Stary Waliszów

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Stary Waliszów
wieś
Ilustracja
Kościół św. Wawrzyńca w Starym Waliszowie
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Powiat

kłodzki

Gmina

Bystrzyca Kłodzka

Wysokość

320-390[2] m n.p.m.

Liczba ludności (2011)

626[3]

Strefa numeracyjna

74

Kod pocztowy

57-511[4]

Tablice rejestracyjne

DKL

SIMC

0851637

Położenie na mapie gminy Bystrzyca Kłodzka
Mapa konturowa gminy Bystrzyca Kłodzka, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Stary Waliszów”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Stary Waliszów”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Stary Waliszów”
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego
Mapa konturowa powiatu kłodzkiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Stary Waliszów”
Ziemia50°19′16″N 16°41′19″E/50,321111 16,688611[1]
Strona internetowa

Stary Waliszów (niem. Alt Waltersdorf[5]) – wieś w Polsce, położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Bystrzyca Kłodzka[6][7], na północny wschód od Bystrzycy Kłodzkiej, na styku: Rowu Górnej Nysy, Krowiarek i Wysoczyzny Idzikowa, na wysokości około 320-390 m n.p.m.[2].

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa wałbrzyskiego.

W latach 1945–1954 Stary Waliszów był siedzibą gminy Stary Waliszów[2].

Nazwa[edytuj | edytuj kod]

W roku 1269 miejscowość figurowała pod nazwą Villa Watheri, od roku 1337 nazywała się Waltersdorf, a od roku 1403 Alt Waltersdorf[2]. 12 listopada 1946 nadano miejscowości polską nazwę Stary Waliszów[5].

Integralne części wsi[edytuj | edytuj kod]

Integralne części wsi Stary Waliszów[6][7]
SIMC Nazwa Rodzaj
0851643 Mszaniec przysiółek

Historia[edytuj | edytuj kod]

Stary Waliszów powstał w XIII wieku, pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1269 roku[8]. Na przełomie XV i XVI wieku wydobywano tu rudę żelaza, przerabianą w kuźnicy położonej na pobliskiej górze Żeleźniak[8]. W roku 1604 wydobywano tu węgiel kamienny[8]. W XIX wieku w miejscowości istniało: sześć młynów wodnych, dwie cegielnie, dwie gorzelnie, tartak i olejarnia[8]. Po 1945 roku Stary Waliszów pozostał dużą i dobrze rozwiniętą wsią rolniczą[2].

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są obiekty[9]:

Inne zabytki:

  • późnobarokowa kolumna Trójcy Świętej[8],
  • dwór von Panvitzów (nr 91) z XVI wieku, przebudowany w XVIII i XIX wieku, obecnie mieści się w nim ośrodek zdrowia i biblioteka[8].

Szlaki turystyczne[edytuj | edytuj kod]

Przez Stary Waliszów przechodzi szlak turystyczny czarny szlak turystyczny na trasie: Bystrzyca KłodzkaStary WaliszówRomanowoOłdrzychowice KłodzkieRogówekDroszkówPrzełęcz LeszczynowaChwalisławZłoty Stok[2].

Galeria[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 130100
  2. a b c d e f Słownik geografii turystycznej Sudetów. redakcja Marek Staffa. T. 16: Masyw Śnieżnika i Góry Bialskie. Warszawa: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, 1993, s. 309-313. ISBN 83-7005-341-6.
  3. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1204 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  5. a b Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262).
  6. a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  7. a b GUS. Rejestr TERYT
  8. a b c d e f g Waldemar Brygier, Tomasz Dudziak: Ziemia Kłodzka. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2010, s. 443, 444. ISBN 978-83-89188-95-3.
  9. Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 64. [dostęp 2012-08-29].
  10. Adam Bałabuch, Stanisław Chomiak, Marek Korgul, Wiesław Mróz, Stanisław Szupieńko, Sławomir Wiśniewski, Jan Zyzak: Schematyzm Diecezji Świdnickiej. Świdnica: Świdnicka Kuria Biskupia, 2005. ISBN 83-921533-0-8.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]