Stanisław Szczęsny Kossakowski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Stanisław Szczęsny Kossakowki (obraz z XIX wieku)
Ruiny pałacu Kossakowskich w Wojtkuszkach (2007)
Pałac Kossakowskich w Warszawie (2020)

Stanisław Szczęsny Kossakowski (ur. 4 stycznia 1795 w Hamburgu[1], zm. 26 maja 1872 w Warszawie[2]) – polski dyplomata w służbie rosyjskiej, autor, kolekcjoner, amator dziejów Egiptu, malarz, właściciel ordynacji lachowickiej[3].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Był synem Józefa Dominika Kossakowskiego i Ludwiki z Potockich[1]. Dzieciństwo spędził w należących do Kossakowskich Wojtkuszkach[1]. Kształcił się w Paryżu[1]. W 1812 powrócił na Litwę i osiadł w Wojtkuszkach[4]. W 1815 pracował w kancelarii Rządu Tymczasowego Królestwa Polskiego[4]. Uczestniczył w obradach Kongresu Wiedeńskiego jako sekretarz rosyjskiego ambasadora[4][5]. Od ok. 1818 do ok. 1825 był sekretarzem poselstwa rosyjskiego w Rzymie[4]. Po powrocie do Polski został mianowany szambelanem, a w 1828 – Mistrzem Dworu Królestwa Polskiego[6]. Później car Mikołaj mianował go członkiem Rady Stanu, którą to funkcję pełnił do 1841[7][6]. Od 1842 do 1846 przebywał za granicą[6]. W 1858 mianowano go Senatorem i Tajnym Radcą[8]. Był prezesem Heroldii Królestwa Polskiego w latach 1859–1861 lub 1858–1861[8][5][7].

Był przyjacielem i korespondentem Jeana-François'a Champolliona[5]. Zafascynowany jego osiągnięciami w dziedzinie tłumaczenia hieroglifów, propagował odkrycia francuskiego badacza w licznych wystąpieniach i memoriałach[1]. Za namową Kossakowskiego Rosyjska Akademia Nauk przyjęła Champolliona do swojego grona[1].

Ożenił się z Aleksandrą de Laval de la Loubreire[5]. Posiadał pałac na Nowym Świecie (NŚ 12)[1], gdzie wraz z żoną prowadził salon literacki[8]. Kolekcjonował dzieła sztuki i pamiątki starożytności[1]. Ponadto malował obrazy, był też autorem rozpraw medycznych[8]. W latach 1857–1862 nadzorował przebudowę pałacu w Wojtkuszkach podług własnego projektu[5]. Miał syna Stanisława Kazimierza[8]. Pozostawił po sobie bogato ilustrowane pamiętniki[5].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h Śliwa 2019 ↓, s. 134.
  2. Śliwa 2019 ↓, s. 135.
  3. Mateusz Klempert, Ordynacja lachowicka hrabiów Kossakowskich: History of the Lachowicze estate and the Lachowicze entail, „Przegląd Wschodnioeuropejski”, 12 (2), 2021, s. 109–120, DOI10.31648/pw.6867, ISSN 2081-1128 [dostęp 2022-12-09].
  4. a b c d Klempert 2014 ↓, s. 142.
  5. a b c d e f Stanisław Szczęsny Kossakowski [online], Archiwum Cyfrowe Wojtkuszki [dostęp 2022-12-09] [zarchiwizowane z adresu 2022-12-09].
  6. a b c Klempert 2014 ↓, s. 143.
  7. a b Kossakowski Stanisław Szczęsny, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2022-12-09].
  8. a b c d e Klempert 2014 ↓, s. 144.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Mateusz Klempert, Między Warszawą a Petersburgiem. Kariery członków rodziny Kossakowskich w XIX w., [w:] Iwona Janicka, Anna Kołodziejczyk (red.), Litwa i jej sąsiedzi w relacjach wzajemnych (XVII-XIX w.), 2014, s. 135-151.
  • Joachim Śliwa, Starożytny Egipt oczami Polaków. Słownik biograficzny egiptologów, archeologów i badaczy pokrewnych dziedzin, podróżników i kolekcjonerów oraz literatów i malarzy zafascynowanych przeszłością i teraźniejszością Egiptu, Kraków: Polska Akademia Umiejętności, 2019, s. 134-135, ISBN 978-83-7676-301-9.