Przejdź do zawartości

Stanisław Siedlecki (geolog)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Stanisław Siedlecki
Data i miejsce urodzenia

17 września 1912
Kraków

Data i miejsce śmierci

7 marca 2002
Łódź

Zawód, zajęcie

geolog
taternik

Alma Mater

Uniwersytet Jagielloński

Rodzice

Michał Siedlecki

Odznaczenia
Srebrny Krzyż Zasługi (II RP)

Stanisław Siedlecki (ur. 17 września 1912 w Krakowie[1], zm. 7 marca 2002 w Łodzi[2]) – docent dr.[3], polski geolog, taternik i polarnik.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Syn Michała Siedleckiego, zoologa i taternika. Studiował fizykę i matematykę na UJ w Krakowie. Pracował w Instytucie Geologicznym (1952–1956), Zakładzie Nauk Geologicznym PAN (1956–1964) i Norweskim Instytucie Geologicznym w Trondheim (1966–1980). Do Polski wrócił na stałe w 1991. Był jednym z pierwszych polskich członków The Explorers Club. W 1957 roku dowodził ekspedycją polarną PAN, która wybudowała Polską Stację Polarną nad Zatoką Białych Niedźwiedzi[4]. Uczestniczył także w wielu innych polskich i norweskich wyprawach polarnych, w wielu jako kierownik – m.in. w pierwszej polskiej wyprawie polarnej na Wyspę Niedźwiedzią (1932–1933) oraz wyprawę na Wyspę Niedźwiedzią w 1964, Grenlandię (1937), Spitsbergen (od 1934 do 1984–1985).

W latach 30. i 40. był aktywnym taternikiem, na koncie ma wiele pierwszych przejść letnich i zimowych. Do jego partnerów górskich należeli Stanisław Motyka, Jan Sawicki, Witold Henryk Paryski, Zbigniew Korosadowicz, Jerzy Pierzchała, Zofia Radwańska-Paryska, Tadeusz Orłowski, Jan Staszel, Czesław Łapiński i Jan Józef Szczepański. W 1947 kierował wyprawą Klubu Wysokogórskiego w Alpy, podczas której wraz z partnerami dokonał drugiego całkowitego trawersu grani Grandes Jorasses.

W latach 1945 i 1950–1951 był prezesem Klubu Wysokogórskiego, w 1960 otrzymał godność członka honorowego tego Klubu[3]. Był też członkiem honorowym Komitetu Badań Polarnych PAN i Polskiego Towarzystwa Geograficznego. Członek Polskiego Towarzystwa Geologicznego[5]. Został wyróżniony przez PAN Medalem Mikołaja Kopernika. Jego nazwiskiem nazwano jeden z lodowców na Spitsbergenie[6].

Jest autorem książek opisujących ekspedycje polarne: Wśród polarnych pustyń Svalbardu (Warszawa, Lwów 1935) i Dom pod biegunem (Warszawa 1964), a także licznych prac naukowych z dziedziny geologii oraz artykułów w „Taterniku” i „Wierchach”.

Został pochowany w części ewangelicko-augsburskiej Starego Cmentarza w Łodzi[7].

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Osiągnięcia taternickie

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Stanisław Zieliński, Mały słownik pionierów polskich kolonialnych i morskich : podróżnicy, odkrywcy, zdobywcy, badacze, eksploratorzy, emigranci - pamiętnikarze, działacze i pisarze migracyjni, Warszawa: Inst. Wyd. Ligi Morskiej i Kolonialnej, 1933, s. 465.
  2. Józef Nyka: Głos Seniora 3/2002. [dostęp 2011-09-24].
  3. a b Lista członków honorowych Klubu Wysokogórskiego [w:] "Taternik" R. 37, nr 1 (170), marzec 1961, s. 60
  4. Historia Polskiej Stacji Polarnej Hornsund
  5. Lista członków Polskiego Towarzystwa Geologicznego, stan na 31 stycznia 1971, Rocznik Polskiego Towarzystwa Geologicznego Tom XL-1970, Zeszyt 3-4, Kraków 1971
  6. Polskie nazwy na Spitsbergenie. hornsund.igf.edu.pl. [dostęp 2022-06-20].
  7. Więź, CKPiW "Ruch", 2002 [dostęp 2023-12-11] (pol.).
  8. M.P. z 1933 r. nr 211, poz. 237 „za bezinteresowną pracę obserwatora na Wyspie Niedźwiedziej w ciągu roku polarnego 1932/33”.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]