
- inne odznaczenia państwowe, resortowe i organizacyjne
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Henryk Dominiczak, Organy bezpieczeństwa PRL, 1944-1990: rozwój i działalność w świetle dokumentów MSW, Dom Wydawniczy Bellona, Warszawa 1997, s. 243.
- ↑ Wyszukiwarka grobów w Warszawie.
- ↑ Lista osób odznaczonych w Belwederze. „Nowiny”, s. 2, Nr 159 z 23 lipca 1980.
- ↑ Profil na stronie Biblioteki Sejmowej.
- ↑ Medale 30-lecia dla czołowych działaczy partyjnych i państwowych [w:] „Trybuna Robotnicza”, nr 170, 19 lipca 1974, s. 1.
- ↑ Medale radzieckie dla polskich przywódców [w:] „Dziennik Bałtycki”, nr 106, 9–11 maja 1975, s. 1.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Tadeusz Mołdawa: Ludzie władzy 1944–1991. Warszawa: 1991.
- „Trybuna Ludu”, 13–14 grudnia 1975, s. 2.
- Informacje w BIP IPN.
- Absolwenci Akademii Górniczo-Hutniczej
- Członkowie Biura Politycznego KC PZPR
- Członkowie Komitetów Miejskich PZPR
- Członkowie Polskiej Partii Socjalistycznej (1944–1948)
- Funkcjonariusze służb bezpieczeństwa PRL
- Generałowie dywizji Milicji Obywatelskiej
- Instruktorzy PZPR
- Kierownicy wydziałów Komitetu Centralnego PZPR
- Ludzie urodzeni w Pabianicach
- Ministrowie spraw wewnętrznych Polski Ludowej
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Medalem 30-lecia Polski Ludowej
- Odznaczeni Orderem Budowniczych Polski Ludowej
- Odznaczeni Orderem Sztandaru Pracy I klasy
- Odznaczeni Orderem Sztandaru Pracy II klasy
- Pochowani na Powązkach-Cmentarzu Wojskowym w Warszawie
- Polacy odznaczeni sowieckimi orderami i odznaczeniami
- Polscy inżynierowie metalurdzy
- Posłowie z okręgu Częstochowa (PRL)
- Posłowie z okręgu Pabianice (PRL)
- Posłowie z okręgu Rybnik (PRL)
- Sekretarze Komitetu Centralnego PZPR
- Sekretarze Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Katowicach
- Urodzeni w 1924
- Wicepremierzy PRL
- Zastępcy członków Biura Politycznego KC PZPR
- Zastępcy członków Komitetu Centralnego PZPR
- Zmarli w 1998