Stefan Kluczyński

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Stefan Kluczyński
Ilustracja
major artylerii major artylerii
Data i miejsce urodzenia

8 września 1881
Witowice

Data i miejsce śmierci

1940
USRR, ZSRR

Przebieg służby
Lata służby

1914–1940

Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Jednostki

8 Pułk Strzelców im. Francesco Nullo
12 Pułk Strzelców Polskich

Stanowiska

dowódca pułku

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Miecze Hallerowskie Medal Zwycięstwa (międzyaliancki)
Multimedia w Wikimedia Commons

Stefan Kluczyński (ur. 8 września 1881 w Witowicach, zm. 1940 w ZSRR) – major artylerii Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 8 września 1881 we wsi Witowice, w ówczesnym powiecie nowosądeckim Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Władysława i Kazimiery z Jełowickich[1][2]. W maju 1902 zdał maturę w gimnazjum we Lwowie[3]. W 1903 studiował na Politechnice Lwowskiej, a w 1904 w Wiedniu ukończył prywatnie kurs buchalterii[3]. W latach 1904–1905 odbył służbę wojskową w dywizjonie artylerii konnej we Lwowie[3]. W listopadzie 1905 wyjechał do Rumunii, gdzie pracował w przemyśle naftowym do 20 czerwca 1914[3].

Po wybuchu I wojny światowej został powołany do c. i k. armii i wysłany na front rosyjski[3]. W maju 1915 został przeniesiony na front włoski[3]. 8 września 1915 zdezerterował na stronę włoską z zamiarem dostania się do Legionu Bajończyjów we Francji, jednak został wykorzystany przez Włochów do służby wywiadowczej i informacyjnej przeciwko Austro-Węgrom[3]. W listopadzie 1917 przyjął propozycję Włochów, zorganizował i wyszkolił Pierwszy Oddział Ochotników Polaków we Włoszech[3]. Od 12 kwietnia 1918 na czele tego oddziału walczył przeciw wojskom austriackim[3]. Wyróżnił się 24 października 1918 w bitwie o Monte Grappa[3]. 20 kwietnia 1922 major Wilhelm Hörl we wniosku na odznaczenie Stefana Kluczyńskiego Orderem Virtuti Militari napisał: „otrzymał rozkaz z Dowództwa IV Armii włoskiej «Monte Grappa» zajęcia wysuniętych okopów austriackich na Monte Pertica. Po ogniu artyleryjskim porwał swój Oddział Ochotników i brawurowym atakiem zajął cały okop, biorąc 3 kompanie obrońców do niewoli. Chcąc dać możliwość akcji Włochom na skrzydłach, należało zdobyty okop za wszelką cenę utrzymać. Pomimo huraganowego ognia artylerii austriackiej i kilkakrotnych kontrataków piechoty okopy pozostały w rękach Polaków. Walka trwała 22 godziny. Kpt. Kluczyński w czasie całej akcji kierował szturmem i obroną, dając przykład nieustraszonego męstwa, odwagi i pogardy śmierci. Kontuzjowany granatem wytrwał na stanowisku do końca”[4][5].

W grudniu 1918 wstąpił wraz ze swoim oddziałem do Armii Polskiej we Włoszech, włączonej następnie do Armii Polska we Francji gen. J. Hallera[5]. W jego ramach jednostka została rozwinięta w obozie w La Mandria di Chivasso[5] w 8 pułk strzelców im. Francesco Nullo (późniejszy 50 pułk piechoty)[3]. Był dowódcą tej jednostki od 27 grudnia 1918 do 22 lutego 1919. Do czerwca 1919 pełnił funkcję dowódcy 12 pułku strzelców polskich (późniejszego 54 pułku piechoty).

W grudniu 1919 został odkomenderowany na stanowisko dowódcy baterii zapasowej 13 i 18 pułku artylerii ciężkiej we Włodzimierzu[3]. W trakcie wojny polsko-bolszewickiej w czerwcu 1920 służył na froncie jako dowódca odcinka „Włodawa” po czym wrócił na stanowisko dowódcy baterii zapasowej 13 dywizjonu artylerii ciężkiej[3][6].

Po wojnie służył w 27 pułku artylerii lekkiej we Włodzimierzu na stanowisku dowódcy I dywizjonu[3][7][8]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem od 1 czerwca 1919 i 59. lokatą w korpusie oficerów artylerii[9]. W tym samym roku ukończył kurs dowódców dywizjonów artylerii w Toruniu[3]. 18 grudnia 1925 został przeniesiony z 10 Okręgowego Szefostwa Artylerii w Przemyślu do 2 pułku artylerii polowej Legionów w Kielcach na stanowisko dowódcy III dywizjonu[10]. W marcu 1926 został przeniesiony do 10 pułku artylerii polowej w Łodzi, a z dniem 31 grudnia 1926 przeniesiony w stan spoczynku[3][11][12].

Mieszkał w Królewszczyźnie, poczta Włodzimierz Wołyński, jako osadnik wojskowy[1][13].

Po wybuchu II wojny światowej i agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939 na terenach wschodnich II Rzeczypospolitej został aresztowany przez sowietów. Był przetrzymywany w więzieniu we Włodzimierzu Wołyńskim. 29 kwietnia 1940 został przewieziony do więzienia przy ulicy Karolenkiwskiej 17 w Kijowie. Tam został zamordowany przez NKWD prawdopodobnie wiosną 1940. Jego nazwisko znalazło się na tzw. Ukraińskiej Liście Katyńskiej opublikowanej w 1994 (został wymieniony na liście wywózkowej 43/1-46 oznaczony numerem 1331)[14][15]. Został pochowany na otwartym w 2012 Polskim Cmentarzu Wojennym w Kijowie-Bykowni.

Był żonaty, miał troje dzieci: Zbigniewa (ur. 22 marca 1902), rolnika, ochotnika Wojska Polskiego, który 32 miesiące spędził na froncie i został ranny w obie nogi, Jadwigę (ur. 1 listopada 1906) i Stanisława (ur. 24 czerwca 1908), rolnika[16].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c Kolekcja ↓, s. 1.
  2. ↑ a b Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-05-23]..
  3. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p Kolekcja ↓, s. 4.
  4. ↑ Kolekcja ↓, s. 6.
  5. ↑ a b c Bartosz Zakrzewski. Armia Polska we Włoszech w latach 1918–1919. „Militaria XX wieku”. Nr specjalny 1(29)/2013, s. 6, 9, 2013. Lublin: KAGERO Publishing. ISSN 1896-9208. (pol.). 
  6. ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 318.
  7. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 767, 815.
  8. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 688, 738.
  9. ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 190.
  10. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 133 z 18 grudnia 1925, s. 725.
  11. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 54 z 23 grudnia 1926, s. 447.
  12. ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 899.
  13. ↑ Osadnicy wojskowi – lista kompletna. kresy.genealodzy.pl. s. 83. [dostęp 2015-04-05].
  14. ↑ Banaszek, Roman i Sawicki 2000 ↓, s. 136.
  15. ↑ Ukraińska Lista Katyńska. Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 1994. s. 41. [dostęp 2014-10-27].
  16. ↑ Kolekcja ↓, s. 2.
  17. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 41 z 27 października 1922, s. 802.
  18. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-05-23]..
  19. ↑ M.P. z 1932 r. nr 217, poz. 249.
  20. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-05-23]..
  21. ↑ Kolekcja ↓, s. 1 foto.
  22. ↑ a b Kolekcja ↓, s. 3.
  23. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 767.
  24. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 688.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Stefan_Kluczyński&oldid=70773934”