Niektóre z zamieszczonych tu informacji wymagają weryfikacji.
Uwagi: drzewo genealogiczne. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.
Statilia Messalina (ur. ok. 35 r. n.e., zm. po 69 r. n.e.) – cesarzowa rzymska, trzecia, a zarazem ostatnia żona cesarza Nerona.
Pochodziła ze znakomitego rodu senatorskiego. Była prawnuczką Tytusa Statyliusza Taurusa, konsula w 26 r. p.n.e. i wybitnego dowódcy cesarza Augusta.
Z powodu niedostatecznych informacji w źródłach historycznych nie znamy imion trzech pierwszych mężów Statilii. Czwartym jej mężem był Marek Juliusz Westynus Attyk, konsul w 65 r. n.e. i przez krótki czas bliski przyjaciel Nerona. Na początku 66 r.n.e. Neron nakazał stracić Attyka Westynusa, ponieważ: "Statilię Messalinę w małżeństwo pojął, choć dobrze wiedział, że wśród jej gachów także Cezar się znajduje"[1]. Ślub Nerona i Statilii odbył się w czerwcu 68 r.n.e. Będąc małżonką Nerona Statilia Messalina otrzymała tytuł Augusty. Nigdy nie dochowała się potomstwa. W 67 r.n.e. towarzyszyła Neronowi w podróży do Grecji.
W kwietniu 68 r.n.e. przeżyła upadek i samobójstwo swojego męża Nerona. Jego następcy oszczędzili jednak zarówno Statilię Messalinę, jak i jej majątek. Wynikało to z tego, iż kolejni cesarze – Galba, Othon oraz Witeliusz – pochodzili z tych samych kręgów senatorskich co była cesarzowa.
Według Swetoniusza, cesarz Othon miał zamiar poślubić Statilię Messalinę. Nie zdążył jednak, pokonany przez Witeliusza. Przed samobójstwem Othon napisał list do "wdowy po Neronie, którą miał zamiar poślubić, polecając jej swoje popioły i pamięć"[2].
Nie znamy szczegółowo dalszych losów, ani dokładnej daty śmierci Statilii Messaliny. Źródła historyczne wspominają, że żyła ona jeszcze po 69 r.n.e.
