Stanisław Rosnowski (pułkownik)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Stanisław Rosnowski
Ilustracja
pułkownik piechoty pułkownik piechoty
Data i miejsce urodzenia

8 czerwca 1874
Żytomierz

Data i miejsce śmierci

1 czerwca 1954
Elbląg

Przebieg służby
Lata służby

1892–1927, 1939, 1944–1947

Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Jednostki

5 Dywizja Piechoty

Stanowiska

dowódca piechoty dywizyjnej

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Order Świętego Włodzimierza IV klasy (Imperium Rosyjskie) Order Świętej Anny II klasy (Imperium Rosyjskie) Cesarski i Królewski Order Świętego Stanisława II klasy (Imperium Rosyjskie) Order Świętej Anny III klasy (Imperium Rosyjskie) Cesarski i Królewski Order Świętego Stanisława III klasy (Imperium Rosyjskie) Order Świętej Anny IV klasy (Imperium Rosyjskie)
Grób Stanisława Rosnowskiego

Stanisław Rosnowski[a] (ur. 8 czerwca 1874 w Żytomierzu, zm. 1 czerwca 1954 w Elblągu) – pułkownik piechoty Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 8 czerwca 1874 w Żytomierzu, w rodzinie Napoleona, sekretarza sądu, i Ludwiki z Nowackich, ziemianki[2][3]. W 1889 w rodzinnym mieście ukończył progimnazjum[3]. 8 czerwca 1892 jako ochotnik wstąpił do armii rosyjskiej[4]. 1 sierpnia 1893 wstąpił do Czugujewskiej Szkoły Junkrów Piechoty[4].

W czasie I wojny światowej walczył w szeregach 73 Krymskiego Pułku Piechoty. Trzy razy był ranny i kontuzjowany (4 października 1914 oraz 6 lutego i 14 maja 1915). Awansował na podpułkownika[1]. Do 26 lipca 1918 był dowódcą Polskiej Oddzielnej Brygady na Kaukazie[5].

7 kwietnia 1920 został przeniesiony z 12 Dywizji Piechoty na stanowisko dowódcy 40 Pułku Piechoty[6]. Dowodził nim na froncie od 12 marca do 29 czerwca oraz od 6 do 19 sierpnia[7]. Od 23 sierpnia 1920 pełnił obowiązki dowódcy IX Brygadą Piechoty[8]. 14 października tego roku został zwolniony ze stanowiska dowódcy 40 pp i mianowany dowódcą IX BP[9]. Tego samego dnia został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu pułkownika, w piechocie, w grupie oficerów byłych Korpusów Wschodnich i byłej armii rosyjskiej[10]. Od 16 października do 20 grudnia 1920 dowodził w zastępstwie 5 Dywizją Piechoty[11].

1 października 1921 został wyznaczony na stanowisko dowódcy piechoty dywizyjnej 5 Dywizji Piechoty we Lwowie[11][12][13]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu pułkownika ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 55. lokatą w korpusie oficerów piechoty[14]. Z dniem 1 marca 1927 został mu udzielony dwumiesięczny urlop z zachowaniem uposażenia, a z dniem 30 kwietnia 1927 został przeniesiony w stan spoczynku [15].

Mieszkał we Lwowie[16]. W 1934, jako oficer stanu spoczynku pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Lwów Miasto. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr VI. Był wówczas „przewidziany do użycia w czasie wojny”[17]. W kampanii wrześniowej 1939 pełnił służbę w Dowództwie Okręgu Korpusu Nr VI we Lwowie jako oficer łącznikowy z Magistratem[18]. 13 kwietnia 1940 został deportowany do Kazachskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej[18].

W 1944 rozkazem Armii Polskiej na Wschodzie został powołany do służby czynnej z równoczesnym przeniesiem w stan nieczynny[4]. 11 lipca 1947 wrócił do Polski. W tym samym miesiącu został zarejestrowany w Rejonowej Komendzie Uzupełnień Biała Podlaska[19]. Zmarł 1 czerwca 1954. Został pochowany na Cmentarzu Komunalnym Agrykola w Elblągu[20].

Był żonaty z Marią (1886–1967), z którą miał syna Michała (1911–1995), inżyniera mechanika lotnictwa i przemysłu ciężkiego, nauczyciela i wykładowcę[21].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. W ewidencji armii rosyjskiej figurował jako Станислав Мартынович-Наполеонович Росновский[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f Росновский Станислав Мартынович-Наполеонович. [w:] Памяти героев Великой войны 1914–1918 [on-line]. Управление Министерства обороны Российской Федерации по увековечению памяти погибших при защите Отечества. [dostęp 2023-12-08]. (ros.).
  2. Kolekcja ↓, s. 1, 4.
  3. a b Kolekcja 2 ↓, s. 2.
  4. a b c Kolekcja 2 ↓, s. 3.
  5. Bagiński 1921 ↓, s. 411-416.
  6. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 17 kwietnia 1920 roku, s. 266.
  7. Księga chwały 1992 ↓.
  8. Wykaz 1921 ↓, s. 12-13.
  9. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 42 z 3 listopada 1920 roku, s. 1136.
  10. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 40 z 20 października 1920 roku, s. 1060.
  11. a b c d e f g h Kolekcja ↓, s. 4.
  12. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 99, 200, 395.
  13. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 67, 186, 339.
  14. Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 20.
  15. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 5 lutego 1927 roku, s. 37, 44.
  16. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 887.
  17. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 323, 968.
  18. a b Kolekcja 2 ↓, s. 5.
  19. Kolekcja 2 ↓, s. 6.
  20. śp. STANISŁAW ROSNOWSKI na grobonet. elblag.artlookgallery.com. [dostęp 2021-02-25].
  21. Kolekcja ↓, s. 2.
  22. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 12 z 10 maja 1922 roku, s. 365, wymieniony jako dowódca 5 Dywizji Piechoty.
  23. Jagiełłowicz 1928 ↓, s. 30, tu błędnie jako płk Stanisław Rożnowski.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]